پس از خروج ایالات متحده از برجام، رئیس جمهور ایران به وزارت خارجه ماموریت داد تا به مذاکره با اعضای باقی مانده در برجام بپردازد و در صورت حفظ منافع ملی آن و گرفتن تضمینهای لازم ایران در برجام بماند.

ایران دو مسیر موازی با هم را آغاز کرد تا این روند تحقق یابد. ابتدا اینکه مذاکره با ۴+۱ را شروع کرد و نظر ایران در رابطه با برجام به ۵ کشور باقی مانده در برجام ابلاغ شد و از این رو چند روز پس از خروج امریکا از برجام، محمد جواد ظریف سفر دوره ای خود را از چین و روسیه آغاز کرد و در بروکسل با سه وزیر تروئیکای اروپایی دیدار کرد. آنها مواضع مثبتی نسبت به برجام گرفتند و ضمن ابراز نگرانی از خروج امریکا، قول ایجاد شرایط لازم برای منتفع شدن ایران از مزایای اقتصادی برجام را دادند.

همچنین در کنار آن ایران، شکایت خود را به کمیسیون مشترک برجام ابلاغ کرد که روز جمعه جلسه این کمیسیون برگزار شد. در ضمن آن، موضوع ارائه بسته ی پیشنهادی اروپایی ها به ایران خبری شد. اما این بسته اما و اگرهایی دارد که باعث شکل گیری مواضع متفاوت شده است. دلیل این موضوع چیست؟

 

تفاوت مواضع در مورد بسته پیشنهادی شامل سه مورد است:

 

اول: مسائلی که ایران و اروپا روی آن اشتراک داشته و به نتیجه لازم رسیده اند. این موارد شامل تضمین خرید یک میلیون بشکه ای نفت از ایران توسط اروپا و بازگشت پول آن است. همچنین توافق وجود دارد که بانک مشترک ایران و اروپا برای سرمایه گذاری در ایران شکل گیرد که مبلغ مشخصی را برای سرمایه گذاری شامل می شود.

 

دوم: مواردی که دو طرف روی آنها بحث دارند و نیاز به مذاکره بیشتری دارد. این موضوع شامل حضور شرکتهای متوسط و کوچک اروپایی در ایران به خاطر خروج شرکتهای بزرگ است. طرف اروپایی این مسئله را به شکل مورد اول تضمین نمی کند. از طرفی زمان بندی دقیق حضور این شرکتها در ایران نیز مورد بحث و مناقشه است. اروپایی ها این موضوع را نیازمند زمان چند ماهه برای رسیدن به توافق در بین کشورهای اتحادیه می دانند که به روزهای مهر و آبان ۹۷ یعنی دقیقا زمان آغاز تحریمهای یکجانبه امریکا می رسد.

دلیل وجود اختلاف روی این موضوع این است که اروپایی ها قصد دارند این مسئله را به زمانی موکول کنند که ایران با شروع تحریمها در موضع ضعف قرار خواهد داشت و هر نوع تلاش اروپایی ها برای سرمایه گذاری در ایران را غنیمت خواهند دانست. اما ایران زمان حال را برای این مسئله حیاتی میداند، زیرا که در وضعیت عادی می تواند امتیازهای بیشتری کسب کند.

 

سوم: مواردی که اروپایی ها زیر بار تضمین آنها نمی روند. این موارد شامل جبران خسارت رفتن شرکتهای بزرگ از ایران مانند پژو و توتال و همچنین جبران خسارت قراردادهایی مانند ایرباس و ای تی آر است. اروپایی ها عقیده دارند اول اینکه به علت مدیریت خصوصی این شرکتها توان مقابله با خروج آنها از ایران را ندارند و در ضمن جبران همه خسارت خروج این شرکتها از ایران در توان آنها نیست.

 

روزهای آینده روزهای مذاکره و چانه زنی روی موارد دوم و سوم خواهد بود. ایران تلاش می کند کشورهای ۴+۱ را ملزم به دادن امتیازات لازم در جهت ماندن در برجام کند و از طرفی اروپایی ها تلاش میکنند با کمترین هزینه، ایران را تشویق به ادامه برجام کنند. این موضوع نشان از اراده ونیاز دو طرفه در موضوعی مشترک است. 

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.