شوکی که اقای رئیس جمهور به روس ها داد
پوتین این روزها به جنب و جوش افتاده است. خانه تکانی اساسی در فدراسیونی تاریخی که فرق چندانی با شوروی سابق نداشت، چرا که رئیس آن از سال ۱۹۹۹ بر مسند قدرت است. این فدراسیون بنا به رسم هرساله تریبون را به دست رئیس جمهور می دهد که برنامه سالانه برای مردم روسیه، سیاستمداران، سلبریتی ها و تجار گفته شود. اینبار اما متفاوت از سالهای پیش بود. اینبار پوتین به روس ها و حتی رهبران جهان شوک جدیدی وارد کرد.
پوتین از تغییر مدل ها خبر داد، مدلی که وقتی او نقش رهبر روس ها را داشت یار غارش مدیریت روس ها را به عهده می گرفت یا بالعکس! اما حالا پوتین در سخنرانی سالانه پس از سه دهه قدرت برگ جدیدی رو کرد. رفیق شفیق و یار دیرینه دولت را رها کرد و کرسی امنیت را چسبید و خودش نیز حرف از تغییر قانون اساسی زد!
پوتین دوره آخر ریاست جمهوری خود را پشت سر می گذراند. اما آیا بعد از این می تواند در قدرت بماند؟ قانون اساسی روسیه می گوید او دیگر حق ریاست جمهوری ندارد پس ولادیمیر پوتین چگونه می تواند جهان را کما فی سابق مدیریت کند؟
با توجه به دغدغه های سیاست خارجی روسیه، مسائل داخلی و اقتصادی که چندان روی خوشی در سال گذشته به روس ها نشان نداد. پوتین در حالی دوره اخر ریاست جمهوری را می گذراند و دولت را به شخص دیگری واگذار کرده است که درگیر مسائل مهمی همچون، سوریه،عراق، لیبی، گاز مدیترانه، بازی با کارت چین، کره شمالی و ایران مقابل امریکا، پرونده مهم اوکراین،تحریم ها از سوی اروپا، اینها همه موضوعاتی است که برای پوتین و سیاست تزاری او با چاشنی کلیسای ارتدوکس، قابل هضم نیست که نیمه کاره رها کند! از رسم قدرت طلبی او به دور است...
در ادامه گزارشی از تحلیل برخی از رسانه ها آمده است بخوانیم تا پاسخ سوال را بیابیم....
دمیتری مدودف یار دیرینه از کا گ ب تا امروز....
یورو نیوز در گزارشی تحلیلی می نویسد: ظهر روز چهارشنبه در حدود نهصد نفر در سالن مانژ در نزدیکی کرملین در انتظار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بودند تا مطابق رسم هر ساله به تبیین مشکلات کشور و راه حلهای آن صحبت کند؛ سنتی که از سال ۱۹۹۳ یعنی اندکی پس از فروپاشی شوروی پایهگذاری شده است.
جلسهای که اگرچه به سخنرانی سالیانه رئیسجمهوری در شورای فدرال (مجلس علیا) شهرت دارد، اما نمایندگان مجلس دوما (مجلس سفلی) نیز به همراه دولتمردان، هیات وزرا، دادستان و روسای دادگاهها، اعضای کمسیون مستقل انتخابات، استانداران، چهرههای سرشناس دینی، علمی، ورزشی و همچنین خبرنگاران نیز در آن حضور دارند.
با اینکه پیش از این نشست، کرملین به موضوعاتی که احتمال میرفت رئیسجمهور به آنها بپردازد، اشارهای نکرده بود؛ اما برخی شنیدهها از افزایش درآمدها به عنوان یکی از موضوعات کلیدی خبر میداد.
ساعت، ۱۲ و یک دقیقه را نشان میداد که دمیتری مدودف، نخست وزیر وارد سالن شد و در کنار روسای مجالس علیا و سفلی نشست و سه دقیقه پس از آن، پوتین برای بار شانزدهم به عنوان رئیسجمهور وارد این اجلاس شد و صحبتهایش را با تکیه بر تغییر و توسعه آغاز کرد؛ موضوعی که به نظر میرسد پیامی بود بر چرایی استعفای چند ساعت بعدِ دمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه که به دنبال آن دولت نیز استعفا کرد.
سخنرانی امسال پوتین تنها یک ساعت و ۱۲ دقیقه بیشتر به طول نینجامید و بر خلاف سال گذشته معطوف بود به مسائل داخلی روسیه. مرد شماره یک کرملین صحبتهای خود را با ضرورت تغییر برای دستیابی به توسعه آغاز کرد و به دنبال آن بر سیاستهای دولت برای افزایش جمعیت تاکید کرد و اینکه چه کارهایی شده و چه کارهای دیگری باید صورت بگیرد. صحبتهایی که میشد همان موقع هم این برداشت را کرد که خبری در راه است.
پوتین هنگامی که پشت میکروفن قرار گرفت در همان ابتدا گفت: «ما فورا باید مشکلات را حل کنیم، چرا که آنها در پروژههای ملی نمایش داده میشوند.»
همواره توسعه و پیشرفت مطالبهای مهم از سوی شهروندان جوامع مطرح میشود و به دنبال آن مردمان هر کشوری بهتر شدن شرایط را جستجو میکنند؛ موضوعی که نخستین محور صحبتهای پوتین را نیز با تکیه بر مسائل اجتماعی تشکیل داد و اشاره کرد: «امروز در جامعهی ما، درخواست برای تغییر واضح است و مردم برای دستیابی به توسعه تلاش میکنند. آنها آماده هستند تا مسئولیت امور خاص را بر عهده بگیرند. چرا که آنها اغلب بهتر میدانند که چگونه در محل زندگی و کار خود میتوانند تغییراتی ایجاد کنند.»
به گزارش خبرآنلاین، محورهای مورد بحث پوتین و ابراز نگرانی او در مسائل داخلی شامل تولد و افزایش جمعیت، توسعه نظام آموزشی، امید به زندگی، وضعیت اقتصادی، جامعه و سیاست بین الملل بود که برخلاف سال های گذشته گریز کوتاهی به آن زد. پوتین پس از سخنرانی درباره دکترین سیاست خارجی کشورش شوکی که قرار بود به روس ها بدهد را داد و آنهم چیزی نبود جز تعیین تکلیف قانون اساسی و تغییر قانون سیاسی! چراکه به منزله آن پوتین می تواند بازهم در قدرت بماند!
به گزارش یورونیوز، گریز کوتاه پوتین به مسائل بینالمللی که چند دقیقهای بیشتر به طول نینجامید از این دریچه بود که امسال هفتاد و پنجمین سالگرد پیروزی روسها در جنگ جهانی دوم است و این برای روسیه مقدسترین تعطیلات است و تاکید کرد که «ما باید پیروزی خود را از دروغ حفظ کنیم.» وی در ادامه به وقایع خاورمیانه و شمال آفریقا اشاره کرد و درگیریهای منطقهای را تهدیدی برای امنیت جهانی دانست و گفت: «پنج کشور شورای امنیت هستند که مسئولیت ثبات در کره زمین را به عهده دارند.»
وی در ادامه به اهمیت همکاریهای نظامی اشاره کرد و گفت: «روسیه برای تقویت همکاری با همه شرکا علاقهمند است و ما به دنبال تحمیل خواستههای خود نیستیم. روسیه همچنان تسلیحاتی دارد که دیگران تولید نکردهاند.»
پوتین قدرت ابدی گرفت؟
پوتین در قسمت دیگری از صحبتهای خود تاکید کرد که «عظمت روسیه از زندگی عزتمندانهی شهروندان جدا نیست و از همین رو حرکت به سمت اهداف تعیین شده با مشارکت فعال و تلاش بسیار همهی ارکان دولت و جامعه میسر میشود.» وی در خصوص اینکه برخی سخن از اصلاح قانونی اساسی میزنند تصریح کرد: «کسی نمیتواند مخالف قانون اساسی باشد؛ چرا که ربع قرن پیش در میانهی یک بحران شدید به تصویب رسید و از آن زمان تا کنون به طرز چشمگیری اوضاع تغییر کرده است. اگرچه مشکلات اقتصادی همچنان وجود دارد، اما ما دیگر در پایتخت حمله مسلحانه نداریم و یا با کانون گرم فعالیتهای تروریسیتی در قفقاز شمالی روبرو نیستیم. من معتقدم که نیازی به اصلاح آن وجود ندارد و قانون اساسی سال ۱۹۹۳ فرسوده نشده است؛ با این حال منتقدین میتوانند تعدادی از اصلاحات مورد نظر خود را برای گفتگو ارائه دهند.»
وی در مورد مدت زمان طولانی ریاست جمهوری خود نیز در پایان چنین توضیح داد: «من می دانم که در جامعه ما این بحث وجود دارد که یک شخص نباید بیش از یک زمان مشخصی در پست ریاست جمهوری قرار داشته باشد؛ من هم با این موضوع موافقم اما نه در این لحظه؛ چرا که همهی شما میدانید چه شکافی بین سطوح دولت به وجود میآید.»
پوتین در بخش پایانی صحبتهای خود، به ضرورت اصلاح ساختار تشکیل کابینه اشاره کرد به عبارتی سخن از یک تغییر در سیستم سیاسی به میان آورد که به موجب آن نقش و اهمیت پارلمان و احزاب در کشور افزایش پیدا میکند. از این رو وی گفت: «اکنون رئیسجمهور تنها برای انتصاب نخستوزیر از پارلمان اجازه میگیرد، اما من پیشنهاد میکنم که این روند تغییر پیدا کند و معاونین نخستوزیر و وزرا نیز از سوی مجلس پیشنهاد شوند.»
پوتین چه می خواهد؟
هنوز بسیاری از مردم و صاحبنظران در روسیه به درستی نمی دانند که در آینده چه اتفاقی در دستگاه حاکمیتی این کشور خواهد افتاد اما آنچه امروز به نظر می رسد اینکه ولادیمیر پوتین قوی ترین فرد روسیه به دنبال آن است تا پهناورترین کشور جهان را از وابستگی به یک فرد نجات دهد.
