تلاش بی‌نظیر رهبر انقلاب برای فقه موسیقی
این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج فقه در سال تحصیلی ۸۷-۸۸ است. یکی از منابع آیت‌الله خامنه‌ای در مباحث غناء، کتاب «غنا، موسیقی» به کوشش آقایان محسن صادقی و رضا مختاری بوده است.
آیین معرفی درسنامه‌ی «غناء و موسیقی» امروز سه‌شنبه (۱ مرداد ۹۸) در دفتر مؤسسه فرهنگی پژوهشی انقلاب اسلامی در شهر مقدس قم برگزار شد، به همین مناسبت بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری، رئیس موسسه کتاب‌شناسی شیعه، ابعاد مسئله‌ی غنا و روش درس خارج فقه آیت‌الله خامنه‌ای را بررسی کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری به نکات مختلفی درباره این کتاب اشاره کرده است که خلاصه خبرآنلاین از این گفت وگو را در زیر می خوانید:
_ علاوه‌ی بر پیشینه‌ی تاریخی و مباحث علما، روایات زیادی به این موضوع پرداخته‌اند که اهمیت موضوع را می‌رساند، حدود ۳۰۰ روایت از امامان معصوم در جوانب مختلف مسأله غناء و موسیقی وجود دارد و می‌دانید که مهم‌ترین منبع استنباط ما بعد از قرآن کریم، روایات معصومین است.
_ احادیث غناء و موسیقی را هم جمع‌آوری و تبویب کردیم و هم بحث سند روایات را بررسی مطرح کردیم. بعد که این کتاب «غنا، موسیقی» چاپ شد، خیلی از فقها ما را تشویق کردند از جمله آیت‌الله مظاهری، آیت‌الله خرازی و آیت‌الله جوادی. آیت‌الله خرازی گویا فرمودند که ۵۰ درصد کار فقیه در این کار انجام شده است.
درس فقه آیت‌الله جوادی وقتی به غناء و موسیقی رسید رسماً از همین کتاب استفاده می‌کردند. ولی در بسیاری از بحث‌های دیگر همان روش سنتی سابق در بحث فقها مطرح بود.
_ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای وقتی مکاسب محرمه را شروع کردند، محور درس ایشان مکاسب شیخ انصاری بود. وقتی به این بحث رسیدند به جهت شدت ابتلای این موضوع، مکاسب شیخ انصاری را به عنوان محور بحث کنار گذاشتند و فرمودند که من وقتی این کتاب «غنا، موسیقی» را دیدم، دیدم که بدون مراجعه به این کتاب کامل نمی‌شود.
_ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای وقتی به این بحث رسیدند به جای اینکه محور بحثشان را مکاسب محرمه شیخ قرار دهند، روایات غناء قرار دادند و فرمودند که ما روایات را دانه به دانه از روی این کتاب می‌خوانیم.
روایات را از روی کتاب خواندند و تمام روایات را از لحاظ سندی و متنی بررسی کردند، همچنین تحقیقات فقها را که در مجلدات دیگر کتاب بود به مناسبت بحث کردند، بعضی‌ها را قبول کردند و بعضی‌ها را رد کردند، بنابراین فقط به روایات اکتفا نشد.
_ یک نکته دیگر که ما سؤالات متعددی راجع به غناء جمع‌آوری کردیم که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرمودند که خوب است ما دانه دانه این سؤالات را جواب بدهیم. تک تک سؤالات را خواندند و با توجه به مبنای خودشان جواب دادند.
_ آیت‌الله خامنه‌ای تمام روایات غناء را از لحاظ سندی و متنی بررسی کردند، همچنین تحقیقات فقها را به مناسبت بحث کردند، بعضی‌ها را قبول کردند و بعضی‌ها را رد کردند، بنابراین فقط به روایات اکتفا نشد.
ویژگی دیگر این است که آیت‌الله خامنه‌ای توجه به مباحث تاریخی غناء و موسیقی دارند که این خود در فهم درست و برداشت درست از روایات خیلی مؤثر است. کتاب ابوالفرج اصفهانی را یک دوره مطالعه کرده‌اند یا قسمتهای بیشتر را که لازم است تا از وضعیت صدر اسلام اطلاع یابند مطالعه کرده‌اند. بنی‌امیه و بنی‌عباس برای توجیه بعضی از کارهایشان بعضی از مطالب را به رسول خدا(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) نسبت می‌دادند که معصومین (علیهم‌السلام) رد کردند، این مطلب ضمن همین احادیث غناء است که از امام معصوم پرسیدند و حضرت فرمودند: «کذبوا» یا «کذب زندیق». توجه به نکته‌های تاریخی خیلی کمک می‌کند به برداشت صحیح از روایات و این را نباید غفلت کنیم.
_ نکته دیگر توجه به آرای فقها در زمینه‌ی غناء و موسیقی است، به استفتائاتی که از آیت‌الله خویی یا امام(رحمه‌الله) شده مراجعه کردند. در درس‌های خارج دیگر ندیده‌ایم که فقیهی بگوید استفتائات آیت‌الله خویی را ببینیم چه نظری دارد؟ ایشان استفتائات را هم معمولاً که استدلال در آن نیست و فقط خود فتوا است، مراجعه کردند.
_ خلاصه هر منبعی که به نوعی به فهم برتر کمک می‌کرد مراجعه شده است، مقصود اینکه غیر از رساله‌ها و احادیث که یک نگاه جامع داشته‌اند، استفتائات فقها را هم مورد بحث قرار داده‌اند و خیلی بحث روان و قابل فهم و روشن است و پیچیده نیست. میشود گفت هیچ درس غنایی در حوزه وجود نداشته که حدود ۷۰ جلسه طول کشیده باشد، یک سال درسی است، حالا اگر هم بوده من به یاد ندارم. بی‌سابقه است که این مقدار به این بحث اهمیت داده بشود و خود این کتاب میشود یک منبع تحقیق برای درس‌های خارج بعدی که اساتید می‌خواهند درس بدهند، از این کتاب استفاده کنند و زوایای مبهمش حل میشود.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر