دونالد ترامپ روز گذشته در یادداشت توئیتری خود اعلام کرد که امروز-سه شنبه- تصمیم خود را درباره برجام اظهار می کند.

توافق ایران، روسیه، آمریکا، چین، انگلیس، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا که در سال ۲۰۱۵ به دست آمد، درباره برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران است که به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته می شود.

بر اساس برجام، طرف های این توافق به خصوص آمریکا پذیرفته اند تا با لغو تحریم ها، گام های عملی برای بهره مندی ایران از منافع اقتصادی و تجارت با جهان بردارند و در مقابل، ایران هم هرگز به سمت دستیابی به سلاح اتمی نرود.

با روی کار آمدن دونالد ترامپ و دولت جدید آمریکا، این تعهد از سوی واشنگتن اجرا نشده و در عمل با ایجاد جنگ روانی، منافع ایران را در این توافق به گروگان گرفته اند در حالی که ایران بر اساس ۱۱ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی به همه تعهدات خود به طور کامل پایبند بوده است.

بر اساس قانون داخلی آمریکا، دولت باید هر ۹۰ روز به کنگره گزارش دهد که آیا ایران به این توافق پایبند است یا خیر ؛ یا اگر ادامه اسقاط تحریم های نفتی و بانکی(تحریم های ثانویه) ضد امنیت ملی آمریکا است، مستندات آن ارائه شود.

در اکتبر ۲۰۱۷، ترامپ عدم پایبندی ایران را به کنگره اعلام کرد اما مستندات موثقی را ارائه نداد. او ایران را متهم به عدم رعایت «روح» این توافق دانست و به نقض چند جانبه این توافقنامه اشاره کرد.

کنگره ۶۰ روز فرصت داشت در این باره تصمیم گیری کند اما کنگره واکنشی به آن نشان نداد و توپ به زمین ترامپ بازگشت.

رئیس جمهوری آمریکا به اجبار و این که بخت کنگره با او یار نبود، در ماه ژانویه تمدید اسقاط تحریم های ثانویه را امضا کرد اما ناراحتی خود را این گونه بروز داد که این آخرین فرصت برای اصلاح این توافقنامه ای است که او آن را وحشتناک می داند.

ترامپ می بایست در مهلت ۹۰ روزه بعدی یعنی در ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) تصمیم خود را اعلام می کرد اما در اقدامی ناگهانی، در یادداشت توئیتری خود اعلام کرد که تصمیم دارد فردا سه شنبه(۸ مه) از کاخ سفید این تصمیم را آشکار سازد.

سارا هاکابی سندرز سخنگوی کاخ سفید هم روز دوشنبه در این باره اظهار نظر نکرد و تمام مسایل مربوط به برجام را به اعلام رئیس جمهوری منوط کرد.

اما از آنجا که آمریکا همه طرف قرارداد نیست، واکنش ها نسبت به اظهارات رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج یک طرفه از توافق بین المللی که پشتوانه قطعنامه شورای امنیت را هم دارد و به قانون بین المللی تبدیل شده است، شروع شد.

فدریکا موگرینی هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا که مسئولیت کمیسیون مشترک برجام را هم بر عهده دارد، بر حفظ این توافق تاکید کرد و در جمع خبرنگاران تصریح کرد که برجام یک توافق دو جانبه نیست بلکه یک توافق بین المللی تحت نظارت شورای امنیت سازمان ملل است.

سایر طرف های برجامی همچون فرانسه، چین، روسیه، انگلیس و آلمان هم به تناسب زمانی و موقعیت های مختلف بر حفظ برجام تاکید کردند و حتی امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه به کاخ سفید آمد و تاکید کرد که پاریس از این توافق خارج نخواهد شد چرا که همه آن را امضا کرده ایم.

آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان هم با سفر به واشنگتن، در دیدار با ترامپ بر حمایت خود از برجام تاکید کرد.

بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس هم به آمریکا آمد و دیدار با مقامات سیاست خارجی آمریکا و کاخ سفید، تلاش خود را برای حفظ برجام نشان داد.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران به عنوان طرف اصلی این قرارداد، همواره هشدار داده است که برجام قابل مذاکره نیست و مقامات اروپا باید آمریکا را تشویق کنند یا تحت فشار قرار دهند تا به تعهدات برجامی خود عمل کند.

آن ها همچنین تصریح کرده اند که گزینه های مختلفی در قبال تصمیم های احتمالی رئیس جمهوری آمریکا در اختیار دارند و به موقع آن ها را اجرایی خواهند کرد.

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در آخرین اظهار نظر خود درباره برجام که در سفر به خراسان رضوی انجام شد، هدف دولت از برجام را رفع ظلم هایی چون تحریم از سر کشور و مردم برشمرد و با بیان اینکه هدف اصلی آمریکا محدود کردن استقلال، قدرت و نفوذ منطقه ای ایران بوده است، تاکید کرد: اگر اهداف ما از برجام بدون آمریکا محقق شود، چه بهتر؛ درغیر این صورت تصمیم خود را خواهیم گرفت.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.