خبرنگار ایرنا از مسکو در ابنباره می گوید: بنظر میرسد پوتین عصر پس از خود را در روسیه کلید زده است مخصوصا اگر به این نکته توجه کنیم که پس از سال ۲۰۲۴ میلادی، او دیگر نمی تواند به عنوان رئیس جمهور بر کشورش حکمرانی کند.
براساس پیشنهادهای پوتین برای تغییر قانون اساسی روسیه که هفته گذشته در سخنرانی وی برای مقامات روسیه عنوان شد، این کشور از یک حکومت ابر ریاستی به جمهوری ریاستی تغییر شکل خواهد یافت بنابراین اهمیت مساله جانشین پوتین در سپهر سیاسی روسیه نیز کاهش خواهد یافت ضمن اینکه رئیس جمهور بعدی روسیه نمی تواند بیش از ۱۲ سال بر مسند قدرت باشد.
افزایش اختیارات شورای فدراسیون روسیه و استانداران، مکانیزم جدیدی است که پوتین برای روسیه در نظر گرفته است پس از او جایگاه رییس جمهوری تفاوت بنیادی نسبت به امروز خواهد داشت.
بسیاری بر این باروند که امروز قوی ترین مرد روسیه به دنبال محکم کاری برای دورانی است که رئیس جمهور دیگری بر مسند قدرت می نشیند، پوتین دیگر نمی خواهد تمام قدرت در دست یک فرد باشد حتی اگر او نزدیک ترین و قابل اعتمادترین فرد به وی باشد.
در حال حاضر اکثر صاحبنظران و نخبگان سیاسی در روسیه از طرح پوتین حمایت می کنند چرا که آنان نیز معتقدند تمرکز نیافتن تمام قدرت در دست یک فرد در روسیه کاری کاملا صحیح و عقلانی است و کرملین باید هر چه زودتر از وابستگی به یک فرد رهایی یابد چرا که وابستگی به یک فرد در بلند مدت به نقطه ضعف روسیه تبدیل خواهد شد.
درحال حاضر همه چیز در روسیه در خدمت رئیس جمهوری است و با توجه به پیشنهادهای اخیر پوتین برای اختصاص بسته های حمایتی گسترده به نیازمندان و افراد آسیب پذیر، تغذیه رایگان کودکان در مدارس و همچنین اختصاص تسهیلات ویژه برای فرزند آوری، محبوبیت رهبر ۶۷ ساله روس ها افزایش هم یافته است فردی که طرفدارانش دوست دارند از او به عنوان پدر ملت یاد کنند.
با این وجود مهمترین پرسش درحال حاضر این است که پوتین پس از سال ۲۰۲۴ میلادی چه عنوان و جایگاهی در روسیه خواهد داشت؟ بعید نیست با توجه به افزایش اختیارات شورای فدراسیون در صورت تصویب قانون اساسی جدید روسیه، در آینده نزدیک او را در صندلی ریاست این شورا ببینیم.
به گزارش خبرآنلاین، نشستن مدودف در شورای امنیت این کشور خود نیز بسیار حائز اهمیت است، چرا که پوتین ضمن تاکید بر اهمیت این جایگاه اعلام کرد که از امروز مدیران دو تابعیتی در روسیه جایی ندارند. اظهارات مرد یخی روس ها نشان از این می دهد که سطح امنیتی این کشور بیش از همیشه افزایش یافته است و ظاهرا پوتین با توجه به انتصاب جدید مدودف بودجه قابل تاملی را برای امنیت و دفاع روسیه در نظر گرفته است. در نهایت این دو یار دیرینه در پسا پوتین نیز با توجه به تغییر ساختار سیاسی باز هم برای روس ها تصمیم خواهند گرفت و وزیران کلیدی که با اختیار رئیس جمهور انتخاب می شوند احتمالا همان ها خواهند ماند اینکه ایا سرگئی لاورف در جای خود بماند یا خیر؟ هنوز معلوم نیست! اما مساله ای که به وضوح دیده می شود این است که ظاهرا پوتین با تغییر قانون ریاست جمهوری،پدر ملت به مادر مادام العمر روس ها تبدیل شد با حمایت معنوی و پشت پرده! شاید او از سرنوشت گورباچف که تنها به یک تحلیلگر سیاسی تقلیل پیدا کرده است واهمه دارد ! مساله ای که تنها زمان مشخص خواهد کرد که پسا پوتین به چه معناست؟
با اینحال او شب گذشته در جمع کهنه سربازان گفت: بهتر است که اجازه داده نشود دورههایی که یک فرد میتواند رئیس جمهور روسیه باشد نامحدود باشد. زمانی که موضوع به دورههای ریاست جمهوری میرسد، من درک میکنم که این موضوع به نگرانیهای مردم برای ثبات در جامعه، در کشور و روابط خارجی گره خورده است.»
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.