درست در زمانی که «جنگ پرستان» خود را آماده نبرد می کردند، ناگهان نشانه هایی از گفتگو و دیپلماسی نمایان شده است. یکی از اضلاع سه گانه اصلی مذاکرات یعنی مجید تخت روانچی به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل راهی آمریکا شده، محمدجواد ظریف شخصا به آمریکا سفر کرده و آنجا خبر از تمایل و حتی اختیارش برای مذاکره بر سر موضوع تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا داده است. و البته همزمان خبرهای غیررسمی درباره برخی تلاش ها برای آرام تر کردن اوضاع حکایت دارد.

سئوال بزرگ آن است که آیا ما شاهد برگزاری مذاکرات جدید با ایالات متحده خواهیم بود؟ برای پاسخ به این سئوال باید تصویر درستی از شرایط موجود را ترسیم کرد و سپس به این مسئله پرداخت که آیا واقعا ورود به فاز دیپلماسی در شرایط کنونی به نفع جمهوری اسلامی است یا خیر.

اولین نکته این است که چند بازیگر منطقه ای در چندماه اخیر تلاش های فراوانی کردند تا ایران و آمریکا وارد فاز نظامی شوند، پیش رو تر از همه بن سلمان در عربستان و مقامات رژیم صهیونیستی هر اقدامی که می توانستند در این زمینه انجام دهند را صورت دادند.

نکته دوم این است که در داخل نیز برخی افراد که ولع خاصی برای ایجاد تقابل نظامی با ایالات متحده دارند، در فضای کلامی هرچه در چنته داشته اند را رو کردند اما این همه ماجرا نیست، هم در ایالات متحده، هم در منطقه و هم در ایران افراد زیادی هستند که همچنان دیپلماسی را ترجیح می دهند.

محمدجواد ظریف که این روزها در نیویورک به سر می برد، گفته است که بولتون، بن سلمان و نتانیاهو تمایل زیادی دارند که ایران وارد جنگ شود اما دونالد ترامپ این را نمی خواهد. وزیر امور خارجه البته برای این سخنان خود دلایلی را هم ذکر کرده است.

دولت حسن روحانی نیز از همان ابتدا تلاش کرده با استفاده از عقلانیت و تدبیر از ورود کشور به فضای جنگ و تنش یعنی همان خواسته عربستان و اسرائیل جلوگیری کند.  

چرا باید مذاکره کرد؟

دونالد ترامپ و اساسا آمریکایی ها عهد شکن هستند؛ در این تردیدی نیست اما این گزاره نمی تواند دلیل کافی باشد برای کسانی که می گویند باید دیپلماسی را برای همیشه کنار گذاشت. باید تا آن روزی که می توان از جنگ جلوگیری کرد از دیپلماسی بهره برد. طرفه آنکه حتی آمریکایی ها می دانند ایرانی ها در جنگ آوری تا چقدر توانا و شجاع هستند، همین هم است که آنها تا امروز جرأت نکردند که حتی یک گلوله به سمت ما شلیک کنند.

نشانه ها هویدا شده، خبرهای غیررسمی هم همراه آن است، احتمالا بار دیگر پنجره دیپلماسی بازخواهد شد. اهل مذاکره بار دیگر به میدان گفتگو باز می گردند، آنها تجربه بسیار گرانبهایی از برجام دارند. حالا بهتر می توان مذاکره کرد. پاسخ کسانی که می گویند «ورود به این فاز هیچ فایده این دارد» هم می تواند توئیت جدید حسام الدین آشنا باشد «محمد جواد ظریف و قاسم سلیمانی دو روی یک سکه هستند».

چرا دلواپسان اصرار به جنگ دارند؟

برای رسیدن به زمان جنگ هنوز فرصت باقی است. این وسط اما یک نقطه مبهم وجود دارد «چرا دلواپسان اصرار به جنگ دارند؟». در گفتگوهای یومیه یا نوشته های آنها در نشریات مکتوب و فضای مجازی به خوبی می توان شوقی از ورود به فضای جنگ را در آنها مشاهده کرد. تو گویی برای این اتفاق نامبارک لحظه شماری می کنند.

دو احتمال درباره این شوق می تواند وجود داشته باشد، اول ناآگاهی و کوته اندیشی آنها درباره هزینه های جنگ است. می توان با تساهل و تسامح چنین برداشتی درباره این شوق به جنگ داشت اما در این میان برخی دلیل دیگری را هم ذکر می کنند. نگاه کنید که اخیرا برخی از این عناصر جنگ طلب داخلی چه بهانه هایی را در اختیار طرف مقابل قرار داده اند. همین جاست که برخی می گویند باید خطر نفوذ را جدی گرفت. خطر نفوذ کسانی که در بحران به دشمن گرا می دهند. اگر با این عینک به مشتاقان جنگ نگاه کنیم پاسخ خیلی از سئوال ها را خواهیم گرفت. هرچه هست فعلا زمان جنگ نیست.

نگاهی به سخنان اخیر مقام معظم رهبری می تواند نقشه راه همه کسانی باشد که درباره این موضوع به جمع بندی نرسیدند. ایشان فرمودند «هر کاری که دشمن را عصبانی کند، خوب و درست است و در مقابل همگان باید از هر کاری که دشمن را جری و روحیه آن را تقویت کند، اجتناب کنند.»

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.