سید حسین موسویان، محقق در دانشگاه پرینستون آمریکا و دیپلمات پیشین ایران در مقاله‌ای که در «میدل ایست آی» منتشر شده نوشته است: بعد از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ در ایران، تمام دولتهای آمریکا اعم از دمکرات یا جمهوریخواه، سیاست "مهار" و "تغییر رژیم" در ایران را از طریق تحریم های اقتصادی و فشارهای سیاسی دنبال کرده اند. در عین حال دو دولت بنحوی متفاوت عمل کرده اند. اولین مورد سه سال دور دوم دولت اوباما بود که با سیاست تعاملی او با ایران، بحران هسته ای از طریق دیپلماسی حل شد و تحولات مثبت دیگری در روابط دوجانبه رخ داد همچون آزادی ۱۶ دریانورد آمریکایی. همچنین در امور منطقه ای هم  ایران پذیرفت که در مذاکرات بین المللی صلح سوریه که با حضور دشمنانش یعنی آمریکا و عربستان تشکیل شد، شرکت نموده و با قدرتهای اروپایی در مورد یمن گفتگو و به پیشرفتهای خوبی برای ختم این بحران دست یافت.

وی می‌افزاید: جورج بوش رئیس جمهور پیشین آمریکا گفته بود که بحران هسته ای ایران می‌تواند به جنگ جهانی سوم ختم شود. اوباما از طریق توافق هسته‌ای ایران، یک بنیان جدید برای خلع سلاح هسته‌ای در سطح جهانی ایجاد کرد. او تصریح کرد که ایران با محکمترین مکانیزم‌های بازرسی و شفافیت در تاریخ مذاکرات هسته ای جهان، موافقت کرده است. دومین مورد متفاوت در روابط، در دوره ترامپ رخ داده است. او با خروج از برجام ، اولین رئیس جمهور آمریکاست که با آغاز "جنگ اقتصادی-سیاسی-امنیتی" با ایران، میراث جدیدی در روابط با ایران از خود بجای گذاشته است. او سردار سلیمانی را در یک حمله پهپادی در ژانویه ترور کرد. ایران نیز در اقدامی متقابل، پایگاه نظامی آمریکا در عراق را مورد حمله قرار داد که تاکنون ۱۰۹ مجروح داشته است. بعد از جنگ جهانی دوم، هیچ کشوری جرات نکرده بود به پایگاه نظامی آمریکا حمله کند. در حقیقت، ترامپ با این اقدام خطرناک، فصل "تقابل نظامی بین آمریکا و ایران" را گشود که ادامه آن می‌تواند منجر به یک جنگ تمام عیار شود.

موسویان در ادامه می‌نویسد: در عین حال ترامپ و رهبران ایران هیچکدام خواهان جنگ نظامی نیستند. اما سئوال این است که آیا امکان بهبود روابط ایران و آمریکا واقع بینانه است؟ و اگر نیست، آیا می‌توان مانع یک تقابل نظامی گسترده شد؟ به دو دلیل شانس بهبود روابط در دور اول ریاست جمهوری ترامپ وجود ندارد. اول اینکه ترامپ خط قرمزهای زیادی را زیر پا گذاشته است همچون تعیین سپاه بعنوان سازمان تروریستی، ترور سردار سلیمانی، تحریم مقام معظم رهبری و وزیر خارجه که نقش کلیدی در هر نوع مذاکره احتمالی را بعهده دارند. دوم، مادامی که ترامپ دستور العمل اسرائیل را درموضوع ایران و فلسطین دنبال می‌کند، شانس بهبودی روابط وجود نخواهد داشت. نتانیاهو خود رسما اعلام کرد که ترامپ براساس خواسته او سیاست فشار حداکثری را اتخاذ کرد، از برجام خارج شد و سپاه پاسداران را بعنوان سازمان تروریستی تعیین کرد.

محقق دانشگاه پرینستون در ادامه به ارائه پیشنهادهای برای جلوگیری از یک جنگ احتمالی می‌پردازد که از جمله آنها ایجاد کانالی برای کاهش درگیری در مناطق عملیاتی مشترک و همچنین تشکیل خط تماس نظامی چهارجانبه بین ایران، عراق، عربستان و آمریکا جهت مهار درگیری‌ها قبل از اینکه از کنترل خارج شود، است.

موسویان در ادامه می‌نویسد: درمورد مسائل منطقه ای هم راه حل پایدار این است که کشورهای منطقه مکانیزم جدیدی جهت تامین صلح و ثبات و امنیت از طریق همکاری مشترک منطقه ای تشکیل دهند. این سیستم همکاری جدید باید دربرگیرنده پنج اصل ذیل باشد:

۱- کنترل تسلیحات و امنیت سازی منطقه ای،

۲- ایجاد مکانیزمی برای پیشگیری و حل درگیری‌های منطقه ای،

۳- حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورهای منطقه،

۴- تعهد متقابل کشورهای منطقه بر عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و عدم تجاوز،

۵- تمهید مکانیزمی برای مسائل بشر دوستانه همچون مردم آواره و بی خانمان منطقه.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.