با توجه به پیشرفت‌های انسان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، محققان ایرانی به بررسی رابطه این حوزه با درآمد کسب‌­وکار موسیقی صنعتی در برخی کشورهای منتخب پرداخته‌اند.

در یک قرن اخیر، نشر موسیقی به‌تدریج سبب شده نوعی تقاضای فراگیر میان مردم برای بهره­گیری از خلاقیت­های هنر موسیقی شکل بگیرد. موسیقی نیز به‌عنوان یک کالای اقتصادی وارد سبد تقاضای مردم شده و نشر آثار موسیقایی به گونه­های مختلف براساس سلیقه و علایق گروه­های مختلف اجتماعی و سنی، بازاری را ایجاد کرده که در شرایط و موقعیت­های مختلف اجتماعی اوج و حضیضی متفاوت دارد. با گذشت زمان و با گسترش این بازار، صنعت موسیقی به وجود آمد.

طبق گفته محققین این حوزه، مفهوم صنعت موسیقی در شکل محدود آن شامل فعالیت­های بازرگانی و سازمان­هایی می­شود که ضبط، تهیه، سرمایه­گذاری، انتشار، پخش و بازار موسیقی را بر عهده دارند؛ اما در مفهومی وسیع­تر این مفهوم، زیرمجموعه­های صنعتی متعدد و مختلفی را در بر می­‌گیرد که هرکدام ازنظر صنعتی در طبقه­بندی خاص خود قرار می­گیرند. در رابطه با صنعت موسیقی پایگاه­‌ها و نرم­‌افزارهای مختلفی امکان بهره­‌گیری رایگان چند نفر از یک پرونده موسیقی را ممکن ساخته‌اند. به‌مرور تحول فناوری موجب تحول در ساختار صنعت موسیقی شد. اکنون به‌جای فروش آلبوم­های موسیقی به‌صورت کامل، مشتریان می­توانند یک یا چند قطعه موردعلاقه خود را پس از گوش کردن، تمام یا بخشی از قطعه را به قیمت کمتر خریداری کنند.

با توجه به اهمیت این موضوع، محققین کشورمان، رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات یا اختصاراً «فاوا» و درآمد کسب­وکار موسیقی صنعتی را در کشورهای منتخب بررسی کرده‌اند.

در این تحقیق، با توجه به ماهیت فاوا و نحوه اثرگذاری آن بر درآمد موسیقی، از دو نوع شاخص کلان و انفرادی فاوا در مدل­های جداگانه استفاده شده است تا بتوان اثر دقیق آن را بر درآمد کسب­و­کار موسیقی استخراج کرد.

محققین دانشگاه آزاد، واحد فیروزکوه و واحد آکسفورد تهران مرکز، بدین منظور داده­‌های درآمد موسیقی صنعتی ۲۰ کشور را در دوره ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲  استخراج کرده و سپس آزمون­‌های تشخیصی لازم را روی داده‌ها انجام دادند.

تاثیر افزایش درآمد سرانه در کسب‌و کارهای موسیقی

یافته­های این تحقیق حکایت از آن دارد که با گسترش فرهنگ موسیقی و بهبود وضع رفاهی مردم، وضعیت کسب‌وکار موسیقی بهبود می­یابد.

کشش کسب­وکار موسیقی نسبت به درآمد نیز نشان می­دهد موسیقی یک کالای لوکس است. به‌عبارت‌دیگر اگر درآمد سرانه در کشورهای موردنظر 10 درصد افزایش یابد، کسب­وکار موسیقی بین 11 تا 19 درصد بهبود می­یابد.

در این خصوص، علیرضا ولی‌­زاده، پژوهشگر مدیریت واحد آکسفورد تهران مرکز و همکارش اعتقاد دارند: «شاخص­های کلان فاوا نشان دادند مخارج سخت­‌افزار، نرم­افزار و خدمات فناوری اطلاعات اثر منفی و معنادار بر کسب‌وکار موسیقی صنعتی دارند. علاوه بر این، دسترسی هر چه بیشتر مردم به اینترنت و تلفن همراه سبب کاهش درآمد کسب­وکار موسیقی می­‌گردد. به‌گونه‌ای که اگر ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه 10 درصد افزایش یابد، درآمد کسب­وکار موسیقی بین 3.4  تا 4.1 درصد کاهش خواهد یافت».

این محققان می‌گویند: «در این میان، اینترنت و تلفن همراه می­توانند تهدید یا فرصتی برای نشر موسیقی در هر کشوری باشد. در عصر اطلاعات، فناوری­های ارتباطی به‌هم‌پیوسته از قبیل اینترنت، اینترانت، شبکه‌­های ون، وپ، چت روم­ها، فروم­ها و نرم­‌افزارهای پیام­رسان همچون مسنجرها، گروه­‌های ایمیلی و شبکه­‌های اجتماعی و فناوری­های موبایلی نظیر آی­پادها، ام­پی­تری پلیرها، بلوتوث و اینفرارد، این امکان را فراهم کرده‌اند که دریافت، پردازش، استفاده، باز انتشار و مونتاژ یا آپلود فایل­های دیجیتالی موسیقی در گسترده­ترین شکل آن رواج یابد. این موج مبتنی بر اینترنت و دیگر فناوری­های اطلاعاتی و دیجیتالی آن‌چنان قدرتمند و عظیم است که کمتر نظریه­پرداز یا ناظری تصور ایستادگی در برابر آن را می­کند».

به عقیده ولی زاده و همکار محققش: «در ایران به‌عنوان کشوری که رشد و ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه در آن هرسال دو برابر می­‌شود تنها باید به فکر تولید و هدایت جریان­‌های سالم فرهنگی در اینترنت بود چراکه اینترنت هم تهدیدکننده موسیقی است و هم فرصتی برای توسعه و گسترش آن به شمار می‌رود».

یافته‌های علمی و فنی این تحقیق که به شناخت درست قابلیت­های اینترنت برای تقویت ساختارها و بالا بردن نفوذ موسیقی ایرانی در سطح ملی و بین­‌المللی کمک می‌کند، در نشریه «اقتصاد و تجارت نوین» متعلق به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده‌اند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.