«عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به آخرین تحولات منطقه خاورمیانه به ویژه تحولات جنوب ترکیه و شمال سوریه پرداخت و نوشت: پوشیدن لباس نظامی پلنگی توسط «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه و بازدید وی از یک پاسگاه مرزی در منطقه «هاتای» یا «انطاکیه» در نزدیکی مرز سوریه به همراه ژنرال«خلوصی آکار» و شماری از فرماندهان نظامی بلندپایه حکایت از آن دارد که این مرد می خواهد پیامی دوگانه اول به داخل ترکیه و دوم به جهان خارجی به ویژه به همپیمانان آمریکایی و پیمان ناتو ارسال کند مبنی بر این که وی آماده رویارویی نظامی علیه کردها و جلوگیری از تشکیل کشوری برای آنها در نوار مرزی شمالی سوریه است.

پس از اشغال شهر«عفرین» و نزدیک به هزار کیلومتر مربع در اطراف آن و بر اساس اعلام رسمی وی در سخنرانی اش در جمع نظامیان پاسگاه مرزی کشتن نزدیک به ۳هزار و ۸۵۲ تروریست، همه این پیروزی ها ناقص می ماند، و نمی گوییم در عمل برایش بی ارزش می ماند، اگر نیروهای ترکیه به سمت شهر «منبج» پیشروی نکنند و بر آن سیطره پیدا نکنند؛ امری که راه را برای نیروهای ترکیه برای رفتن به سمت دیگر شهرهای تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه مانند«الرقه»،«الحسکه»،«قامشلی»و «عین العرب» باز می کند.

حمله به منبج چالش بزرگتر برای اردوغان و ارتش اش به شمار می رود ارتشی که دومین رتبه را در میان همتاهای خود در ناتو در اختیار دارد زیرا ایالات متحده آمریکا تا این لحظه بر کمک و حمایت از نیروهای کرد حاضر در منبج و جلوگیری از سیطره ارتش ترکیه بر آن حتی اگر به قیمت رویارویی نظامی میان دو کشور تمام شود، مصمم است.

برای تأکید بر جدیت اش در این موضع گیری اش در حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه فرماندهی نظامی آمریکا ۳۰۰ نظامی اضافی به منبج به همراه ده ها تانک و زره پوش و ادوات نظامی سنگین فرستاد و از سوی دیگر، «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه نیز تهدید کرد که به منبج و مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوریه به منظور حمایت از نیروهای آمریکایی حاضر در آن نیروهای فرانسوی را اعزام می کند.این یعنی تأیید ایجاد کشور کرد توسط فرانسه رسما در راه است.

به معنای دیگر به لحاظ نظری ترکیه با دو قدرت بزرگ در پیمان ناتو یعنی ایالات متحده و فرانسه در اراضی سوریه رویارو شده است و هیچ راهی پیش رویش نیست جز جنگ آن هم پس از ان که اردوغان به شدت پیشنهاد رئیس جمهور فرانسه برای برگزاری گفت و گو میان ترکیه و کردها تحت نظارت خودش را رد کرد؛ پیشنهادی که اردوغان رئیس جمهور ترکیه آن را توهین آمیز قلمداد کرد و به شدت به همتای فرانسوی خود به دلیل استقبال از یک هیأت کرد حمله کرد و به وی تاریخ جنایتکارانه استعماری فرانسه و کشتارها در الجزایر و دیگر کشورها را یادآور شد.

نشست سه جانبه که روز چهارشنبه-فردا- در استانبول با حضور «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه،«حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران و به میزبانی اردوغان برگزار می شود نقشه نبردها روی اراضی سوریه را در دوره آینده به ویژه نبرد منبج و چه بسا طبیعت روابط آینده میان دمشق و آنکارا چه با جنگ و چه با صلح را مشخص می کند.

روسیه،سوریه و دیگر همپیمانان سوریه چشم خود را به روی حمله ترکیه به عفرین و همجوار آن بنا بر سه دلیل بستند:

اول: تمرکز آنها بر نبرد«غوطه شرقی» و اصرار بر اخراج همه گروه های مسلح از آن و تأمین امنیت دمشق پایتخت سوریه از خمپاره هایی که ناامن اش کرد و این هدف تا کنون با موفقیت بزرگ محقق شد.

دوم:ترک ها به لحاظ نظامی فرصت ایجاد دولت کرد با حمایت و نظارت آمریکا و چه بسا اسرائیل در شمال سوریه را از بین ببرند و این به مصلحت ایران و دولت سوریه است و از آن جایی که ترکیه برای اجرای این ماموریت داوطلب شده بد نیست و خداوند خیرش دهاد و برای هر حادثه ای حدیثی است.

سوم: وقوع برخورد نظامی ترکیه با آمریکا و فرانسه در منبج و دیگر شهرهای کردنشین یعنی خروج ترکیه به شکل نهایی از پیمان ناتو و از اردوگاه غربی و پیوستن به محور روسیه، ایران و چه بسا سوریه در مرحله بعدی است زیرا این تنها گزینه ای است که پیش روی ترکیه و اردوغان وجود دارد.

بسیار دشوار است که از حوادث سبقت بگیریم و آن چه در این مرحله می توانیم بگوییم این است که اردوغان رئیس جمهور ترکیه این روزها «مزاجش» مزاج جنگی است و به خوبی می داند که نمی تواند در نیمه راه عملیات«شاخه زیتون» و بسنده کردن به شهر عفرین بدون پیشروی به سمت منبج و دیگر شهرهای شمال سوریه برای ریشه کن کردن رویای استقلال طلبانه کردها به طور کلی بایستد.

پرسشی که در این جا مطرح می شود درباره این است که آیا شرکای نشست سران در استانبول یعنی روسیه و ایران از اردوغان حمایت سیاسی و نظامی در نبرد منبج در صورت شعله ور شدن آتش آن ارائه می کنند یا نه و اگر این حمایت در دو شق مذکورش را ارائه کردند چه بهایی در مقابلش (از ترکیه) دریافت می کنند: بازگشت ادلب و عفرین و دیگر شهرها مانند الباب و جرابلس به حاکمیت سوریه است؟

پاسخ را به پس از نشست سه جانبه سران در استانبول و تفاهم های صادر شده از آن واگذار می کنیم و بر اساس ارزیابی ما این نشست مهمترین و در عین حال خطرناک ترین نشست سران به شمار می رود.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.