پرونده ستایش قریشی؛ از تشکیل پرونده تا قصاص نفس قاتل
ستایش قریشی دختر بچه افغانستانی در فروردین ماه سال ۹۵ مفقود می‌شود و پس از پیگیری‌های خانواده‌اش و با توجه به اعتراف نوجوان همسایه به نام امیرحسین، پرده از قتل ستایش و تجاوز به او برداشته می‌شود. در کمتر از چند ساعت خبر این اتفاق رسانه‌ای شده و متهم پرونده طبق اعترافاتی که به همراه همسر خواهرش ابتدا با امام جمعه محله‌شان و سپس در کلانتری محل داشت به طور موقت بازداشت می‌شود. پس از این اتفاق از نظر قانونی رسیدگی به پرونده موسوم به «ستایش قریشی» کلید می‌خورد.
پلان اول (شناسایی و دستگیری متهم)
رسانه‌ها فروردین ۹۵ غرق غم قتل دخترکی ۶ ساله به نام ستایش می‌شوند، دختری افغان متولد ایران و ساکن خیرآباد ورامین که تصویرش با کاپشن قرمز رنگ و لبخندی بر لب در رسانه‌ها و فضای مجازی دست به دست می‌شد.
سرهنگ عبدالرضا ناظری فرمانده انتظامی شرق استان تهران ۲۹ فروردین ماه ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا، درباره جزییات این حادثه گفت: در تاریخ ۲۲ فروردین ماه امسال یک مورد مفقودی به پلیس اطلاع داده شد که بلافاصله با توجه به حساسیت موجود، تیمی ویژه از زبده‌ترین کارآگاهان پلیس آگاهی شرق استان تهران رسیدگی به موضوع را در دستور کار قرار دادند.
وی با بیان اینکه ماموران پلیس در کوتاه‌ترین زمان با انجام تحقیقاتی تخصصی به سرنخ‌هایی از این پرونده رسیدند، گفت: فردای روز شکایت یعنی در تاریخ ۲۳ فروردین ماه یعنی در زمانی کمتر از ۲۴ ساعت، همکاران من در پلیس آگاهی موفق به شناسایی قاتل شده و این فرد را که پسری ۱۷ ساله بود دستگیر و به مقر پلیس منتقل کردند.
فرمانده انتظامی شرق استان تهران با بیان اینکه متهم در مقر پلیس به قتل این دختربچه ۶ ساله اعتراف کرد، افزود: این پرونده پس از تشکیل، به مرجع قضایی تحویل داده شد و در حال حاضر رسیدگی به این پرونده در دستگاه قضا در حال انجام است.
پلان دوم (بازتاب اجتماعی و حقوقی- قضایی حادثه)
سیدحسین نقوی حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس در حاشیه جلسه علنی مجلس در تاریخ ۲۹ فروردین ماه ۹۵ در جمع خبرنگاران با محکوم کردن قتل ستایش قریشی گفت: در مورد این حادثه موضوع را کاملاً مطابق با قوانین جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌کنیم چون هیچ تفاوتی بین اتباع ایرانی و اتباع خارجی وجود ندارد. بر همین اساس بنده به عنوان نماینده مردم ورامین موضوع حق و حقوق این خانواده را پیگیری و کار را بدون قائل شدن هیچ تفاوتی دنبال می‌کنم.
نماینده ورامین با بیان اینکه این حادثه دل مردم ایران به خصوص ورامینی‌ها را به درد آورد، گفت: دولت و مردم ایران همواره طی رنج‌هایی که بر ملت افغانستان وارد شده در کنار آن‌ها بوده و رنج‌های این ملت برای ما همچون رنج بر ملت خودمان است. دولت جمهوری اسلامی ایران مدت‌ها میزبان اتباع کشور دوست و برادر افغانستان بوده است. از این رو باید برخورد قاطعانه با قاتل دختر ۶ ساله افغانستانی شود.
ابوالقاسم مرادطلب دادستان عمومی و انقلاب شهرستان ورامین نیز در تاریخ ۳۰ فروردین ۹۵ در این رابطه به ایسنا گفت: متهم پرونده قتل دختر ۶ ساله افغان در کانون اصلاح و تربیت است و پس از اعلام نظر پزشکی قانونی، پرونده برای رسیدگی به دادگاه کیفری یک استان تهران ارسال می‌شود.
وی ادامه داد: متهم این پرونده دستگیر شده و به قتل اعتراف کرده و در حال حاضر هم به کانون اصلاح و تربیت منتقل شده است، چراکه طبق الزام قانونی موجود مته‌مان کمتر از ۱۸ سال به زندان تحویل داده نمی‌شوند و باید در کانون اصلاح و تربیت نگهداری شوند.
او با یادآوری اینکه متهم پرونده از ۲۴ فروردین‌ماه در کانون اصلاح و تربیت است، گفت: در حال حاضر منتظر ارسال نظریه پزشکی قانونی برای مشخص شدن علت مرگ و سایر مسائل و جوانب پرونده هستیم.
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان ورامین افزود: قرار شد پزشکی قانونی نظریه را در اسرع وقت تا یکی دو روزه آینده برای ما ارسال کنند تا ما پرونده را به دادگاه کیفری یک استان تهران برای رسیدگی ارسال کنیم.
مرادطلب خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که باید پزشکی قانونی به ما اعلام کند، سلامت روانی متهم است؛ البته خودش ادعای عدم سلامت نکرده ولی ما برای تکمیل پرونده و برای اینکه برگه تایید سلامت روانی وی اخذ شده تا نقصی در پرونده وجود نداشته باشد و از طرفی دیگر متهم در آینده ادعایی خلاف وضعیت فعلی نداشته باشد، از پزشکی قانونی خواستیم که این موضوع را هم بررسی کند.
وی یادآور شد: رسیدگی به این پرونده به صورت ویژه و خارج از نوبت در دستور کار دستگاه قضایی قرار دارد.
شهیندخت مولاوردی معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده در تاریخ ۲۹ فروردین ماه ۹۵ در واکنش به قتل ستایش قریشی در کانال تلگرامی خود نوشت: «هنوز در حال و هوای خبر جانفشانی معلم فداکار سیستان و بلوچستانی در نجات جان دانش آموزانش بودیم که دیروز خبر تکان دهنده جنایتی که علیه دختر شش ساله مهاجر افغان در ورامین به وقوع پیوسته است جانمان را به درد آورد.
بازتاب وسیع رسانه‌ای و واکنش‌های گسترده عمومی نسبت به این خبر بعد از یک هفته نشان از عمق فاجعه دارد. در این شرایط، عرض تسلیت و ابراز همدردی با خانواده ستایش کمترین کاری است که می‌توان انجام داد.
بی‌تردید به مانند موارد مشابه این روزها تحلیل‌های متعددی از منظر جامعه‌شناختی، روان‌شناسی و حتی جرم‌شناسی و... در خصوص وجوه، شخصیت و شرایط و اوضاع و احوالی که جوان هموطنمان را به ارتکاب این جنایت شنیع سوق داده است، ارائه خواهد شد و مجازاتی متناسب با جرم ارتکابی هم که بدون هیچ اغماضی انتظار وی را می‌کشد و خانواده‌ای که یک عمر بار شرمندگی و عذاب وجدان این رفتار غیرانسانی مرتکب را بر دوش می‌کشد. خلاصه درد را از هر طرف که بخوانی درد است. از دیروز با ذهنی به هم ریخته و آشفته، مدام این موضوع را با خودم مرور می‌کنم که به کجا چنین شتابان در حرکت هستیم؟»
شهروندان ایرانی نیز برای همدردی با خانواده این فرد در فضای مجازی کمپینی با عنوان «# من_ستایش_هستم» به راه انداختند.
در همین روزها عده‌ای از جامعه‌شناسان و مشاوران و روان‌شناسان نسبت به این حادثه واکنش نشان داده و به بررسی ابعاد وقوع چنین حوادثی پرداختند.
در این میان مصطفی تبریزی روان‌شناس و مشاور در تاریخ ۲۹ فروردین ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا از قتل ستایش به عنوان حادثه‌ای تلخ و تاسف‌بار یاد کرد و افزود: بروز چنین جنایتی از سوی افرادی رخ می‌دهد که فاقد مهارت‌های زندگی و کنترل هیجانات خود هستند.
این روان‌شناس ادامه داد: صرفا تاسف خوردن برای این حادثه کارگشا نیست و باید به دنبال دلایل آن بوده و آن را پیگیری کنیم.
وی با بیان اینکه آموزش‌ها در حوزه بهداشت روان باید از دوران کودکی یعنی از خانواده شروع شده و تا مدرسه ادامه یابد، افزود: در خانواده‌ای که افراد آن نرمال بوده و دارای بهداشت روان هستند، مهارت‌های زندگی نیز به درستی به فرزندان منتقل می‌شود و احتمال اینکه در آینده اقدامی جنون‌آمیز جنایتی از سوی اعضای این خانواده رخ دهد، نزدیک به صفر است. باید از دوران کودکی مرزها و حریم‌ها را به کودکان آموزش دهیم. هر فردی باید برای خودش یک حریمی داشته باشد این یعنی نه اجازه تجاوز به حریمش را به دیگران بدهد و نه به خود اجازه دهد که وارد حریم دیگران شود. بخشی از این حریم و مرزها به اعضای بدن و مراودات فردی بازمی‌گردد.
تبریزی با تاکید بر اینکه خانواده‌ها باید نسبت به رفتار و ارتباط فرزندانشان با افراد غریبه به آن‌ها آموزش دهند، گفت: قطعا افرادی که دست به چنین اقداماتی می‌زنند افرادی ضد اجتماعی هستند که در رفتارهای عادیشان نیز هیچ توجهی به هنجارهای جامعه نکرده و آن را می‌شکنند.
وی با بیان اینکه اقدام این نوجوان ۱۷ ساله در ارتکاب این جنایت قطعا ریشه خانوادگی و روانی دارد، افزود: متاسفانه این فرد پس از ارتکاب جنایت اولیه حتی توانایی کنترل هیجان خود را نیز نداشته و برای حل مشکل اول، جنایتی دیگر انجام داده و همینطور دست به اقداماتی زده که پرونده‌اش را سنگین‌تر کرده است. این فرد در حقیقت مدیریت بحران روانی نداشته است که به نظر من این موارد همانطور که گفتم ریشه در کودکی‌اش داشته است.
حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی نیز ۳۰ فروردین ماه ۹۵ در صفحه اینستاگرام خود در واکنش به این حادثه نوشت: خبر بسیار تلخ بود. و عجیب اینکه در عصر انفجار اطلاعات دیر مطلع می‌شویم. «ستایش» دختر بچه افغانی آزار می‌بیند و کشته می‌شود. از این جهت هیچ فرقی بین افغانی و ایرانی نیست ولی شاید این اتفاق اندکی تلخ‌تر و شکننده‌تر است. کسانی که در غربت زیسته باشند و یا از «غربت کشیدگان» مصایب آن را شنیده باشند، در می‌یابند که اندوه و مصیبت در غربت سخت‌تر و دردناک‌تر است. هر چند می‌توان گفت برادران و خواهران افغانی ما در این کشور کمتر احساس غربت می‌کنند ولی باز نباید غربت را دست کم گرفت. سر بسته بگویم که ظلم، حق کشی، اجحاف و تعدی، ملیت و دین ندارند هر چند شرمندگی آن برای ما صاحب خانه‌ها می‌ماند؛ صاحب خانه‌های مسلمان و شیعیان علی و فاطمه، همان که فرمود «الجار ثم الدار». با خانواده «دخترکم» که مظلومانه روی در نقاب خاک کشید، همدردی می‌کنم و برای برادران و خواهران افغانی خویش که عمری را با طعم تلخ آوارگی زیسته‌اند، یک زندگی با ثبات و آکنده از سربلندی و افتخار آرزومندم.
همچنین در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ماه ۹۵ در حاشیه دیدار مهاجرین افغان با سید حسن خمینی، شیرآقا قریشی پدر ستایش قریشی با یادگار امام ملاقات کرد. حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در این دیدار ضمن تسلیت مجدد و ابراز همدردی، صبر و اجر خانواده آن مرحومه را از خداوند متعال مسألت کرد. در این ملاقات کوتاه، پدر ستایش قریشی نیز از همدردی یادگار امام و اقشار مختلف ملت ایران قدردانی کرد.
