واکنش کشورهای عربی به حمله ترکیه به سوریه:مدیون ترامپ هستیم!
حمله نظامی ترکیه به شمال شرق سوریه روز چهارشنبه با پیام توئیتری اردوغان آغاز شد. این حمله که چشمه صلح نام گرفته است در ادامه حمله به عفرین و ادلب در سال ۲۰۱۸ میلادی صورت گرفت.
از آغاز حمله تا کنون واکنش های منفی از هر سو روانه حاکمیت ترکیه شد، گویی جهان علیه اردوغان یکپارچه شده است. در این میان انگلیس، فرانسه و آلمان خواستار نشست شورای امنیت شده اند که البته راه به جایی نخواهد برد چرا که آمریکا و روسیه با این حمله موافق هستند و به ترکیه چراغ سبز را دادند که مزاحم او نخواهند شد، در نهایت اگر هم قطعنامه ای باشد وتو خواهد شد.
این در حالی است که مذاکرات ایران در حلب برای میانجیگری اکراد و دولت مرکزی دمشق بدون دخالت روسیه بوده است. با اینحال روس ها در واکنش به حملات نظامی ترکیه از روز گذشته تا کنون تنها همین طرح ایران را بیان می کنند و خواستار مذاکره نیروهای قسد با دولت بشار اسد هستند.
اما موضوع این تحلیل واکنش روسیه، ایران و شورای امنیت نیست بلکه موضوع قابل تامل، واکنش عرب های خلیج فارس به حمله نظامی ترکیه است.حمله ای که سبب شد در اتفاقی نادر کشورهای عربی با ایران در یک موضع مشترک قرار بگیرند. همانطور که پیش بینی می شد این حمله نظامی معادلات منطقه را تغییر داد و در اینده نیز تاثیرات بیشتری خواهد گذاشت.
روز گذشته همزمان با حمله نظامی ترکیه کشورهای عربی خلیج فارس خواستار نشست فوری اتحادیه عرب شدند. آنها در یک بیانیه مشابه حملات ترکیه به سوریه را محکوم کردند .
ریاض تجاوز ترکیه را نقض آشکار وحدت، استقلال و حاکمیت سوریه خواند. ریاض هرگونه «تجاوز» ارتش ترکیه به مناطق شمال شرقی سوریه را محکوم می‌کند.به دنبال موضع گیری ریاض نیز، بغداد، منامه و ابوظبی عملیات ترکیه در سوریه را محکوم کردند.
رئیس‌جمهور عراق نیز در صفحه توئیتر خود عملیات ارتش ترکیه در شمال شرقی سوریه را محکوم کرد و گفت که «عناصر افراطی و تروریستی از این اوضاع سوء استفاده خواهند کرد».
شیخ نشین امارات نیز عملیات ترکیه را محکوم کرد و آن را «تجاوزی آشکار به حاکمیت کشور برادر عربی» خواند.
وزارت خارجه پادشاهی بحرین نیز در بیانیه‌ای عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه را محکوم کرد.
وزارت خارجه امارات چهارشنبه شب با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت این کشور «با شدیدترین لحن، اقدام نظامی ترکیه به سوریه را محکوم می‌کند. این اقدام ترکیه تجاوز آشکار به حاکمیت کشور برادر عربی است و با قوانین بین‌المللی منافات دارد».
امیر قطر نیز در گفت‌وگو با رئیس جمهور ترکیه در مورد تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه درباره آخرین رویدادهای سوریه بحث و تبادل نظر کرد.
وزیر خارجه اردن: از ترکیه می‌خواهیم حمله به سوریه را متوقف کرده و مشکل را از طریق گفت‌وگو به صورت مسالمت‌آمیز حل کند.
به گزارش خبرآنلاین، این ها بخشی از واکنش عرب های خلیج فارس به اقدام ترکیه بود که به نوبه خود از سال ۲۰۱۱ و آغاز بحران سوریه کم سابقه و نادر است و شاید بتوان گفت حیرت انگیز و غیر قابل باور!
چه اتفاقی افتاده است که ریاض و امارات صحبت از امت عربی می کنند؟ و امارات! سوریه را برادر عربی خود می خواند! کشورهایی که در ۸ سال اخیر بدترین اقدامات را در سوریه انجام دادند. حمایت تسلیحاتی و مالی از ترویست های این کشور کمترین اقدام رژیم عرب های منطقه بود. این کشورها در حالی صحبت از امت عربی می کنند که یمن ۴ سال است که زیر اتش بمباران ائتلاف سعودی قرار گرفته و در بدترین حالت ممکن در محاصره هوایی، زمینی و دریایی به سر می برد.
آیا منطقه دچار دگرگونی آرایش سیاسی قرار گرفته است؟
بحران از زمانی آغاز شد که قطر به اخوان ها پناه داد. مصر سر ناسازگاری گذاشت.در سال ۹۴ سعودی با فرمان بن سلمان(وزیر دفاع وقت) به یمن حمله کرد پس از ان در خرداد ۹۶ دو اتفاق مهم روی داد؛ ۱۵ خرداد ۹۶ (۲۰۱۷) بحران قطر شکل گرفت، تحریم و محاصره عربی شد و در ۳۱ خرداد بن نایف ولیعهد عربستان خلع و بن سلمان ولیعهد سعودی شد.
قطر متهم به حمایت از حوثی ها و انصارالله یمن شد. سعودی مدعی بود که الجزیره مسبب اشوب های منطقه است. اما تمام مساله این نبود که قطر از اخوان ها و نیروهای مردمی یمن حمایت می کند، آتش این بحران از جایی آغاز شد که نیروهای خودسر به سفارت عربستان در تهران حمله کردند و آغازی شد بر قطع روابط دیپلماتیک ایران با کشورهای عربی، به دنبال آن در ۲۳ ماه مه ۲۰۱۷ بعد از پایان اجلاس کشورهای عربی با حضور امیر قطر که ترامپ نیز در آن شرکت داشت توسط خبرگزاری قطر اظهاراتی از طرف امیر قطر، شیخ تمیم، منتشر شد با این مضمون: «ایران وزنه مهمی در خاورمیانه و جهان اسلام است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت و قطر روابط جدی خود با آمریکا و ایران را همزمان حفظ می‌کند، صلاح نیست که تنش‌ها با ایران بالا بگیرد. وی ایران را کشوری دارای وزنه منطقه‌ای و اسلامی توصیف کرد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و در ادامه خواست تنشی با ایران آغاز نشود.»
البته بدنبال آن قطر اعلام کرد که این اظهارات مربوط به امیر قطر نیست و خبرگزاری مزبور توسط افراد ناشناس هک شده و این اظهارات را روی خبرگزاری قطر گذاشته‌اند!
این مقدمه ای بود بر آغاز فروپاشی اتحاد کشورهای عربی، و تکه پاره شدن سیاست های آنها علیه یکدیگر! تا جایی که امروز نیز حتی امارات در یمن پشت عربستان را خالی کرد. این بحران تا جایی پیش رفت که عمان و کویت رسما از این آشفتگی سیاسی خود را جدا کردند و اردن نیز از همان زمان موضع محتاطانه ای نسبت به جریانات منطقه ای گرفت. تکلیف عراق نیز مشخص بود.
حال امروز پس از دوسال از بحران قطر و هشت سال از بحران سوریه، کشورهای عربی صحبت از وحدت می کنند. وحدتی که جمهوری اسلامی ایران همواره بر آن تاکید داشته است.
این موضع گیری در حالی صورت می گیرد که چندی پیش عمرالبشیر از مقام خود خلع شد و به زندان افتاد. او کسی بود که همواره رابطه خود را با بشار اسد حفظ کرد و حتی به سوریه نیز سفر کرد.
موضع گیری عرب های خلیج فارس به چند دلیل ممکن است؛
۱- بی اعتمادی نسبت به آمریکا پس از حمله آرامکو و دغدغه امنیت برای ریاض؛ ناکارآمدی تسلیحات و پدافندهای آمریکا؛ تنها گذاشتن اکراد سوریه؛ رها کردن داعشی ها در دل اروپا؛ خروج از معاهده ها و پیمان های بین المللی؛ استیضاح ترامپ و جنگ داخلی سیاستگذاران آمریکایی؛ اعتراف سناتورها و سیاستمداران آمریکا به شکست در خاورمیانه؛ تحریم تسلیحاتی سعودی از سوی اروپا
۲- ناپختگی سیاسی بن سلمان و نافهم بودن در عرصه دیپلماسی؛ تصمیمات و موضع گیری های ناگهانی
۳- فشار بن زاید به بن سلمان برای پایان جنگ یمن و پذیرش اتش س؛ اختلاف دو کشور در جنوب عدن برای تجزیه؛ عقب نشینی و خروج نیروهای امارات
۴- میانجیگری های مداوم عبدالمهدی ؛ مذاکره با ایران و پذیرش طرح صلح هرمز برای امنیت خلیج فارس
۵- پذیرش پیام ایران برای تقویت گفتگوهای منطقه ای؛ طرح صلح هرمز
۶- پذیرش بشار اسد و پیروزی محور مقاومت
۷- مخالفت با ترکیه بر سر مساله خاشقچی و اخوان ها
۸- ترس از قدرت گرفتن ترکیه؛ احساس خطر از اجرای سایکس پیکو ۲
۹- آشوب فزاینده و خطرناک در شمال آفریقا؛ تظاهرات مصر؛ لیبی؛ الجزایر؛ سودان؛ اختلافات ریاض با مراکش
۱۰- قدرت گرفتن محور سوریه-روسیه-ایران و تصمیمات ترامپ؛ موفقیت آستانه و توافق آدنا
۱۱- شدت گرفتن جنگ در منطقه
۱۲- انزوای عربی؛ دلسرد شدن از ترامپ و موضع روسیه در منطقه؛ ترس از اسرائیل و مساله فلسطین
۱۳- توافق تازه ایران و اوراسیا
۱۴- مساله درگیری پاکستان و هند بر سر کشمیر
۱۵- طرح امنیت روسیه برای خلیج فارس و نپذیرفتن ائتلاف دریایی آمریکا از سوی کشورها
با توجه به این ۱۵ بند احتمالی ، موضع عرب ها نسبت به حملات ترکیه در سوریه به احتمال قوی چرخش آنها به محور سوری-روسی-ایرانی باشد. این مساله مسبوق به سابقه است. چراکه وقتی محمدجواد ظریف در اجلاس دوحه فروم شرکت کرد، عکسی را ضمیمه توئیتر خود کرد که خبر از یک ائتلاف جدید می داد، ائتلافی از ترکیه، قطر و ایران؛ این تصویر همان روزها با واکنش شدید عرب های منطقه رو به رو شد. آنها دریافتند که برادر عربی خود را به آغوش ایران پناه داده اند. این را دریافتند که یمن، عمان، کویت، سوریه و حزب الله و انتخابات لبنان، انتخابات عراق و دولت عبدالمهدی نیز در آغوش ایران هستند؛ تنها کدام کشورها ماندند؟
پس از یک سال رئیس جمهور در تریبون مجمع عمومی سازمان ملل رسما خواستار صلح عرب های منطقه و ایران شد. رئیس جمهور کشورمان با طرح صلح هرمز از پادشاهی سعودی، شیخ نشین امارات، پادشاهی بحرین، سلطنت عمان، دولت کویت، جمهوری عراق، دولت قطر خواست که این طرح را با مذاکرات و گفتگو به ثمر رسانند.
این در حالی است که علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی شب گذشته سفر خود را به ترکیه لغو کرد. اقدام رئیس مجلس از جایی حائز اهمیت می شود که موضع گیری ایران کاملا مشخص است حمایت از مردم مظلوم منطقه چه اکراد و چه عرب و چه اقوام و نژاد دیگری برای ایران یکسان است. حمایت از تمامیت ارضی سوریه و حاکمیت مشروع این کشور و کشورهای دیگر، یکی شدن موضع ایران با کشورهای عضو اتحادیه بین المجالس و همتایان کشورهای عربی، برای رسیدن به گفتگوهای منطقه ای و آغاز صلح منطقه ای. به نظر می رسد لغو سفر رئیس مجلس ، اقدام بسیار بجا و موثری در روند صلح بود. حتی سبب می شود که ترکیه نیز در سیاست های خود تجدید نظر کند و منطقه را به تلی از آتش تبدیل نکند.
عرب های خلیج فارس پیام ایران را گرفته اند: «منطقه در لبه پرتگاه قرار دارد» به خود بیایید...
این اتفاقات را مدیون ترامپ هستیم!
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر