واکاوی علل تغییرتاکتیک امارت وعربستان در مقابل ایران
بررسی امروز (۱۵ مرداد) روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد این موضوع مورد توجه رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلب بوده و این طیف از رسانه ها از یک سو بروز تنش در روابط آمریکا و کشورهای عربی و از سوی دیگر قدرت و اقتدار ایران در بحران های اخیر منطقه را عامل چرخش غیرمنتظره امارات و عربستان در قبال ایران مطرح کردند؛ در این راستا مطلبی در رسانه های اصولگرا منتشر نشده است.
«مخالفت برادر ملک سلمان با جنگ علیه ایران»، «رویکرد متضاد عربستان مقابل ایران»، «تنش در روابط آمریکا و کشورهای عربی»، «تغییر نگاه امارات و عربستان نسبت به ایران» و «استقبال عربستان از شرط ایران برای حج عمره» از دیگر محورهای مورد توجه رسانه های اصلاح طلب است.
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از: اماراتی‌ها بعد از کمرنگ کردن روابط خود با ایران به این نتیجه رسیدند که روابط شان را ترمیم کنند؛ روابط سیاسی و تجاری امارات و ایران در حال تغییر است؛ امارات قصد دارد ویزاهای ورود مجدد را به تاجران ایرانی اعطا کند؛ کشور عربستان سیاست‌ها و رفتارهایی را در منطقه پیش می‌برد که معلوم است بنایشان رویکردی تقابلی با ایران است؛ دولت سعودی با کارهایی که انجام می‌دهد تضادش با جمهوری‌اسلامی ایران را به بیشترین حالت ممکن رسانده است؛ هر اندازه‌ای که عربستان به آمریکا نزدیک می‌شود به همان مقدار از ایران دور و دورتر می‌شود؛ سیاست‌هایی که عربستان در منطقه به پیش می‌برد مشکل این کشور با ایران را بیشتر و بیشتر کرده است؛ امارات به خاطر روابط قدیمی که با ایران داشته بیش از چند سال قبل به سمت ایران گرایش پیدا کرده است؛روابط استراتژیک ایران و عربستان روند خوبی پیدا کرده است؛ اخیرا اقدامات ناگهانی امارات متحده عربی به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است؛ عربستان یقین پیدا کرده که نمی تواند در بحران هایش به آمریکا تکیه کند؛ آمریکا تنها به دنبال باجگیری از عربستان است و به این وسیله سعی دارد اقتصاد ریاض را به فرسایش بکشاند؛ عربستان به دنبال جنگ با ایران نیست و زمان آن فرا رسیده که جنگ یمن فروکش کند و به پایان برسد.
تغییر روابط سیاسی و تجاری امارات در قبال ایران
به گزارش روزنامه ایران، مسعود دانشمند، رئیس خانه اقتصاد ایران درباره برگشت امارات به سمت ایران و درخواست برای همکاری به اطلاعاتی اشاره کرد که هنوز رسانه‌ای نشده است. وی گفت: اماراتی‌ها بعد از کمرنگ کردن روابط خود با ایران به این نتیجه رسیدند که روابط شان را ترمیم کنند.وی که پیش از این رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات بود، اذعان داشت: روابط سیاسی و تجاری امارات و ایران در حال تغییر است. چندی پیش امارات از بازرسان FATF خواست که عملیات بانکی این کشور را بررسی کنند تا مشخص شود این کشور در زمینه پولشویی و سایر موارد مربوط به FATF تخلفی نداشته است و بانک‌های این کشور همسو با قوانین بین‌المللی حرکت کرده‌اند. دانشمند ادامه داد: این هفته بازرسی‌های FATF در امارات به پایان می‌رسد و بعد از آنکه مشخص شد بانک‌های این کشور شفاف عمل کردند، امارات فرصتی برای همکاری بانکی با ایران پیدا می‌کند. بعد از این مرحله به طور قطع اماراتی‌ها سراغ تجار ایرانی می‌روند که کار آنها شناسنامه دار و قانونی است.
به گزارش خبرگزاری ایلنا به نقل از بلومبرگ، بر اساس آمار تقریبا ۸۰ درصد ایرانی‌هایی که تاکنون فعالیت تجاری با امارات داشته اند، به دلیل محدودیت‌ها و بلوکه شدن حساب‌ها و کاهش ارزش ریال مجبور شده‌اند که روابط خود با امارات را متوقف کنند و تعداد زیادی از این افراد، عمان، قطر، ترکیه و گرجستان را به جای امارات انتخاب کرده‌اند. از سوی دیگر از سرگیری مذاکرات میان ایران و امارات نشان از این دارد که احتمال بهبود روابط میان این دو کشور وجود دارد. هم چنین برخی منابع خبر دادند که امارات قصد دارد ویزاهای ورود مجدد را به تاجران ایرانی اعطا کند. در صورت تداوم مذاکرات میان ایران و امارات می‌توان به بهبود شرایط برای ادامه فعالیت تجاری میان ایران و امارات امیدوار بود.
به گزارش نامه نیوز، چند روز قبل، امارات یک «هیات صلح» را به ایران فرستاد تا درباره مسایل اعلام نشده با طرف ایرانی وارد گفت‌وگو شوند. نکتهای که در آن زمان بسیار چشمگیر شد این بود که زمان سفر هیات اماراتی به ایران مستقیما بعد از اعلام کاهش چشمگیر تعداد نیروهای اماراتی در جنوب یمن صورت گرفت.طبق گزارشات مختلف و از جمله تحلیل الخلیج الجدید، امارات اصرار دارد که بگوید سفر انجام شده درباره تامین امنیت ساحلی و در ادامه نشست‌هایی صورت گرفته که بحث آن از قبل هم به دلیل مسایل پیش آمده مانند جزایر سه گانه وجود داشت، ولی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که در جریان این سفر مسایل دیگری از جمله تعرض به کشتیها در آبهای خلیج فارس مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.این اتفاق باعث شد بسیاری از رسانه‌ها از عبارت "چرخش استراتژیک" برای امارات و اقداماتش استفاده کنند. اقدامات اخیر امارات به خوبی نشان می‌دهد که سران این کشور از عربستان دور شده و هرچه بیشتر به ایران نزدیک شده اند. نکته جالب این است که سران عربستان هم بی میل به مذاکره با ایران نیستند به طوری که محمد جواد ظریف(وزیر امور خارجه کشورمان) در نشست خبری روز گذشته اش از کم شدن اعضای تیم B (گروهی که به شدت گرایشات ضد ایرانی دارند) خبرداد.
مخالفت برادر ملک سلمان با جنگ علیه ایران
خبرگزاری ایسنا نوشت: به گزارش الخلیج الجدید، احمد بن عبدالعزیز، برادر ملک سلمان، پادشاه عربستان، اعلام کرد مخالف هرگونه جنگ عربستان با ایران است، زیرا چنین جنگی برای عربستان فاجعه‌بار خواهد بود. براساس گزارش پایگاه اطلاعاتی تاکتیکال ریپورت این شاهزاده سعودی گفته است که اگر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، خواهان پیوستن به ائتلاف آمریکایی-انگلیسی برای مقابله نظامی با ایران باشد، با او مخالفت خواهد کرد. احمد بن عبدالعزیز گفت: به جای تبعیت از طرح‌های دونالد ترامپ که منطقه را به جنگ سوق می‌دهند بهتر است اقداماتی در راستای متحدکردن شورای همکاری خلیج(فارس) اتخاذ کنیم.
رویکرد متضاد عربستان مقابل ایران
حسین رویوران کارشناس مسایل خاورمیانه در گفت‌وگویی کوتاه با روزنامه «همدلی» اظهار داشت: کشور عربستان سیاست‌ها و رفتارهایی را در منطقه پیش می‌برد که معلوم است، بنایشان رویکردی تقابلی با ایران است و به همین دلیل نمی‌توانیم به تغییر شرایط امید چندانی داشته باشیم. در واقع دولت سعودی با کارهایی که انجام می‌دهد، تضادش با جمهوری‌اسلامی ایران را به بیشترین حالت ممکن رسانده است. باید اشاره کرد که بن‌سلمان با پذیرش خواسته‌های ایالات‌متحده‌آمریکا به‌طور مشخص ترامپ شرایطی ایجاد کرده است تا فاصله این کشور با همسایه مهمی چون ایران روزبه‌روز بیشتر شود. یعنی هر اندازه‌ای که عربستان به آمریکا نزدیک می‌شود، به همان مقدار از ایران دور و دورتر می‌شود. پس باید گفت، با سیاست‌هایی که عربستان در منطقه به پیش می‌برد، مشکل این کشور با ایران را بیشتر و بیشتر کرده است.
اختلال در روابط آمریکا و کشورهای عربی
علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌المللی گرایش عرب‌ها به ایران را در گفت‌وگو با «همدلی» گفت: به‌تازگی در روابط آمریکا و کشورهای عربی به‌خصوص امارات و عربستان سعودی، شاهد بروز اختلال هستیم. بر این اساس کشورهای عربی از مدت‌های پیش به این فکر افتادند تا دیدگاه خصومت‌آمیز خود نسبت به ایران را تغییر دهند. این چرخشی که از آن یاد کردید، واکنشی است به کم‌توجهی و بی‌میلی آمریکا نسبت به اهداف کشورهای عربی. در پشت پرده، برای ایجاد یک ائتلاف با حضور آمریکا، عربستان‌سعودی، اسرائیل و اتحادیه اروپا، تلاش‌هایی انجام می‌شد که هیچ‌گاه شکل نگرفت؛ بنابراین به دنبال ناکامی‌هایی که عربستان و به‌خصوص امارات متحده در سیاست‌های خود علیه ایران داشتند، ادامه همکاری همه‌جانبه با آمریکا علیه ایران به مشکل برخورد و اتخاذ سیاست‌های جدید در قبال ایران را برای این کشورها به همراه داشت. طرف دیگر قضیه این است که حیات امارات متحده، بستگی به روابط بازرگانی، تجاری و توریستی دارد. تا چند سال قبل بیشترین سهم گردشگران امارات متحده از آن ایرانی‌ها بود، اما بعد از اتخاذ سیاست‌های غیردوستانه، امارات در حوزه اقتصادی با ضررهایی مواجه شد. از طرفی امارات هر چقدر به سمت آمریکا می‌رفت، حجم خصومت‌های ایران با آنها افزایش پیدا می‌کرد؛ پس به دنبال کاهش تنش با ایران است. به نظر من تصمیم بر این است که امارات به خاطر روابط قدیمی که با ایران داشته، بیش از چند سال قبل به سمت ایران گرایش پیدا کرده است.
تغییر نگاه امارات و عربستان نسبت به ایران
با توجه به رویکرد جدید امارات و عربستان در مورد ایران روزنامه همدلی می نویسد: استراتژیک ایران و عربستان روند خوبی پیدا کرده است. به باور ناظران سیاسی و کارشناسان مسائل سیاسی دلیل این روند سریع نیز این است که مسئولان سعودی پی برده‌اند شدت تنش با ایران و حملات رسانه‌ای بین دو طرف و توقف هرگونه گفت‌وگو نتایج معکوس و پرهزینه‌ای برای عربستان به همراه دارد. در این میان اظهارات وزیر خارجه ایران مبنی بر موافقت دو کشور با تبادل دیدارهای دیپلماتیک به منظور بازدید از سفارتخانه‌های دو طرف که تعطیل شده است و نیز اعطای روادید برای تحقق این هدف می‌تواند آغاز عادی‌سازی روابط و کاهش شدت تنش بین دو طرف باشد و به این ترتیب زمینه گشایش سفارت خانه‌ها که از زمان حادثه سفارت عربستان در تهران در سال ۲۰۱۶ تعطیل شده است، فراهم شود.
این روزنامه افزود: اخیرا اقدامات ناگهانی امارات متحده عربی به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. پس از افشای خروج نیروهای اماراتی از مناطقی در یمن، هیئت بلندپایه اماراتی به تهران سفر کردند تا برای برگزاری ششمین نشست گارد ساحلی میان دو کشور برنامه ریزی کنند. چرخش امارات به سمت ایران در حالی صورت می‌گیرد که تا پیش از این اماراتی‌ها از ایران به عنوان اصلی‌ترین دشمن امنیت و ثبات منطقه نام می‌بردند. این در حالی است که به گزارش روزنامه اینترنتی «رای الیوم» با اشاره به این موضوع آورده است: اقدامات ناگهانی امارات در حالی صورت می‌گیرد که نشانه‌هایی از تلاش این کشور برای هم‌گرایی با ایران مطرح می‌شود. رهبران امارات متحده عربی اعم از جناح سیاسی و نظامی این کشور به این اعتقاد راسخ رسیدند که در سایه پایداری و مقاومت ایران که بازتابش را در سرنگونی پهپاد آمریکایی و توقیف نفتکش انگلیسی نشان داده، دستیابی به پیروزی در جنگ یمن که وارد پنجمین سال خود نیز شده است، شود ممکن نخواهد بود به همین دلیل تجدیدنظر در محاسباتشان را در همه سطوح آغاز کردند. رویکرد جدید امارات و تجدید نظر در سیاست‌های بی‌فایده‌ای که نتایج عکس در پی داشته، می‌تواند نقطه عطفی در سیاست‌های منطقه به همراه داشته باشد. سیاست‌هایی که به وجهه و جایگاه این کشور در منطقه لطمه بزرگی زده و به مهم‌ترین دستاوردهایش در زمنه ایجاد وحدت و همبستگی میان هفت امارت این کشور ضربه جدی وارد ساخته است.
استقبال عربستان از شرط ایران برای حج عمره
به گزارش ایسنا، رییس سازمان حج و زیارت ایران در دیدار با وزیر حج عربستان با یادآوری شروط ایران برای برقراری عمره، گفته بود: از جمله شروط ما حفظ عزت، کرامت و امنیت زائران و عمره‌گذاران ایرانی است. مقدمه این امر راه‌اندازی کنسولگری و یا ایجاد دفتر حافظ منافع ایرانیان در عربستان است. «محمد صالح بن طاهر بنتن» نیز در پاسخ به این خواسته ایران با استقبال از حضور زائران ایرانی در عمره با حفظ عزت، کرامت و امنیت، گفت: موضوع معرفی نیروهای کنسولی ایران را در قالب دفتر حافظ منافع، سوئیس ارائه دهید تا شخصا پیگیری کنم.
حضور ایرانی‌ها در عمره از سال ۱۳۹۴ پس از حادثه فرودگاه جده و تعرض دو مامور سعودی به دو نوجوان ایرانی، متوقف شد. ایران پس از به جریان افتادن این پرونده قضایی و محکوم شدن آن ماموران، از دو سال پیش برقراری دوباره عمره را مشروط به تامین امنیت و حفظ عزت زائران ایرانی، مطرح کرده است. به گفته مقامات حج کشورمان، برآورده کردن این خواسته در شرایطی که دفاتر نمایندگی سیاسی و کنسولگری ایران در عربستان تعطیل شده، دشوار است.وزیر حج عربستان در دیداری که با رییس سازمان حج ایران در آستانه آغاز مناسک حج داشت، گفت که برای ایجاد فضای بهتر، امکانات بیشتر و توام آرامش حجاج تلاش می‌کنیم.او درباره نظارت وزارت حج در مبادی ورودی جده و مدینه برای حصول اطمینان از برخورد شایسته و مناسب با حجاج و بویژه حاجیان ایران، گفت: در بازدیدها و سرکشی‌ها نسبت به رفتار مناسب و در خور شأن زائران ایرانی تأکید کرده‌ام.وی با اشاره به این‌که روادید عربستان تنها برای زائران ایرانی، الکترونیکی صادر می‌شود، اظهار کرد: با توجه به شرایط خاص دو کشور، بویژه در بخش صدور روادید سعی شد تسهیلات ویژه‌ای برای حجاج ایرانی فراهم شود، این شرایط استثنایی فقط در مورد ایران اعمال شده است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر