مدتی است که دلواپسان سناریوی جدیدی را کلید زده‌اند و بنا دارند تا با تخطئه در روند دیپلماسی دولت که به برجام منجر شد، اذهان عمومی را متقاعد سازند که مقام معظم رهبری در جریان جزئیات توافق هسته‌ای نبوده‌اند و تنها در لحظه آخر بدون اطلاع از مفاد آن توافق را تایید کرده‌اند؛ تلاش نخ‌نمایی که هدف مورد نظر این جریان یعنی ایجاد دوقطبی رهبری و دولت را در زمینه برجام محقق سازد. گویی این افراد در غار زندگی می‌کنند و هیچ آشنایی با روند اتخاذ تصمیمات کلان نظام ندارند.

در همین راستا، عباس سلیمی نمین، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به خبرآنلاین می‌گوید که برجام مسیری بود که کلیت نظام به‌طور آگاهانه در آن گام نهاد و اکنون نیز که آمریکا برجام را نقض کرده است باید به‌جای انتقاد از دولت، خصم خود را متوجه دشمن کنیم. مذاکرات هسته ای به نظام تحمیل نشد

مشروح گفت‌وگوی خبرآنلاین با عباس سلیمی نمین را در ادامه بخوانید؛

*********

آقای سلیمی نمین! طی روزهای اخیر جریانی راه افتاده است که قصد دارد به جامعه القا کند که مقام معظم رهبری در جریان جزئیات برجام نبوده‌اند و به‌نوعی وادار به امضای برجام شده‌اند، آیا اینگونه مفاهیم سازی تقلیل جایگاه رهبری نیست؟ مگر نه اینکه تصمیمات کلان به تصویب و تایید کلیت نظام می‌رسند؟

در ارتباط با تمهیدات کلان البته درست است بدین صورت که در چنین سطحی تصمیم به تایید کلیت نظام می‌رسد. البته نکته دیگری نیز در میان است که درواقع توان و خط‌مشی مجری نیز در روند اجرای یک تصمیم کلان موثر است. بنابراین صحیح است که گفت‌وگو با ۵+۱ و برجام سیاست کلان نظام بوده است و برای اینکه بتوانیم فشار تحریم ها را از دوش مردم برداریم، مذاکراتی را آغاز کردیم. این مذاکره نه بر نظام تحمیل شد و نه امری غیرمحتمل بود. در واقع نظام آگاهانه در این مسیر قرار گرفت.

قبول برجام باید مشروط به تصویب در کنگره می‌شد

پس شما هم قبول دارید که تصمیم برای مذاکره به تنهایی توسط دولت آقای روحانی اتخاذ نشده بود، حتی این مذاکرات در دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز شده بود و ...

بله. اما هیچ‌کس نمی‌تواند این امر را نقض کند که اگر در هیئت مذاکره کننده جنبه‌های کارشناسی تقویت می‌شدند و اجازه داده نمی‌شد تا برخی از افراد خواسته‌های سیاسی را در این روند تحمیل کنند، حتی نتایج بهتری از این مذاکرات حاصل می شد. به‌عنوان مثال می‌شد که شرط قبول برجام را امضای آن در کنگره و تبدیل این توافق به معاهده الزام‌آور قرار دهیم.

ظریف مورد تایید و حمایت رهبری بود

البته حتی گاها خود اعضای تیم مذاکره کننده نیز تایید کردند،که برجام توافق ایده‌آل نبود، نه‌تنها برای ایران بلکه برای آمریکا. اصولا توافق بین دو یا چند طرف زمانی حاصل می‌شود که طرف‌ها تا حدی از ایده‌آل‌های خود عدول کنند، با این حال شما به لزوم تقویت کارشناسی تیم مذاکره کننده اشاره کردید. آیا فرد بهتری از آقای ظریف که مورد حمایت قاطع مقام معظم رهبری نیز بودند، سراغ دارید؟

البته که آقای ظریف به عنوان مذاکره کننده ارشد نظام مورد تایید و حمایت رهبری بود. اما این را هم معتقدم که شاید آقای ظریف بر زبان انگلیسی مسلط باشند اما ایشان قطعا زبان‌دان نیستند و بهتر بود کارشناسان دیگری برای تعیین برخی واژه‌های کلیدی در متن توافق در مذاکرات حضور داشتند. اگر هیئت ما جنبه کارشناسی خود را تقویت می‌کرد، می‌توانست منافع ملی را بیشتر تقویت کند.

بهترین تیم مذاکره کننده دنیا هم مامور برجام بود بازهم آمریکا نقض عهد می کرد

اما به هر حال آیا در لحظه آخر، این توافق به همین شکل به تصویب و تایید کلیت نظام رسید یا خیر؟

بله البته باتوجه به اینکه توان دولت در این حد بود. بدین ترتیب که‌ رهبری چند بار تذکراتی درباره نحوه ‌و روند مذاکرات دادند. اما در عین حال ابزار نظام دولت آقای روحانی است و نباید بیشتر از توان این ‌دولت انتظاری از او داشته باشد.

اکنون که آمریکا از برجام خارج شده و شاید سرنوشت برجام نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، آیا اقدامات افراد و جریاناتی که می‌کوشند تا با القای این‌ ذهنیت به مردم که رهبری در جریان مذاکرات و جزئیات برجام نبوده‌اند، چقدر عامل تفرقه و تشتت در فضای داخلی خواهد بود؟

قطعا این اقدامات آسیب‌رسان هستند. باید توجه داشته باشیم، که حتی اگر بهترین تیم مذاکره کننده دنیا را هم مامور برجام می‌کردیم، بازهم آمریکا نقض عهد می‌کرد.

خصم خود را به‌سوی دشمن نشانه بگیریم نه دولت

البته باید به این امرعنایت داشته باشیم که امروز بیش از اینکه بخواهیم ضعف‌های هیئت مذاکره‌کننده را به رخ بکشیم، و دولت را محکوم کنیم باید نسبت به نظام بین‌المللی که امروز در حال گرایش به فاشسیم و ناسیونالیسم افراطی است خصم‌ داشته باشیم. اینکه برای بررسی ضعف‌های مذاکره کار کارشناسی انجام شود خوب است اما نه اینکه برخی بخواهند دعوا را از سطح منازعات بین‌المللی به داخل بکشانند و درگیر کشمکش‌های سیاسی شویم.

بنابراین تحکیم انسجام و وحدت ملی در شرایط کنونی را امری ضروری می‌دانید؟

قطعا باید اینگونه باشد. رهبری نیز این جمله را در این راستا بیان می‌کنند که « فرصت برای انتقاد از دولت خودمان فراوان است و امروز باید تمرکز خود را بر نقض عهد توسط آمریکا معطوف کنیم.» در غیر این‌صورت دچار اشتباه فاحش می‌شویم.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.