گفت‌ و گوی چالشی پی‌بی‌اس با ظریف

خبرگزاری صدا و سیما : محمدجواد ظریف با اشاره به حمایت‌های مالی عربستان سعودی از گروه‌های تروریستی گفت: گروه‌های تروریستی نمی‌توانند در ایران حامیانی برای خود دست و پا کنند.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با شبکه تلویزیونی پی بی اس ، انقلاب اسلامی ایران را ناشی از خواست مردم برای دستیابی به عزت نفس خود توصیف کرد و در دفاع از برنامه های موشکی ایران، به حمایت تمام قد جهان از عراق در زمان حمله به ایران، پرداخت.

برنامه فرانت لاین شبکه پی بی اس بیستم فوریه (۱ بهمن) مصاحبه ای را با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران انجام داد که متن کامل را در ادامه می خوانید:

 

معنای انقلاب ۱۹۷۹ ایرانی ها چه بود؟

ظریف: فکر می کنم مردم دیدگاه های متفاوتی درباره انقلاب دارند اما به نظر من، انقلاب ما درخواست برای عزت نفس بود. مردم ایران خواستار به رسمیت شناخته شدن هویت و تاریخ خود بودند.

 

 آیا فکر می کنید آمریکایی ها به طور کلی تجربه ایرانی ها را پیش از انقلاب درک می کنند؟

 فکر نمی کنم. مردم آمریکا مثل ایرانی ها خشم و بی احترامی را تجربه نکرده اند، هرچند در آن زمان ایرانی ها از متحدان نزدیک آمریکایی ها بودند. البته می توانید درک کنید مردم ایران آن احترامی را که سزاوارش بودند، دریافت نمی کردند.

 

 برداشت مردم در کشورهای عربی سراسر منطقه از انقلاب ایران چگونه بود؟

 

اگر بخواهیم رو راست باشیم، در آن زمان در آمریکا بودم و می توانم برداشت آمریکایی ها را از این انقلاب بگویم. تجربه شخصی از برداشت مردم در کشورهای عربی ندارم، اما با توجه به مطالبی که خوانده ام، دو نوع واکنش وجود داشت، یکی از طرف مردم در کشورهای عربی که متوجه شدند این امکان وجود دارد که خود را از دیکتاتوری هایشان نجات دهند. البته این بدان معنا نبود که ایران می خواست این کار را برای آنها انجام دهد. ایران فقط نمونه ای از مردمی را برای آنها فراهم کرد که بدون کمک خارجی توانسته بودند خود را از دست رژیمی بی رحم که تحت حمایت آمریکا بود، نجات دهند.

از طرف دیگر واکنش دولت های عرب بود زیرا متوجه شده بودند ممکن است چنین سرنوشتی پیدا کنند و به همین علت علیه این انقلاب جبهه گرفتند و بدون این که ایران علیه آنها اقدامی انجام دهد تلاش کردند آن را شکست دهند. آشکارترین مثال برای این تلاش ها، مسلح کردن، تامین مالی و حمایت از هشت سال تهاجم بی رحمانه علیه ایران است.

 

می خواهم سوالات بیشتری از شما درباره انقلاب بپرسم زیرا کشورهای عربی هم به آن اعتراض داشتند و هم از آن حمایت کردند. چه عاملی باعث شد این حادثه نه تنها منطقه بلکه کل دنیا را به لرزه درآورد. آیا به این علت بود که یک انقلاب مذهبی بود؟

 هرچند آرمان های این انقلاب الهام گرفته از آموزه های دین اسلام بود، اما لزوما انقلابی مذهبی نبود.

 

عادل الجبیر، همتای ( سعودی ) شما و وزیر خارجه عربستان سعودی، انقلاب ایران را انقلابی شیعه می نامد. آیا این انقلاب، انقلابی شیعه بود؟

 آنها احساس خطر کردند و آن هم به علت انتخاب های اشتباه خودشان است. آنها مقابله با انقلاب را با صدام آغاز کردند و با القاعده و داعش و جبهه النصرة ادامه دادند. همه این انتخاب ها نادرست بودند. حال برای توجیه اقدامات گذشته خود انقلاب را با این نام می خوانند.

ایران از آرمان فلسطین حمایت کرد. آیا فلسطین انقلابی شیعه است؟ آیا فلسطینی ها شیعه هستند؟ ما سنگین ترین هزینه را برای حمایت از مردم فلسطین پرداخت کرده ایم. بنابراین آنها باید دوباره درباره چنین اظهارات مضحک خود فکر کنند.

 

 آیا منظور شما این است که انقلاب ایران، یک انقلاب شیعه نبوده است؟

 

 نه، چون انقلابی اسلامی است زیرا همه را با هم متحد کرد و همانطور که خود شما گفتید در سراسر جهان اسلام بازتاب داشت. افراد سعی می کنند آن را انقلابی شیعه ترسیم کنند و از این رو پیام های نفرت را در سراسر دنیا و با صرف هزینه های بسیار تبلیغ می کنند.

اکنون همان پیام های نفرت که به ایجاد این شبکه های(تروریستی) در سراسر دنیا منجر شد، دامن حامیان رژیم سعودی را گرفته است. همانطور که می دانید بدون هیچ استثنایی ریشه های ایدئولوژیکی همه سازمان های تروریستی افراطی از آموزه ها، کتاب ها و ادبیاتی نشات گرفته اند که تبلیغ و در سراسر دنیا منتشر شده اند و عربستان سعودی با هزینه میلیاردها دلار پول نفت این آموزه ها را در اختیار بنیادهایی قرار داده است که این ایدئولوژی های افراطی را آموزش می دهند.

اما همه شبکه های سلفی که درباره اش سخن گفتید، همه آن شبکه های وهابی که به آنها اشاره کردید، به ایران حمله نمی کنند و بلکه به شکل منظم عربستان سعودی را هدف قرار می دهند.

درست است، زیرا آنها در ایران نمی توانند جایگاهی برای خود ایجاد کنند. آنها نمی توانند در ایران مستقر شوند. آنها در ایران حامی ندارند. همه این منابع از عربستان سعودی تامین می شود. به این موضوع توجه داشته باشید که چه میزان پیام های حمایت از داعش از عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی مخابره می شود. این حقیقت تلخی است. ما معتقدیم بی ثباتی در عربستان سعودی، در دولت عربستان سعودی و بی ثباتی در هر دولتی در منطقه تهدیدی برای امنیت ملی ما است زیرا شما نمی توانید در فضایی ناامن زندگی کنید و ایمن بمانید.

با توجه به این دیدگاه ما است که گروه های تروریستی نمی توانند در ایران حامیانی برای خود دست و پا کنند. در ضمن اطلاعات ما هم بسیار دقیق است. آنها تلاش می کنند در ایران نفوذ کنند و برخی از آنها همچنان از سوی عربستان سعودی حمایت های نظامی و مالی می شوند.

 

 

شما درباره نگرانی دولت های حوزه خلیج (فارس) و به ویژه عربستان سعودی پس از پیروزی انقلاب شما، صحبت کردید. در آن زمان آیت الله خمینی(ره) بنیانگذارفقید انقلاب سرنگونی همه پادشاهی های خلیج(فارس) و خاندان سعود را خواستار شد.

 ما علیه هیچ کشوری وارد عمل نشدیم. ما دیدگاه خود را به صراحت درباره ماهیت دولت های مطیع آمریکا و دولت هایی که پیام های نفرت را مخابره کردند، اعلام کردیم.

 اما در ۱۹۷۹ پیام های رادیویی از ایران مخابره و از شیعیان در استان شرقی عربستان سعودی درخواست می شد علیه پادشاهی این کشور قیام کنند.به نظر من این پیام ها نوعی مداخله در امور عربستان سعودی بود.

ما همیشه با استفاده از زور علیه دولت ها مخالف بوده ایم. البته ممکن است مردم را ترغیب کرده باشیم حقوق خود را از دولت هایشان درخواست کنند.

 

 اما این اقدام مداخله در امور داخلی کشورها نیست. شما گفتید علیه هیچ کشوری تهاجم نداشته اید.

 اما چند سال گذشته سنای آمریکا برای مردم ایران پیام هایی مخابره کرد و از آنها خواست علیه نظام ایران قیام کنند. هرچند مردم ایران به این پیام ها خیلی توجه نکردند و گفتند آمریکا می خواهد نظام ایران را سرنگون کند. مردم دیدگاه های خود را بیان می کنند. در جهان امروز بیان دیدگاه ها به ویژه در رادیو و تلویزیون را اگر درخواست برای انقلاب و سرنگون کردن حکومت ها قلمداد کنیم، پس اکثر کشورها سابقه خیلی خوبی در این زمینه ندارند به عنوان مثال رئیس سابق دستگاه اطلاعات عربستان سعودی در پاریس در گردهمایی یک گروه تروریستی شناخته شده شرکت کرد و به آن سازمان تروریستی گفت ما برای سرنگون کردن نظام ایران در کنار شما هستیم. وی یکی از اعضای رسمی خاندان سعود بود، یک مقام دولت عربستان سعودی بود که به صراحت چنین اظهاراتی را در پاریس مطرح کرد.

 

 آیا منظورتان گردهمایی گروه مجاهدین خلق (گروهک تروریستی منافقین) است؟

 بله

 

سعودی ها می گویند شما شهروندی دیگران را به رسمیت نمی شناسید و این که افراد را بر اساس شیعه بودن هویت می دهید و اهل هر کشوری که باشند، شما شهروندی آن کشورها را نمی پذیرید.

 این موضوع حقیقت ندارد. ایران حاکمیت همه دولت ها را بر همه جمعیتش به رسمیت می شناسد.

 

شما اخیرا برای دفاع از آزمایش موشکی‌تان، سخنرانی احساسی را ایراد کردید.

 اخیرا نبود سال گذشته بود اما ما آن را در توئیتر مجددا منتشر کردیم.

اما یک لحظه صبر کنید. شما آن سخنرانی را بازنشر کردید تا از حمله موشکی که به دنبال ممنوعیت ورود مسلمانان به آمریکا صورت گرفته بود، دفاع کنید؟

آن اقدام، حمله موشکی نبود. آزمایش موشکی بود.

 

از آن آزمایش موشکی.

ظریف: این آزمایش در واکنش به ممنوعیت سفر مسلمانان نبود. آزمایش موشکی، اقدامی معمول است و چیز غیرعادی نبود. ما باید تجهیزات دفاعی خود را تولید کنیم زیرا آمریکا کمپینی به راه انداخته است تا ایران را از دستیابی به ابزارهای دفاعی منع کند. این کمپین از زمان جنگ ایران و عراق به راه افتاده است. اما ما باید از خود دفاع کنیم.

 

مجری: فکر می کنم این جنگی است که آمریکایی ها خیلی خوب آن را نمی فهمند.

 

ظریف: حقیقت تلخی است که مردم حافظه ضعیفی دارند و در واقع نمی خواهند آن چه را که برایشان اتفاق افتاده است به یاد آورند.

زمانی که عراق در بیست و دوم سپتامبر 1980 به ایران حمله کرد، همه انتظار داشتند نظام ایران ظرف یک هفته سقوط کند. به همین علت بود که شورای امنیت سازمان ملل هیچ قطعنامه ای درباره آن تا بیست و نهم سپتامبر صادر نکرد. حمله عراق یک تهاجم همه جانبه بود که هزاران کیلومتر از خاک ایران را شامل می شد. همه منتظر بودند حکومت انقلابی جدید سقوط کند.

یک هفته طول کشید تا آنها متوجه شوند این اتفاق به همان سرعتی که انتظار دارند، رخ نخواهد داد. به همین علت شورای امنیت در نوزدهم سپتامبر ۱۹۸۰ نخستین قطعنامه خود را صادر کرد. شما می دانید زمانی که جنگی آغاز می شود، این وظیفه شورای امنیت است که برای برقراری صلح و عقب نشینی متخاصم تلاش کند.

اما این کار را نکرد و تنها از طرف های درگیر خواست صلح کنند و از عقب نشینی حرفی به میان نیامد. و این تنها قطعنامه شورای امنیت بود، قطعنامه ۴۷۹. برای دوسال مردم ما با دستان خالی از کشور خود دفاع کردند. همه از عراق حمایت کردند. هیچ تجهیزاتی به ایران وارد نشد. ما تجهیزات مورد نیاز را از مسیرهای غیررسمی و با هزینه های بسیار هنگفت یعنی از بازارهای سیاه تهیه کردیم.

 

مجری: از بازار سیاه؟

ظریف: از بازار سیاه.

 

مجری: و شما با مشکل جدی مواجه شدید؟

ظریف: ما با جدی ترین عملیات از سوی آمریکا مواجه شدیم، ما با رژیمی مواجه شدیم که تقریبا از همه (کشورها) تجهیزات دریافت می کرد. آمریکایی ها سامانه آواکس (سامانه کنترل و هشدار هوابرد) می دادند. فرانسوی ها جنگنده های میراژ فراهم می کردند. روس ها جنگنده های میگ به آن کشور دادند.

 

مجری: و سعودی ها؟

ظریف: در این جنگ عربستان سعودی کمک های مالی بسیاری به عراق کرد. کویتی ها بنادر خود را در اختیار عراقی ها قرار دادند و از آن حمایت مالی کردند. همه برای عراق نفت فروختند تا راحت بتواند هزینه های این جنگ را تامین کند. آلمانی ها به عراق سلاح های شیمیایی دادند. در ۱۹۸۴ حملات شیمیایی علیه ایرانی ها آغاز شد و استفاده از آنها در ۱۹۸۵ به شکل گسترده ای ادامه یافت.

در آن زمان نزد رئیس شورای امنیت که دیپلماتی جوان بود رفتم و درباره استفاده عراقی ها از سلاح های شیمیایی با وی صحبت کردم. اما وی به من گفت اختیارات لازم را برای بحث درباره این موضوع ندارد.