گزینه‌های «ترامپ» برای خلاصی از پرونده خاشقجی
پرونده قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار مشهور سعودی مقیم آمریکا که برای واشنگتن‌پست قلم می‌زد، در کنسولگری عربستان در استانبول، هنوز باز و در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و همچنان یکی از سوژه‌هایی است که رسانه‌های مختلف، پیگیری آن را در اولویت دارند.
خاشقچی، دهم مهر ماه (دوم اکتبر) بعد از مراجعه به کنسولگری سعودی در شهر استانبول، ناپدید شد و بعد از تحقیقات مشخص شد که وی به دست تیمی ۱۵ نفره به قتل رسیده، جسد وی تکه تکه شده و در نهایت با اسید از بین رفته است.
تحقیقات ترکیه در این خصوص هنوز ادامه دارد و نتیجه نهایی اعلام نشده است. روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست نیز شنبه پیش گزارش داد سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا به این جمع‌بندی رسیده که «محمد بن سلمان»، ولی‌عهد رژیم سعودی دستور قتل روزنامه‌نگار منتقد این کشور را صادر کرده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز در واکنش به ارزیابی سیا اعلام کرد که با وزیر خارجه و رئیس سیا در این زمینه گفت‌وگو خواهد کرد.
وی هنوز هیچ موضعی در این‌باره اتخاذ نکرده، اما از همان آغاز طرح این پرونده در رسانه‌ها، از همپیمان سعودی خود به نوعی حمایت کرد حتی در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز گفت که ولی‌عهد سعودی بارها از جمله چند روز پیش تاکید کرد که نقشی در قتل جمال خاشقچی نداشته است.
ترامپ تاکنون تنها احتمال دخالت بعضی از نزدیکان محمد بن سلمان در قتل خاشقچی را تایید کرده است و در عین حال می‌گوید: ما با یک هم پیمان مواجه هستیم و این هم پیمانی خیلی مهمتر از هر بحرانی است.
در چنین شرایطی پایگاه خبری «الجزیرة» طی یادداشتی به قلم «محمد المنشاوی» چهار گزینه برای رئیس‌جمهور آمریکا در قبال مسئله دخالت بن‌سلمان در پرونده خاشقچی متصور می‌شود که در ادامه می‌آید:
۱- رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند همان موضع سیا را اتخاذ و اقرار کند که ولی‌عهد، مسئول مستقیم این قتل است. اما اینجا دیگر ترامپ نمی‌تواند علنا خواستار برکناری ولی‌عهد شود زیرا این امر دخالت مستقیم در تصمیم‌گیری‌های عربستان به‌ویژه با وجود ملک سلمان در رأس قدرت این کشور به شمار می‌رود.
لذا بیشترین چیزی که ترامپ می‌تواند علنا خواستار شود، اجازه تحقیق بین‌المللی همانند تحقیق در پرونده قتل «رفیق الحریری» نخست‌وزیر فقید لبنان است. در این صورت رئیس‌جمهور آمریکا تلاش خواهد کرد تا توافقی بین‌المللی در این زمینه حاصل شود.
اما در پشت درهای بسته، وی می‌اواند از ملک سلمان بخواهد که ولی‌عهد را تغییر دهد یا محمد بن سلمان را با تهدید اعمال تحریم‌های بزرگ، مجبور به کناره‌گیری از قدرت کند.
۲- ترامپ می‌تواند همان موضع دولت سعودی را اتخاذ کند و بگوید که این جنایت بدون دخالت ولی‌عهد عربستان صورت گرفته است و بدون اشاره مستقیم به محمد بن سلمان، مسئول آن را، برخی مقامات مسئول کوچک سعودی بداند و بپذیرد که دولت سعودی آنها را محاکمه کند و خواستار انتظار برای اعلام نتاجی نهایی تحقیقات شود.
در این صورت، ترامپ با طوفانی از سوی مقامات ارشد آمریکایی در کنگره و نیز رسانه‌های آمریکا مواجه خواهد شد. کنگره از سوی خود تحریم‌های مختلفی را وضع خواهد کرد که ممنوعیت فروش تسلیحات یا بررسی نحوه بازخواست عربستان از جمله این موارد خواهد بود. کنگره همچنین از ترامپ خواهد خواست تا تحریم‌هایی را علیه ولی‌عهد سعودی اعمال کند.
واشنگتن پست نوشت: ۶ نفر از اعضای مجلس سنای آمریکا از هر دو حزب لایحه اعمال تحریم‌ها طی ۳۰ روز علیه هر مقام مسئول در دولت سعودی یا اعضای خاندان حاکم در عربستان که در قتل خاشقچی دست داشته‌اند را ارائه کرده‌اند. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت ورود به آمریکا نیز نمی‌شود.
البته رئیس‌جمهور می‌تواند این امر را وتو و رد کند اما کنگره حق پیگیری این تصمیم و رای‌گیری درباره آن را دارد و در صورت موافقت دو سوم اعضای کنگره، این قانون لازم الاجرا خواهد بود.
۳- ترامپ می‌تواند حد میانه را بگیرد و بگوید که مسئولیت این جنایت بر عهده شماری از مقامات ارشد سعودی نزدیک به محمد به سلمان بدون اشاره به شخص او است.
در چنین حالتی رئیس‌جمهور آمریکا از عربستان می‌خواهد تا به تحقیق بین‌المللی خارج از مرزهای این کشور اجازه دهد. زیرا این جنایت در ترکیه روی داده است. در این صورت اجازه بازجویی از متهمان این پرونده که وزارت‌های خارجه و خزانه‌داری آمریکا آنها را تحریم کرده‌اند، نیز داده می‌شود. این سناریو بدون هماهنگی گسترده با ولی‌عهد سعودی اجرایی نخواهد شد.
۴- اصل این گزینه بر این پایه است که این جنایت نقض قوانین بین‌الملل به شمار می‌رود که در خارج از مرزهای عربستان نیز صورت گرفته لذا باید تحقیقات آن نیز خارج از این کشور صورت گیرد و محاکمه متهمان این پرونده که عربستان نیز از آنها بازجویی به عمل آورده باید تنها توسط یک تیم بی‌طرف غیر سعودی صورت گیرد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر