از سال گذشته تاکنون نرخ پروازها به طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و همین موضوع موجب شده که آمار سفرها با هواپیما در مقایسه با سال‌های قبل کاهش چشمگیری داشته باشد.

 

گزارش‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌های هواپیمایی دامنه نرخ بلیت پروازهای داخلی را گسترده‌تر کرده‌اند؛ قیمت‌هایی که حتی تا ۸۰۰ هزار تومان بیشتر از نرخ‌هایی است که در تعطیلات نوروز ایرلاین‌ها ملزم به رعایت آن بودند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که در ایام مربوط به تعطیلات عید غدیر و روز دوشنبه تا جمعه، بلیت پرواز تهران – مشهد با قیمت یک میلیون و ۲۱۶ هزار تومان به فروش می‌رود. از سوی دیگر، نرخ بلیت پرواز مشهد – تهران – مشهد در برخی زمان‌ها به مرز ۲ میلیون تومان نزدیک شده است. همچنین بلیت پرواز تهران – آبادان در حدود ۸۳۰ هزار تومان از سوی شرکت‌های هواپیمایی اعلام شده است. بلیت رفت و برگشت تهران – کیش – تهران نیز یک میلیون و ۶۵۲ هزار تومان است.

نرخ پروازهای داخلی به حدی عجیب و غریب است که حتی در روزهای گذشته رییس انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی خوزستان نسبت به بلیت ۱.۳ میلیون تومانی پرواز اهواز به تهران انتقاد کرد. عبدالامیر خوانساری در واکنش به عرضه بلیت ۱.۳ میلیون تومانی ویژه برخی از پروازهای اهواز – تهران گفت: «عامل اصلی این وضعیت، نبود نظارت بر قیمت‌هایی است که بیشتر در فصل تابستان و همزمان با مسافرت شهروندان عراقی به خوزستان و ایران صورت می‌گیرد. »

وی متذکر شد: »در این ایام تقاضا برای بلیت به شدت افزایش می‌یابد و به همین دلیل برخی از شرکت‌های هواپیمایی به استناد این دستورالعمل سازمان هواپیمایی کشور مبنی بر اینکه قیمت بلیت را سقف و کف بازار تعیین می‌کند، به افزایش نرخ بلیت دست می‌زنند. »

خوانساری با بیان اینکه بارها در این خصوص مراتب اعتراض و گلایه مردم را به سازمان هواپیمایی کشوری منعکس کرده‌ایم، افزود: «مردم از این وضعیت به شدت ناراحت هستند و نیاز است تصمیم‌گیری جدی در این زمینه صورت بگیرد. »

وی همچنین درباره نرخ بلیت در برخی از پروازهای اهواز - مشهد، گفت: «بعضی از پروازهای این مسیر نیز دچار همین نوع گرانی‌ها است. »

 

بهانه ایرلاین‌ها برای بالا بردن قیمت‌ها

تاکنون بهانه شرکت‌های هواپیمایی برای افزایش قیمت بلیت هواپیما، افزایش قیمت ارز بوده است، اما نکته‌ای که در این میان مطرح است، این‌که طی چند ماه اخیر نرخ دلار روندی نزولی به خود گرفته و کمتر از ۱۲ هزار تومان قیمت دارد. در این شرایط، انتظارات در این جهت بوده که کاهش قیمت بلیت هواپیما اتفاق بیفتد، این در حالی است که نه‌تنها قیمت‌ها کاهش نیفتاده، بلکه در اغلب موارد قیمت‌های عجیب و غریبی توسط ایرلاین‌ها اعلام می‌شود. با این وجود، همچنان ایرلاین‌ها از رانت سوخت ۶۰۰ تومانی برای هر لیتر استفاده می‌کند.

این نشان می‌دهد آزادسازی قیمت بلیط هواپیمار کلیدواژه‌ای است که در سایه آن، قیمت‌ها تا هر میزان که جا داشته باشد، گران می‌شود، این در حالی است که به نظر می‌رسد با وجود این‌که بهای تمام شده هزینه پروازهای داخلی براساس ریال است، شرکت‌های هوایی به مانند پروازهای خارجی آن را دلاری حساب می‌کنند و به همین خاطر است که قیمت‌ها سر به فلک کشیده است.

به‌روزرسانی نرخ بلیت هواپیما براساس دلار ۱۲ هزار تومانی

در این میان، مقصود اسعدی‌سامانی، دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی اواخر تیرماه در گفت‌وگویی اعلام کرد: «دولت نمی‌تواند ارز نیمایی در اختیار شرکت‌های هواپیمایی قرار دهد. نرخ ارزی هم که در اختیار شرکت‌ها قرار می‌گیرد، به ۱۲ تا ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان می‌رسد. نرخ دلار در روزهای اخیر کاهش یافته و امیدواریم گشایشی در وضعیت هزینه‌های ارزی ایرلاین‌ها و به تبع آن در قیمت بلیت ایجاد شود؛ اما تا این کاهش نرخ ارز بخواهد اثرگذاری خود را نشان دهد، زمان می‌برد. »

وی افزود: «بانک مرکزی به ما دلار نمی‌دهد و از ارزهای دیگر مانند روپیه هند و یوآن چین به ما داده می‌شود که نرخ تبدیل آنها ۱۵ تا ۱۶ درصد است. مبلغی را هم صرافی‌ها بابت انتقال ارز دریافت می‌کنند که نهایتا دلار را ایرلاین‌ها می‌توانند به قیمت بالای ۱۲ هزار تومان دریافت کنند. »

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اشاره به تعریف دامنه نرخی جدید از سوی شرکت‌های هواپیمایی، تصریح کرد: «در حال حاضر کف و سقف قیمتی جدیدی از سوی ایرلاین‌ها برای بلیت هواپیما بازتعریف شده تا از سقف تعریف شده، کسی بالاتر نفروشد. چون برخی سایت‌های فروش اینترنتی بلیت هواپیما، به صورت غیرقانونی بلیت را با قیمت بالاتر از آنچه شرکت هواپیمایی به مسافران عرضه می‌کند، می‌فروختند برای آنکه امکان نظارت و کنترل قیمت‌ها وجود داشته باشد، دامنه قیمتی را طراحی و در سایت انجمن شرکت‌های هواپیمایی بارگذاری کرده‌ایم. »

اسعدی‌سامانی یادآور شد: «این دامنه جدید قیمتی در تیر امسال طراحی و دامنه قیمتی که در آذر ماه ۹۷ اعلام شده بود، آپدیت شده است. البته بازه قیمت‌ها تقریباً در همان دامنه جدول سال گذشته است، اما در برخی مسیرها به دلیل طولانی بودن آنها و شرایط خاصی که دارد، تا ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته‌ایم. حتی در مسیر پرتردد تهران-مشهد که سقف قیمتی جدول آذر ماه سال قبل، ۸۵۰ هزار تومان بود، در جدول تیر ماه امسال به ۷۵۰ هزار تومان کاهش یافته است که به خاطر تردد بالا، شرکت‌های هواپیمایی تلاش داشته اند نرخی را اعلام کنند که زائران و مسافران رغبت بیشتری برای مسافرت هوایی به این شهر را داشته باشند. »

به گفته وی، «این نرخ‌ها، سقف قیمتی است و قرار نیست شرکت‌های هواپیمایی الزاما با نرخ حداکثری اقدام به فروش بلیت کنند، بلکه در بسیاری از ساعات پروازی برای اینکه هواپیما تردد خالی نداشته باشد، بلیت‌ها با قیمت ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان از سوی ایرلاین‌ها فروش می‌رود. »

وی تصریح کرد: «اگر کاهش فعلی نرخ ارز پایدار بماند، می‌تواند در کاهش نرخ بلیت موثر باشد، اما در مجموع بلیتی که فروخته می‌شود، بسیار پایین‌تر از دلار با نرخ ۷ هزار تومانی است. چون مثلا مسیر تهران-مشهد حدود ۶۰ دلار هزینه دارد، اگر هر بلیتی را ۴۰۰ هزار تومان بفروشیم، نمی‌تواند هزینه‌های مورد نظر را جبران کند. »

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی تاکید کرد: «با وجود آنکه شرکت‌های هواپیمایی ارز با قیمت آزاد تهیه می‌کنند، امکان افزایش قیمت بلیت در ماه‌های آتی وجود ندارد؛ چون سقف نرخی که بروزرسانی شده، بر اساس دلار ۱۲ هزار تومان است. »

پیشنهاد چارتری شدن برخی پروازها توسط ایرلاین‌ها

با وجود افزایش سرسام‌آور قیمت بلیت هواپیما، به‌تازگی پیشنهاد چارتری شدن بلیت برخی پروازها همچون پرواز مشهد به سازمان هواپیمایی کشوری داده شده است. مقصود اسعدی سامانی در این خصوص عنوان کرد: «مسیر هوایی مشهد به دلیل این‌که سفری زیارتی است و تقاضای بالایی برای سفر با بسته سفر دارد، مناسب است تا در حوزه مسیرهای چارتری قرار بگیرد. »

این در حالی است که محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی بهمن سال‌گذشته در حاشیه آغاز عملیات اجرایی پروژه‌های زیرساختی مسکن مهر پردیس در پاسخ به پرسشی درباره قیمت‌های سرسام آور بلیت پروازهای داخلی و فروش چارتری آن اعلام کرد: «فروش بلیط‌ پروازهای برنامه‌ای به صورت چارتری تخلف بوده و سازمان هواپیمایی با متخلفان برخورد می‌کند. »

اما در مقابل پیشنهاد ایرلاین‌ها، برخی نمایندگان مجلس واکنش نشان دادند، به طوری که سید امیرحسین قاضی‌زاده در در واکنش به تلاش‌ها برای چارتری شدن پروازهای مشهد گفت: «با این کار مخالف هستیم و اجازه انجام آن را نخواهیم داد. »

وی یادآور شد: «یک‌بار پروازهای مشهد چارتری شد و مردم را بدبخت کردند. زائران امام رضا (ع) باید بتوانند بلیت پروازهای مشهد را با قیمت مناسبی خریداری کنند، از این رو با چارتری شدن پروازها مخالف هستیم. »

قاضی‌زاده با یادآوری این‌که قبل از دوره وزارت اسلامی پروازهای مشهد چارتری بود، افزود: «با پیگیری‌های فراوان توانستیم پروازهای چارتری مشهد را حذف کنیم و دیگر اجازه این کار را نمی‌دهیم. »

سید هادی بهادری، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز با تاکید بر این‌که متاسفانه قیمت‌ها در حوزه حمل‌ونقل هوایی به شدت افزایش یافته است، گفت: «مسئولان دولتی نیز تنها نظاره‌گر هستند و اقدامی را در جهت ساماندهی وضعیت موجود انجام نمی‌دهند. »

وی افزود: «در حال حاضر به طور مثال بلیط تهران به یزد یا ارومیه ۶۰۰، ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد، در حالی که بهای آن‌ها باید حداکثر ۲۰۰ هزار تومان باشد. »

عضو کمیسیون عمران مجلس متذکر شد: «بحث شناور یا همان آزاد سازی قیمت هواپیما این وضع را به وجود آورده، این در حالی است که افزایش قیمت بلیط هواپیما نتیجه‌ای جز افت میزان پروازهای هوایی و کاهش گرایش مردم برای استفاده از هواپیما را به دنبال ندارد. »

پیش‌بینی ارزان شدن قیمت بلیت هواپیما از اول شهریور

البته شهرام آدم‌نژاد، معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی در روزهای گذشته در مراسم افتتاحیه پروازهای داخلی فرودگاه امام‌خمینی در خصوص افزایش نرخ بلیت هواپیما گفته است: «شرکت‌های هواپیمایی از نرخ‌های اعلامی عبور نکرده‌اند؛ البته لازم است ساختار قیمت‌گذاری در دامنه نرخ‌های اعلامی تغییر کند. »

وی با پیش‌بینی این‌که از ابتدای شهریور ماه نرخ بلیت هواپیما کاهش می‌یابد، عنوان کرد: «باید برای تغییر در دامنه نرخ‌های پرواز داخلی برنامه‌ریزی کنیم. »

آدم‌نژاد همچنین پیش از این در گفت‌وگویی درباره قیمت بلیت هواپیما اعلام کرد: «در مساله نرخ بلیت هم کارهایی درحال انجام است تا دامنه قیمتی مشخص‌تر شود. وقتی دامنه قیمت‌ها بازتر است، تشخیص این‌که عدد چقدر بالاست، سخت است. »

وی عنوان کرد: «با سازمان هواپیمایی در تلاش هستیم که دامنه قیمتی محدود و مشخص‌تر شود. یعنی مردم بدانند قیمت بلیت که از سایتی معتبر خریداری می‌شود گران است یا خیر یعنی قابل مقایسه باشد. »

ورود سازمان حمایت به مساله گرانی نرخ بلیت هواپیما

در این میان، معاون وزیر صمت از ورود سازمان حمایت به گران فروشی بلیت هواپیما و صدور حکم برای دو ایرلاین متخلف در این زمینه خبر داد و گفت: «شرکت‌های هواپیمایی ضوابط مصوب قیمت‌گذاری بلیت را رعایت نمی‌کنند.»

عباس تابش با بیان اینکه شرکت‌های هواپیمایی، ضوابط فروش و نرخ‌گذاری بلیت هواپیما را رعایت نمی‌کنند، افزود: «سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به صورت جدی به مقوله نرخ‌گذاری بلیت هواپیما ورود کرده و متاسفانه در این بررسی‌ها، مشخص شد که شرکت‌های هواپیمایی ضوابط هیات تعیین قیمت را رعایت نمی‌کنند.»

وی تصریح کرد: «بررسی‌ها، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان را به این نتیجه رسانده که یک سری اتفاقات در تعیین نرخ بلیت هواپیما رخ می‌دهد که متاثر از عدم رعایت ضوابط قیمت‌گذاری دولت از سوی شرکت‌های هواپیمایی است؛ بر این اساس، قطع به یقین، به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که تخلفاتی در خصوص قیمت بلیت هواپیما در حال انجام است و دو ایرلاین نیز در این رابطه جریمه شده‌اند که آرای آنها روز چهارشنبه گذشته و هفته قبل از آن صادر شده است.»

تابش تصریح کرد: «سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان وارد عمل شده و گشت‌های ویژه‌ای را برگزار کرده است که نتایج آن، در حال جمع‌بندی برای ارایه به مراجع قضایی است؛ ضمن اینکه ایرلاین‌ها باید تا پایان وقت اداری پنجشنبه ۲۴ مرداد ۹۸، مستندات خود را مبنی بر نحوه قیمت‌گذاری و مستدل بودن نرخ‌های اعلامی برای فروش بلیت‌های خود، به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ارایه دادند و سازمان حمایت تا یکشنبه هفته پیش رو، نظرات خود را در رابطه با مستندات ایرلاین‌ها، جمع‌بندی خواهد کرد.»

وی گفت: «مصرف‌کنندگان طی ماه های گذشته، شکایات بسیاری از قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای مختلف پروازی داشتند که بر این اساس، سازمان حمایت وارد عمل شده و تا زمانی که ایرلاین‌ها، دلایل مستدل برای قیمت‌های تنظیم شده ارایه ندهند، کار را پیگیری می‌کند؛ اما باید توجه داشت که قیمت بلیت هواپیما، مشمول بند «ج» ضوابط قیمت‌گذاری است که بر این اساس، باید ایرلاین‌ها بر طبق ضوابط هیات تعیین و تصویب قیمت، کار نرخ‌گذاری را صورت داده و بر روی سایت خود، قیمت‌های استخراج شده را بارگذاری نمایند؛ به هر حال پرونده ایرلاین‌ها بر اساس فرمول ابلاغی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان که منبعث از ضوابط هیات تعیین و تثبیت قیمتها است، ملاک عمل خواهد بود.»

رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خاطرنشان کرد: «شرکت های هواپیمایی باید توازنی را بر روی قیمت همه مسیرهای پروازی برقرار کرده است و مسیرهای پرتردد و کم تردد در نرخ‌گذاری آنها، بایستی بر اساس ضوابط هیات تعیین و تثبیت قیمتها باشد، بنابراین نظارت عالیه ما بر عملکرد آنها ادامه خواهد داشت.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.