با این‌که تصورات و البته وعده‌های مدیران ارشد اقتصادی و بانکی این بود که نرخ دلار در دی‌ماه با کاهش تقاضای فصلی تا حدودی کاهش یابد، ولی این اتفاق نیفتاد و  رکوردهای بی‌سابقه‌ای برای قیمت این ارز در بازار آزاد ثبت شد.

دلار روند رو به رشد خود را از شهریورماه و کمی زودتر از موعد مقرر هر ساله که در نیمه دوم سال اتفاق می‌افتد آغاز کرد و در نیمه مهرماه به ۴۲۰۰ تومان رسید. این نرخی بود که دلار در سال گذشته در اوج افزایش قیمت و فقط برای یک روز در هفته اول دی‌ماه تجربه کرده بود. به هر صورت دلار ۴۲۰۰ تومانی که با واکنش‌های متفاوتی از سوی فعالان بازار و همچنین مسئولان دولتی همراه بود ماندگار شد و در همین کانال نوسان داشت.

 کرباسیان-وزیر اقتصاد- معتقد بود که دلار بالای ۴۰۰۰ تومان نمی‌ماند و نوبخت-رییس سازمان برنامه و بودجه - نیز چنین نرخ‌هایی را رسمی و مورد تایید دولت نمی‌دانست و از سخنانشان بر می‌آمد که باید دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد. با این حال سیف-رئیس کل بانک مرکزی- رسما این موضع را تایید نکرد و در اظهاراتش عنوان کرده بود که دلار ۴۲۰۰ تومانی را نرخ واقعی بازار نمی‌داند. در مجموع این انتظار وجود داشت که در دی‌ماه با تعدیل تقاضای فصلی، قیمت دلار به کمتر از نرخ‌های موجود کاهش یابد که البته هنور محقق نشده است. هرچند که فعالان بازار هیچ‌گاه انتظار نداشتند که دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد.

اما اتفاق دیگری که افتاد و برخلاف انتظار و وعدهای داده شده بود، افزایش قیمت و ورود دلار به قیمت های ۴۳۰۰ و حتی ۴۴۰۰ تومان در طول هفته گذشته بود. دلار در چند روز اخیر بیش از ۱۵۰ تومان افزایش قیمت داشته و اکنون تا ۴۳۷۰ و بعضا بیشتر در بازار آزاد معامله می‌شود. دلار ۴۰۰۰ تومانی در شرایطی در حال عادی شدن در بازار است که زمانی نه چندان دور ، مدیران ارزی در مقابل موضع کارشناسان که معتقد بودند قیمت واقعی دلار ۴۰۰۰ تومان بوده و بانک مرکزی آن را تحت فشار، کمتر نگه داشته است، واکنش تندی داشتند.

فعالان بازار ارز و برخی کارشناسان دلیل نوسان اخیر نرخ دلار در بازار را جدای از عوامل فصلی و تقاضای ارز ژانویه دانسته و جو ناآرامی که اخیرا در فضای کشور ایجاد شده را دلیل اصلی نوسان بازار ارز می‌دانند. به هرحال در این میان برخی براساس تحلیل‌ها و انتظاراتی که از آینده بازار دارند برای دریافت سود بیشتر به سمت خرید دلار حرکت کرده و باعث افزایش تقاضا برای آن شده اند. از سویی دیگر دلالان یا عوامل دیگری هم حضور دارند که می‌توانند موجب تشدید نوسان در بازار شوند؛ با این حال قیمت‌گذاری‌های هفته اخیر در صرافی بانک‌ها - به عنوان کانال اصلی بانک مرکزی برای عرضه ارز - نیز چندان پایین نبوده و اغلب افزایشی بوده که خود این موضوع نیز در افزایش قیمت پایه دلار در بازار اثرگذار بوده است.

فعلا شرایط نرخ دلار در بازار آینده چندان قابل پیش بینی نبوده و مشخص نیست که برای کنترل این نوسان و قیمت بی‌سابقه دلار در بازار سیاست‌گذاران اصلی چه برنامه‌ای را اجرایی خواهد کرد.

اختلاف دو دلار ۷۶۰ تومان شد

در بازار دیگر ارزی ایران یعنی مرکز مبادلات ارزی که بانک مرکزی نرخ‌گذاری آن را به صورت روزانه انجام می‌دهد، دلار برخلاف بازار آزاد هفته آرامی را پشت سر گذاشت؛ هرچند در هفته‌های اخیر نرخ دلار در این بازار با روندی سریع خود را به ۳۶۰۰ تومان رسانده بود، ولی در طول هفته در همین محدوده قیمت نوسان اندکی داشت.

اکنون اختلاف قیمت دو دلار در بازار ارزی ایران به حدود ۷۶۰ تومان رسیده که بالاترین حد اختلاف در چند سال اخیر به شمار می‌رود. این اختلاف قیمت در کنار عوامل بین‌المللی و روابط کارگزاری بانک‌ها یکی از موانع یکسان‌سازی نرخ ارز محسوب می‌شود.

دلار در ایران بر خلاف جریان جهانی

اما در بازارهای جهانی ارزش دلار طی هفته پایانی سال میلادی نزولی بود؛ به طوری که در مقابل اکثر ارزهای اصلی تضعیف شد. عدم انتشار شاخص‌های اقتصادی تقویت کننده دلار در آمریکا و کاهش حجم معاملات در روزهای پایانی سال ۲۰۱۷ میلادی از عواملی است که بانک مرکزی آن را موجب ضعف دلار دانسته است. در این بین کاهش ارزش دلار، افزایش تنش‌ها بین آمریکا و کره شمالی و عبور بهای طلا از سطح مقاومت تکنیکی سبب افزایش بهای طلا شد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.