پس لرزه های زودهنگام خروج ترامپ از برجام
پ «آنتونی کردزمن» از تحلیل‌گران ارشد حوزه بین‌الملل، اخیراً در مقاله‌ای که در وبگاه مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل آمریکا منتشر شده، به بررسی گزینه‌های پیش روی دولت آمریکا در مقابله با ایران پرداخته است.
در این مقاله، نویسنده به «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا توصیه کرده که برای حفظ جایگاه بین‌المللی کشورش، در برجام باقی بماند و با توجه به ناکارآمد بودن اپوزیسیون خارج‌نشین ایران، فکر تغییر رژیم سریع در این کشور را هم از سرش بیرون کند.
کردزمن البته برای تغییر رفتار و ماهیت جمهوری اسلامی در بلندمدت، روی برخی عناصر حساب باز کرده و به هیئت حاکمه آمریکا برای تعامل با آنها، توصیه‌هایی داشته است.
برجام در داخل آمریکا اختلاف انداخته
در ابتدای این مقاله، آنتونی کردزمن به توصیف برجام پرداخته و نوشته: «پرونده‌های معدودی در حوزه سیاست خارجی آمریکا وجود داشته که همچون برجام، موجب اختلاف آرا در درون آمریکا باشد.»
این تحلیلگر ارشد می‌گوید ترامپ طبیعتاً نباید انتظار داشته باشد که برجام بی‌عیب و نقص باشد زیرا «موافقان این توافق، از منافع بالقوه آن و مخالفانش نیز از کاستی‌های بالقوه آن سخن می‌گویند و این در حالی است که یک توافق کنترل تسلیحاتی میان 2 دشمن، مجموعه‌ای از سازش‌هاست و نتیجتاً، در این حوزه، مواجهه با موافقتنامه‌های دارای نقصان که نتایج نه‌چندان مشخصی دارند، یک قانون است و نه یک استثنا.»
ترامپ از برجام خارج می‌شود
کردزمن با تحلیل رفتار رئیس‌جمهور آمریکا در قبال برجام، آینده محتمل این توافق را اینگونه پیش‌بینی کرده که «ترامپ با اخراج "رکس تیلرسون" وزیر خارجه و ژنرال "هربرت مک مستر" مشاور امنیت ملی خود و جایگزینی آنها با "مایک پاپمئو" و "جان بولتون" نشان داده که احتمالاً در آینده نزدیک، مهر پایانی بر توافق هسته‌ای با ایران می‌زند؛ اقدامی که البته شاید حمایت دو حزب مطرح آمریکا را جلب نکند.»
خواسته‌های برجامی آمریکا بیشتر ایدئولوژیک است تا فنی
کردزمن در تشریح دلایل مخالفتش با خروج از برجام می‌نویسد: «دلائل متعددی برای لزوم عدم خروج آمریکا از برجام وجود دارد؛ آمریکا در قانع کردن متحدان اروپایی خود برای همراهی در این کار، موفق نبوده و این عدم موفقیت در تعامل با روسیه و چین، پررنگ‌تر بوده است. آمریکا در توجیه موضع خود، بر مسائلی مانند محدودیت‌های زمانی برجام و مشکلات جزئی در رویه‌های راستی‌آزمایی اصرار دارد که بیشتر جنبه ایدئولوژیک دارد تا عملیاتی. این کار، آمریکا را در موضع ضعف قرار داده و حالا واشنگتن منتظر روزی است که ایران گامی جدی در نقض توافق بردارد تا شاید آمریکا، حمایت بیشتری برای خود کسب کند.»
نویسنده در ادامه، ترامپ را دعوت می‌کند که از خواسته‌های ایدئولوژیک دست بردارد و نگاهی واقعی به توان ایران و شرایط امنیتی خاص خاورمیانه داشته باشد.
کردزمن در این خصوص نوشته: «چالش اصلی پیش روی آمریکا این نیست که چطور بدون توجه به تبعات خروج از برجام و بدون کسب حمایت جامعه بین‌الملل، از توافق خارج شود؛ چالش اصلی این است که چگونه توافق را بهبود ببخشد یا اینکه به گونه‌ای از آن خارج شود که گزینه بهتری برای امنیت منطقه به وجود آورد و یا حداقل شرایط امنیتی خاورمیانه را بدتر نکند. تهدیدات موشکی، هسته‌ای و دیگر تهدیدات ایران خیلی واقعی‌تر از آن است که آمریکا بدون درنظر گرفتن سود و هزینه کار خود، بتواند چنین کاری کند.»
به جای بمب اتم، روی موشک‌های موجود ایران تمرکز کنید
این تحلیلگر آمریکایی، در حد آشنایی خود با جنبه‌های قدرت نظامی ایران، به دولت آمریکا پیشنهاد داده که بحث بمب اتم ایرانی را کنار بگذارد و به واقعیات بپردازد؛ کردزمن توجیه خود و فاکتورهای قدرت نظامی ایران را اینگونه توضیح داده: «آمریکا باید بجای تمرکز بر تهدید هسته‌ای ایران، به دنیای واقعی پای بگذارد و با هر وسیله ممکنی، در برابر برخی جنبه‌های توان نظامی ایران، قدرت بازدارنده و مهارکننده ایجاد کند. این جنبه‌ها عبارتند از تسلیحات متعارف رو به رشد ایران در حوزه موشک‌های بالستیک، کروز و ضدکشتی، توانایی‌ها روزافزون موشکی ایران برای تهدید ترافیک نفتی در خلیج فارس و آب‌های اقیانوس هند و دریای سرخ و نفوذ روزافزون ایران در لبنان، سوریه، عراق، یمن و تهدیدات متوجه بحرین.»
حمایت اروپا را از دست ندهید
این تحلیلگر ارشد بین‌الملل در ادامه به ترامپ توصیه کرده که اتحاد موجود با اروپایی‌ها را بخاطر برجام تضعیف نکند؛ استدلال کردزمن این است که «ایجاد بحران در کوتاه مدت بخاطر یک تهدید هسته‌ای که حداقل برای کوتاه‌مدت، از بین رفته، کمکی به جلب حمایت بریتانیا، فرانسه و ایتالیا در مقابله با تهدیدات موجود فوق‌الذکر نمی‌کند.»
اعراب متحد آمریکا در یک نگاه
کردزمن وضعیت نابسامان شرکای عرب آمریکا را هم اینگونه فهرست کرده است:
«این کار (خروج از برجام) همچنین هیچ کمکی به ایجاد اتحاد در میان شرکای عرب آمریکا نمی‌کند؛ شرکایی که این روزها اختلافات عمیقی میان خود دارند. عربستان، بحرین و امارات علناً از قطر جدا شده‌اند؛ عمان روز به روز بیشتر خود را کنار می‌کشد و کویتی که درون خود اختلافات شدیدی دارد، سعی در میانجیگری دارد. اردن هم زیر فشار اقتصادی و فشار ناشی از حضور پناهجویان است و البته هیچ وقت راضی به حضور نظامیان خود در قالب چارچوب امنیتی شورای همکاری خلیج فارس نشده؛ عراق هم که بنظر می‌رسد بجای آمریکا و اعراب، دارد به سمت ایران می‌رود.»
تهدید علنی ایران باعث اتحاد مردمش می‌شود
آنتونی کردزمن در ادامه به علاقه برخی یاران ترامپ به تغییر رژیم در ایران پرداخته و سخن گفتن از چنین گزینه‌ای را به منزله چشم بستن بر واقعیات موجود جامعه ایران قلمداد کرده است.
کردزمن در این خصوص نوشته: «صحبت از تغییر رژیم در ایران، بی‌اعتنایی به این حقیقت است که دولت ایران به صورت مستمر، توانایی‌های امنیتی خود را ارتقا داده است. تهدید علنی آمریکا و متحدانش علیه ایران، بیش از آنکه کاتالیست یک جنبش مقاومتی معنی‌دار در ایران باشد، باعث افزایش سطح حمایت مردمی از رژیم حاکم بر این کشور خواهد شد.»
«هیچ‌کس پسر شاه [معدوم] را نمی‌خواهد»
وی افزوده: «تلاش برای تغییر رژیم در ایران، همچنین بی‌اعتنایی به این حقائق است که اپوزیسیون خارج‌نشین، حمایتی بسیار اندک دارند، هیچ‌کس پسر شاه [معدوم] را نمی‌خواهد و سردسته گروه‌های اپوزیسیون (منافقین)، در جنگ ایران و عراق مورد حمایت صدام حسین بود؛ آنها همچنین چنان رفتار فرقه‌گرایانه‌ای دارند که تبعیدی‌های صدام که در سال 2003 (برای تشکیل دولت) به کمک آمریکا آمدند، در مقایسه با آنها (منافقین)، انسان‌هایی عملگرا و متعادل به حساب می‌آیند.»
روی برخی در داخل ایران حساب باز کنید
کردزمن با این حال به دولت آمریکا گفته که ناامید نباشند زیرا «با این حال، تغییر رفتار ایران در مدت زمان بلند، امکان‌پذیر است. در همین دولت فعلی ایران، عناصری هستند که به جد خواستار تمرکز بر توسعه داخلی و ثبات کشورشان هستند. ایجاد ترکیبی از مهار و مشوق‌های اقتصادی مشروط از جانب آمریکا و متحدانش برای ایران، می‌تواند نتایج عملیاتی بسیار خوبی در بر داشته باشد. ایجاد فشار داخلی بلند مدت در ایران بسیار توجیه‌پذیرتر از پیگیری گزینه تغییر فوری مفاد برجام باشد.»
کردزمن همچنین به ترامپ و یارانش یکی از دستاوردهای بزرگ برجام را متذکر شده و نوشته: «منتقدان ضعف‌های برجام باید بسیار محتاط عمل کنند زیرا همین توافق، محدودیتی ابدی بر تولید تسلیحات هسته‌ای ایرانی اعمال کرده و تاکنون شواهدی از نقض این تعهد از سوی ایران، دیده نشده است.»
نباید به تنهایی در برابر ایران ایستاد
کردزمن سپس به لزوم یارکشی و تنها نماندن در برابر ایران پرداخته و نوشته: «آمریکا نباید بگونه‌ای رفتار کند که گویی می‌تواند به تنهایی با ایران مقابله کند. واشنگتن باید حمایت کنگره، هر دوحزب و بازیگران مذاکرات هسته‌ای از جمله اتحادیه اروپا، روسیه و چین را داشته باشد. هیچ یک از این کشورها نمی‌خواهند ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند ولی هیچ کدامشان هم به شدت آمریکا، موافق تهدید نامیده شدن ایران نیستند.»
این تحلیلگر ارشد بین‌الملل، منفعت ایران برای هر کدام از این کشورها را به این ترتیب توضیح داده:
«اروپا ایران را محلی مناسب برای سرمایه‌گذاری و یک شریک تجاری بالقوه می‌داند؛ چین ایران را منبعی برای واردات نفت و یک شریک تجاری می‌داند و روسیه هم این کشور را مسیری به سمت افزایش نفوذ راهبردی در خاورمیانه و جنوب آسیا، محیطی مناسب برای سرمایه‌گذاری و راهی برای اعمال نفوذ در اپک می‌بیند؛ گذشته از چین و روسیه که ایران را بیشتر موقعیت می‌دانند تا تهدید، اروپایی‌ها هم گفته‌اند که به تغییر مفاد برجام در حال حاضر و یا اعمال تحریم‌های جدید بر ایران که مانعی بر سر راه سرمایه‌گذاری در این کشور خواهد بود، علاقه‌ای ندارند.»
مرگ برجام یعنی حرکت اعراب به سمت سلاح هسته‌ای
کردزمن در خصوص خطر مرگ برجام برای حرکت هسته‌ای اعراب نوشته: «آمریکا همچنین نمی‌تواند از این حقیقت چشم‌پوشی کند که در مقطع فعلی، مرگ برجام می‌تواند تأثیری منفی بر برنامه انرژی هسته‌ای کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات داشته باشد و تمرکز آنها را به سمت سلاح هسته‌ای بکشاند.»
وی می‌افزاید: «اقدام آمریکا در خروج از برجام می‌تواند اختلاف موجود میان شرکای منطقه‌ای‌اش را تشدید کند. پس از مرگ برجام، قطر و عمان بیشتر به دنبال مذاکره با ایران خواهند بود؛ کویت نگرانی‌های خودش را از اقدامات ایران دارد، ولی تاکنون تا جایی که توانسته، از مقابله با ایران حذر کرده است؛ قدرت ایران در عراق، لبنان، سوریه و یمن هم روزافزون است؛ مصر هم اولویتش را بر تمرکز روی ثبات و امنیت داخلی گذاشته و ترکیه هم که بیشتر در پی امنیت داخلی خود، موضوع کردها، سوریه و عراق است. در مقابل، اگر آمریکا به ماندن در منطقه خلیج فارس متعهد باشد و به اعراب در مقابله با ایران کمک کند، می‌تواند آنها را حول این محور، متحد کند.»
ایران دست از موشک‌هایش برنمی‌دارد
آنتونی کردزمن تحلیلی بسیار ساده از دلیل دست نکشیدن ایران از برنامه موشکی خود دارد که آن را اینگونه توضیح داده: «ایران تا زمانی که قدرت نیروی هوایی‌اش سال به سال از قدرت نیروهای هوایی آمریکا و اعراب حاشیه جنوبی خلیج فارس، بیشتر و بیشتر عقب می‌افتد، ممکن نیست چه با برجام و چه بدون آن، برنامه موشکی خود را فدا کند.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر