پخش اینترنتی آثار موسیقی؛ فرصت یا تهدید؟
با توجه به پیشرفتهای انسان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، محققان ایرانی به بررسی رابطه این حوزه با درآمد کسبوکار موسیقی صنعتی در برخی کشورهای منتخب پرداختهاند.
در یک قرن اخیر، نشر موسیقی بهتدریج سبب شده نوعی تقاضای فراگیر میان مردم برای بهرهگیری از خلاقیتهای هنر موسیقی شکل بگیرد. موسیقی نیز بهعنوان یک کالای اقتصادی وارد سبد تقاضای مردم شده و نشر آثار موسیقایی به گونههای مختلف براساس سلیقه و علایق گروههای مختلف اجتماعی و سنی، بازاری را ایجاد کرده که در شرایط و موقعیتهای مختلف اجتماعی اوج و حضیضی متفاوت دارد. با گذشت زمان و با گسترش این بازار، صنعت موسیقی به وجود آمد.
طبق گفته محققین این حوزه، مفهوم صنعت موسیقی در شکل محدود آن شامل فعالیتهای بازرگانی و سازمانهایی میشود که ضبط، تهیه، سرمایهگذاری، انتشار، پخش و بازار موسیقی را بر عهده دارند؛ اما در مفهومی وسیعتر این مفهوم، زیرمجموعههای صنعتی متعدد و مختلفی را در بر میگیرد که هرکدام ازنظر صنعتی در طبقهبندی خاص خود قرار میگیرند. در رابطه با صنعت موسیقی پایگاهها و نرمافزارهای مختلفی امکان بهرهگیری رایگان چند نفر از یک پرونده موسیقی را ممکن ساختهاند. بهمرور تحول فناوری موجب تحول در ساختار صنعت موسیقی شد. اکنون بهجای فروش آلبومهای موسیقی بهصورت کامل، مشتریان میتوانند یک یا چند قطعه موردعلاقه خود را پس از گوش کردن، تمام یا بخشی از قطعه را به قیمت کمتر خریداری کنند.
با توجه به اهمیت این موضوع، محققین کشورمان، رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات یا اختصاراً «فاوا» و درآمد کسبوکار موسیقی صنعتی را در کشورهای منتخب بررسی کردهاند.
در این تحقیق، با توجه به ماهیت فاوا و نحوه اثرگذاری آن بر درآمد موسیقی، از دو نوع شاخص کلان و انفرادی فاوا در مدلهای جداگانه استفاده شده است تا بتوان اثر دقیق آن را بر درآمد کسبوکار موسیقی استخراج کرد.
محققین دانشگاه آزاد، واحد فیروزکوه و واحد آکسفورد تهران مرکز، بدین منظور دادههای درآمد موسیقی صنعتی ۲۰ کشور را در دوره ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ استخراج کرده و سپس آزمونهای تشخیصی لازم را روی دادهها انجام دادند.
تاثیر افزایش درآمد سرانه در کسبو کارهای موسیقی
یافتههای این تحقیق حکایت از آن دارد که با گسترش فرهنگ موسیقی و بهبود وضع رفاهی مردم، وضعیت کسبوکار موسیقی بهبود مییابد.
کشش کسبوکار موسیقی نسبت به درآمد نیز نشان میدهد موسیقی یک کالای لوکس است. بهعبارتدیگر اگر درآمد سرانه در کشورهای موردنظر 10 درصد افزایش یابد، کسبوکار موسیقی بین 11 تا 19 درصد بهبود مییابد.
در این خصوص، علیرضا ولیزاده، پژوهشگر مدیریت واحد آکسفورد تهران مرکز و همکارش اعتقاد دارند: «شاخصهای کلان فاوا نشان دادند مخارج سختافزار، نرمافزار و خدمات فناوری اطلاعات اثر منفی و معنادار بر کسبوکار موسیقی صنعتی دارند. علاوه بر این، دسترسی هر چه بیشتر مردم به اینترنت و تلفن همراه سبب کاهش درآمد کسبوکار موسیقی میگردد. بهگونهای که اگر ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه 10 درصد افزایش یابد، درآمد کسبوکار موسیقی بین 3.4 تا 4.1 درصد کاهش خواهد یافت».
این محققان میگویند: «در این میان، اینترنت و تلفن همراه میتوانند تهدید یا فرصتی برای نشر موسیقی در هر کشوری باشد. در عصر اطلاعات، فناوریهای ارتباطی بههمپیوسته از قبیل اینترنت، اینترانت، شبکههای ون، وپ، چت رومها، فرومها و نرمافزارهای پیامرسان همچون مسنجرها، گروههای ایمیلی و شبکههای اجتماعی و فناوریهای موبایلی نظیر آیپادها، امپیتری پلیرها، بلوتوث و اینفرارد، این امکان را فراهم کردهاند که دریافت، پردازش، استفاده، باز انتشار و مونتاژ یا آپلود فایلهای دیجیتالی موسیقی در گستردهترین شکل آن رواج یابد. این موج مبتنی بر اینترنت و دیگر فناوریهای اطلاعاتی و دیجیتالی آنچنان قدرتمند و عظیم است که کمتر نظریهپرداز یا ناظری تصور ایستادگی در برابر آن را میکند».
به عقیده ولی زاده و همکار محققش: «در ایران بهعنوان کشوری که رشد و ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه در آن هرسال دو برابر میشود تنها باید به فکر تولید و هدایت جریانهای سالم فرهنگی در اینترنت بود چراکه اینترنت هم تهدیدکننده موسیقی است و هم فرصتی برای توسعه و گسترش آن به شمار میرود».
یافتههای علمی و فنی این تحقیق که به شناخت درست قابلیتهای اینترنت برای تقویت ساختارها و بالا بردن نفوذ موسیقی ایرانی در سطح ملی و بینالمللی کمک میکند، در نشریه «اقتصاد و تجارت نوین» متعلق به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شدهاند.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.
ارسال نظر