حق‌شناس: مردان، کمتر به فکر سلامتی خود هستند
در یادداشت محمدجواد حق‌شناس که در «شرق» منتشر شده است، می‌خوانیم:
ز نیرو بود مرد را راستی/ ز سستی کژی زاید و کاستی
اول تا هشتم اسفندماه «هفته ملی سلامت مردان» نام‌گذاری شده است. این هفته با هدف یادآوری اهمیت توجه به سلامت و پیشگیری از بیماری مردان ایجاد شده است. هرچند در اکثر نقاط دنیا میان نظام سلامتی مردان و زنان تعادل وجود ندارد اما در همه جوامع، متولیان سلامت مردم با توجه به اهمیت مشکلات سلامتی به‌دنبال برطرف‌کردن آنها در جامعه هستند. متأسفانه مردان به دلیل اینکه امرار معاش خانواده را بر عهده دارند، کمتر به فکر سلامتی خود هستند. اکثر آقایان زمانی به فکر درمان می‌افتند که بهترین زمان برای درمان آنها گذشته است. در جامعه ما مردان ستون خانواده هستند اما متوسط سن زندگی آنان نسبت به زنان بسیار پایین‌تر است و آنها بیشتر به دلیل حوادث شغلی و رانندگی و ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها فوت می‌کنند یا به دلیل حضور در جنگ‌ها و حوادث اجتماعی بیشتر از زنان در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
آمارها نشان می‌دهد که مردان بیشتر از زنان با عوامل خطرزا روبه‌رو هستند و برای همین باید بیشتر به موضوع سلامت خود اهمیت دهند. در این مبحث تأکید ما بر برخی از عوامل این بیماری‌هاست که ناشی از رفتارهای نادرست در میان مردان است. اکنون در جامعه شیوع مصرف دخانیات در بین مردان حدود ٣٥ درصد، تغذیه نامناسب ٤٨ درصد، نداشتن تحرک کافی ٨٣ درصد، شیوع فشارخون ٢٣ درصد و شیوع دیابت ١٠ درصد است.
سلامت یکی از ارزش‌ها و نیازهای اساسی هر انسان و حقی پذیرفته‌شده در مکاتب الهی و اسناد بین‌المللی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر، حقوق بشر اسلامی و بیانیه سازمان جهانی بهداشت و همچنین در قانون اساسی و اسناد بالادستی است. سلامت اساسی‌ترین بخش از رفاه اجتماعی به شمار می‌رود و بیش از مداخلات پزشکی به عوامل اجتماعی و اقتصادی وابسته بوده و یکی از مفاهیم محوری توسعه، رفاه و بهزیستی جامعه است.
سلامت مردان موضوعی است که موجب استحکام خانواده و ارتقای سلامت نیروی کار جامعه و توسعه کشور می‌شود. یکی از گام‌های خوب در این راستا اقدامات خانه‌های سلامت شهرداری برای مشاوره و آگاه‌سازی مردان است که با هدف تأمین سلامت جسمی و روانی مردان در دوره‌های مختلف زندگی و ایجاد فرهنگ توجه به سلامتی قبل از بیماری، پیشگیری اولیه و تشخیص زودهنگام بیماری‌های خطیر و بدون علامت در جامعه مردان و افزایش دسترسی آنها به اطلاعات سلامتی اجرایی شود.
این قبیل برنامه‌ها می‌تواند با هدف ترویج رفتارهای سالم در بین مردان و افزایش دسترسی آنان به اطلاعات لازم درباره سلامتی و خودمراقبتی در راستای فعالیت‌های ترویجی برای پیشگیری از بیماری‌های جسمی و روانی، معلولیت و مرگ‌ومیر مردان است، بسیار مفید باشد. این در حالی است که طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامتی عبارت است از حالت آسودگی کامل جسمی، روانی، اجتماعی و تنها به نبود بیماری یا ناتوانی اطلاق نمی‌شود. سلامتی انسان‌ها امری اساسی است که فقط سلامت فیزیکی را در بر نمی‌گیرد و سلامت روانی و اجتماعی بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد.
از آنجا که زندگی در کلان‌شهرهایی مانند تهران مشکلات فراوانی را به دنبال دارد، آلودگی و شلوغی شهرها گاه موجب می‌شود شهروندان علاوه بر مشکلات جسمانی، با مشکلات روحی و روانی دست‌‌و‌پنجه نرم کنند. رشد سریع جمعیت، شهرنشینی و مهاجرت، روزبه‌روز بر فشارها، مسائل و مشکلات روانی و اجتماعی افراد جامعه می‌افزاید. شیوع بالای این قبیل بیماری و ناتوانی‌ها باعث شده این مشکلات در تمامی جوامع به‌عنوان یک اولویت بهداشتی مورد توجه قرار گیرد. نباید فراموش کرد که هر جامعه، برای دستیابی به صلح و امنیت باید در درجه نخست، سلامت مردم و شهروندان آن جامعه را فراهم کند. شهر سالم به شهروند سالم نیاز دارد. در این حوزه، سلامت جسمی، روانی و روحی شهروندان ضروری است. بنابراین یکی از کارکردهای اساسی شهرداری‌ها به عنوان یک نهاد اجتماعی باید تأمین، حفظ و ارتقای سلامت شهروندان باشد. به این منظور توجه به توسعه شبکه‌های خدمات سلامت در بستر شهری به‌ویژه حاشیه شهرها، قسمتی از مؤلفه‌های مدیریت سلامت شهری به حساب می‌آید چراکه حفظ و ارتقای سلامت، مسئولیتی فردی، اجتماعی، سازمانی و حاکمیتی است و یکی از پیش‌شرط‌های تحقق توسعه پایدار به شمار می‌آید.
برای ارتقای وضعیت فعلی و زمینه‌سازی آینده نیازمند ارتقای برنامه‌ریزی شهری برای ارتقای خدمات سلامت و ایمنی رفتارها، بهبود شرایط زندگی و ایجاد حکمرانی مشارکتی در شهر با سهیم‌کردن مردم در تصمیم‌گیری‌های لازم برای برنامه‌ریزی شهری سالم هستیم. شهر سالم بدون انسان سالم وجود ندارد و منظور از انسان سالم هر چهار بعد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است که به دلیل اثرپذیری متقابل باید مدنظر قرار بگیرد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر