دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در مکالمه تلفنی که چندی پیش با پادشاه سعودی داشته است با لحنی آمرانه یک ضرب الاجل سه ماهه برای حل بحران میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و قطر را تعیین کرد. ترامپ هم چنین اتحاد اعراب و تشکیل جبهه واحد در برابر ایران را خواستار شد!

امیر قطر نیز که به تازگی به آمریکا سفر کرده اعلام کرد که با رئیس‌جمهوری این کشور درباره راه‌های حل و فصل بحران در شورای همکاری خلیج‌فارس به توافق رسیده است. امیر قطر افزود: توافق کردیم که بحران خلیج‌فارس به تمامی طرف‌ها و نیز به تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم آسیب می‌زند، و لذا گفت‌وگو تنها راه‌حل این بحران است.

ترامپ در حالی اخیرا تاکید زیادی بر حل بحران خلیج فارس داشته که به نظر می رسد افزایش تنش ها و بحران های منطقه ای و لزوم اتحاد اعراب در کنار آمریکا برای حل این بحران ها به نفع آنها باعث شده تا کاسه صبر رئیس جمهور آمریکا لبریز شده و اینبار با لحنی دستوری یک ضرب الاجل برای حل بحران اعراب در خلیج فارس تعیین کند.البته ناگفته نماند که موضع ترامپ در قبال قطر نیز به صورت محسوسی تغییر یافته چرا که پیشتر رئیس جمهوری آمریکا دوحه را بخشی از مشکل می دانست ولی امروزه تاکید دارد که قطر در مسیر مبارزه با تروریسم قدم بر می دارد و دوست و شریک خوب آمریکا است. رئیس جمهور آمریکا که دوحه را حامی تروریسم می دانست حتی پا را فراتر گذاشته و در دیدار اخیر خود با امیر قطر اذعان کرد که امارات و عربستان نیز از تروریسم حمایت می کردند ولی الان دست از این حمایت برداشته اند! شاید این تغییر موضع بی ربط به اقدام دوحه در خرید تسلیحات جنگی از رئیس جمهور تاجر مآب آمریکا نباشد چرا که آمریکا یک روز قبل از نشست ترامپ و امیر قطر اعلام کرده بود که قرار است تسلیحات پیشرفته جنگی و موشکهای لیزری به ارزش ۳۰۰ میلون دلار به قطر بفروشد.

 

ترامپ در دیدار با امیر قطر نیز بر صفتی از وی دست گذاشت که همواره در دیدار با مقامات عربی بر آن تاکید دارد؛ «مردی در کنار من نشسته که تجهیزات زیادی را از ما می‌خرد، انبوهی از تسلیحات، هواپیما، موشک و بسیاری از چیزهای دیگر». ترامپ می کوشد به قطر بفهماند که اگر از ایران دور شود می تواند بر بحران به وجود آمده با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس فائق آید به همین دلیل در نشست با امیر قطر بر ضرورت مقابله با ایران تأکید دارد. قطر نیز نشان داده که حاضر است برای پایان دادن به این مسأله مواضعی مغایر با مواضع ایران در قبال مسائل منطقه ای اتخاذ کند که تازه ترین آنها حمایت از تجاوز نظامی اخیر آمریکا به سوریه در کنار عربستان است.

با نگاهی گذرا به تحولات منطقه بسیار حساس خاورمیانه و تجاوز نظامی اخیر آمریکا، انگلیس و فرانسه به سوریه، اوضاع یمن و جنگ فرسایشی در این کشور که تبدیل به باتلاقی برای ائتلاف متجاوز عربی شده، ایران که قدرت منطقه ای خود را بر خلاف میل غربی ها و اعراب گسترش می دهد و توافق هسته ای که رئیس جمهور آمریکا نسبت به خروج کشورش از آن هشدار داده، در می یابیم که ترامپ بسیار دستپاچه تر از قبل برای حل اوضاع در خاورمیانه به نفع خود دست به دامان اعراب شده و دریافته تا زمانیکه که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس هم چنان به جنگ با یکدیگر و اختلافات داخلی مشغولند چیزی عاید آمریکا نمی شود پس باید یک جبهه عربی یکپارچه در برابر ایران عَلم کند به ویژه آنکه قطر به دلیل طرد شدن از سوی کشورهای عربی به سمت ایران کشیده شد.

آنچه که محرز است این است که شرایط برای تحقق این ضرب الاجل سه هفته ای ترامپ و حل بحران خلیج فارس مهیا نیست چرا که عربستان در تازه ترین اقدام خصمانه خود علیه قطر از پروژه کانال «سلوی» پرده برداشت؛ پروژه ای که باعث تبدیل شدن قطر به یک جزیره میشود. قرار است که بخش‌ خصوصی عربستان و امارات، تامین مالی این پروژه را که تحت نظارت کامل سعودی‌ها اجرا خواهد شد، برعهده گیرند و شرکت‌های مصری پیشرو در زمینه حفاری کانالهای آبی، اجرای آن را برعده داشته باشند. یک پایگاه نظامی سعودی نیز در فاصله یک کیلومتری میان مرزهای قطر و کانال دریایی سلوی احداث خواهد شد و بخش باقی مانده نیز به محل دفن زباله‌های هسته‌ای عربستان پس از آغاز فعالیت رآکتورهای هسته‌ای این کشور تبدیل شود. قرار است زباله‌های رادیواکتیوی خارج شده از رآکتورهای هسته‌ای امارات نیز در دورترین نقطه این کشور و در نزدیکی قطر دفن شوند. این اقدام عربستان نارضایتی آمریکا را برانگیخت به طوریکه هدر نائورت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به این پروژه گفت که این طرح نه تنها برای حل بحران دوحه سودمند نیست بلکه شدت آن را افزایش می‌دهد.

 

کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و در رأس آنها عربستان هیچ تمایلی برای پایان دادن به این بحران ندارند چرا که عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان اخیرا تاکید کرده که این مسأله در نشست سران عربی در این کشور بررسی نشد. امیر قطر نیز که پیشتر اعلام شده بود برای شرکت در این نشست شخصا به عربستان می رود از تصمیم خود منصرف شده و در این نشست شرکت نکرد.

آنچه که مشخص است این است که ترامپ در تعامل با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که حرص و ولع بسیار زیادی برای خرید تسلیحات آمریکایی در مقابل دشمن فرضی خود یعنی ایران بنا به تحریک واشنگتن دارند سود بسیار زیادی به جیب می زند و به هیچ عنوان نمی تواند از این سود سرشار چشم پوشی کند بنابراین مجبور است هر گونه اختلاف میان این کشورها را از بین ببرد. از سوی دیگر عدم اتخاذ مواضع یکپارچه از سوی کشورهای عربی در راستای منافع آمریکا در منطقه و کشیده شدن قطر به سمت ایران همه و همه انگیزه های قدرتمندی را برای واشنگتن و شخص ترامپ به وجود آورده تا با پادرمیانی بین این کشور و اخیرا با دستور دادن به کشورهای تحریم کننده قطر و در رأس آنها عربستان این قضیه را فیصله دهد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.