انجمن حمایت از حقوق کودکان نیز طی اطلاعیه‌ای به این حادثه واکنش نشان داد. این انجمن از مسولان نهادهای دولتی و مدنی خواست که در رفع نیازهای خانواده قربانی برای عبور از این بحران تمامی تلاش خود را به کار ببندند.
در این اطلاعیه همچنین تاکید شد که در مورد متهم پرونده نیز توجه به این امر ضروری است که تنها در پی مجازات او نباشیم و شرایط وقوع جرم به تمامی مورد توجه قرار گیرد.
ابراهیم اسلامی قاضی رسیدگی‌کننده به پرونده قتل ستایش در نشست بازخوانی جنبه‌های جرم‌شناختی و روانپزشکی پرونده قتل «ستایش قریشی» با نگاهی به اسناد بین‌المللی حقوق کودک، تصریح کرد: در توضیح پرونده ستایش باید گفت که به دلیل محدودیت‌هایی که در قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد، نمی‌توانستیم جزئیات پرونده را زیاد مطرح کنیم چرا که موجب جریحه‌دار شدن وجدان عمومی می‌شد. از جنبه جامعه‌شناسی، این پرونده بسیار قابل بررسی است. تاثیر خانواده، تاثیر ماهواره و فضای مجازی و در مقابل تاثیر آموزش در پیشگیری از جرایم بسیار مهم است. در بخش پیشگیری، پیشگیری‌های وضعی و اجتماعی وجود دارد که باید ابعاد مختلف در آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد. باید از عوامل تنش‌زا در جامعه پرهیز شود. باید مسئولان به این عرصه‌ها وارد شوند. همچنین در بحث توزیع عدالت اقتصادی و فرهنگی تمام جوانب باید بررسی شود.
این قاضی دادگستری با بیان اینکه «می‌خواهم نظر وکلا در این پرونده را بدانم که اگر خانواده ستایش، امیرحسین را ببخشند آیا می‌توان برای اعدام و قصاص او کاری کرد؟» گفت: در پرونده امیرحسین یک قتل وجود دارد و یک زنای به عنف. اگر از باب قتل، قصاص بخشیده شود و اولیای دم رضایت دهند، زنای به عنف که مجازات آن در زمره حق‌الله است باقی می‌ماند که قانونگذار در این زمینه بحث توبه را مطرح کرده است. بر این اساس می‌توان متهم را به حبس یا شلاق تعزیری یا هر دو محکوم کرد. بنابراین اگر امیرحسین بتواند رضایت بگیرد، در بحث تجاوز به عنف شاید بتوان توبه او را لحاظ کرد.
توکلی یکی دیگر از قضات رسیدگی‌کننده به پرونده قتل ستایش با بیان اینکه این پرونده حساسیت حقوق‌دانان را نسبت به حقوق کودک برانگیخته است، خاطرنشان کرد: این پرونده تقابل حقوق دو کودک بود؛ یکی قربانی و دیگری مجرم. موضوع دیگر، تصویب کنوانسیون حقوق کودک بود و توجهی که نسبت به گذشت از مرز سنی وجود داشت.
وی افزود: با توجه به همه عواملی محیطی و فیزیکی، سن شناسنامه‌ای نمی‌تواند ملاک رشد باشد. در پرونده ستایش به علم رسیدیم که متهم رشد و کمال عقلی را دارا بوده و بر همین اساس رای صادر شده است. این رای در دیوان عالی کشور نیز تایید شده است. از وکیل تسخیری امیرحسین تشکر می‌کنم که هم برای دفاع و هم تنظیم لایحه و حتی برای درخواست اعاده دادرسی تلاش مفیدی داشت.
نورالله عزیزمحمدی قاضی پیشین دادگستری نیز در این نشست با اشاره به تجربیات قضایی خود به عنوان قاضی دادگاه کیفری، بر لزوم از بین بردن زمینه‌های وقوع جرم نظیر انگیزه‌های مالی و... تاکید کرد و گفت: با حرف و شعار نمی‌توان از جرایم پیشگیری کرد بلکه در وهله اول باید زمینه وقوع جرایم را از بین برد. در خیابان که راه می‌رویم می‌بینیم مردم به راحتی آب خوردن مرتکب جرم و جنایت می‌شوند. چرا؟ یا ضعف از قانون است یا ضعف در مسئولان است. باید فرهنگ‌سازی صورت گیرد و متخصصان در این امور برنامه‌ریزی کنند. کسی که تخصصی در امر قضا ندارد نمی‌تواند کار مفیدی انجام دهد.
این وکیل دادگستری افزود: در رادیو و تلویزیون ندیدم فرهنگ‌سازی مناسبی صورت گیرد. مردم نمی‌دانند برای حفظ جان خود باید از خط عابر پیاده عبور کنند. باید ماموران متخصص و دلسوزی باشند که به مردم آموزش دهند.
عزیزمحمدی انگیزه مالی را بزرگ‌ترین انگیزه در بسیاری از پرونده‌های قتل دانست و با بیان اینکه مردم باید بدانند وضع قانون برای حفظ جان خودشان است، اظهار کرد: به شخصه اعتقاد به بخشش دارم در حالی که بیش از ۴٠٠٠ حکم قصاص صادر کرده‌ام. جوانی ١۶ ساله در سال ۸۹ پدر من را به قتل رساند. بررسی کردم و متوجه شدم که پدر و مادرش جدا شده‌اند و مادرش ازدواج کرده است. اختلاف شدید بین فرزندان همسر دوم و همسر اول وجود داشت. من دیدم این جوان، قربانی جامعه است و مجرم بالفطره و بالذات نیست. از او شکایت نکردم. همه خانواده شکایت کردند. گفتم نه شکایت دارم، نه تقاضای قصاص. خواستم از ماده ٩١ استفاده کنند و سریع‌تر آزادش کنند و این اتفاق هم افتاد. اینجا حق من بود و قصاص نمی‌خواستم. خودم هم به بخشش اعتقاد دارم. اصل در مجازات قتل، قصاص است مگر اینکه شبهه‌ای برای قضات ایجاد شود.
وی در پایان گفت: زمانی که پرونده ستایش مطرح شد، دومین پرونده‌ای بود که از دستگاه قضا به دلیل تجربه به من پیشنهاد شد و به اتفاق آقای قاسمی امور را انجام دادیم. در رابطه با اثبات جرم و دلایل پرونده توانستیم ثابت کنیم که جرم واقع شده است اما به بحث حکم پرونده و قصاص شخصا ورود نکردم. این رای صادر شد و مراحل اجرا را طی می‌کند. وکیل قاتل درخواست اعاده دادرسی داده است اما من دیگر پرونده را پیگیری نکردم.
پلان سوم (جریان رسیدگی به پرونده در پزشکی قانونی، دادسرا و دادگاه)
سخنگوی قوه قضاییه ۵ اریبهشت ماه ۹۵ در پاسخ به سوالی درباره امکان آزادی قاتل جوان ستایش به قید وثیقه، گفت: این موضوع از سه جنبه قابل بحث است، اول اینکه بحث وقوع جنایت است که به طور طبیعی همه از آن متأثر شدیم؛ چرا که جنایت بزرگی بود. جنبه دیگر جرمی است که اتفاق افتاده، دستگاه‌های مختلف و مردم واکنش نشان دادند. کسانی هم با خانواده مجنی علیه همدردی کرده‌اند و دستگاه‌های مسئول هم به‌جد و در اولین زمان ممکن وارد شدند و با حساسیت بالا پرونده را دنبال کردند؛ بنابراین در اینجا همه دستگاه‌های ذی‌ربط به صورت فوق‌العاده وارد شدند و پرونده را تعقیب می‌کنند. آیا مانند جنایاتی که در آمریکا رخ داد و مردم را در روز روشن می‌کشتند و هیچ اتفاقی نمی‌افتاد و بعد از سال‌های سال قاتل را تبرئه می‌کردند در رابطه با این پرونده اقدام شده است؟ که اینطور نیست به جد همه دستگاه‌ها وارد موضوع شده‌اند.
وی افزود: اولاً فردی که این کار را انجام داده نابالغ نبوده حدود ۱۷ سال سن دارد و مسلماً پرونده‌اش به دادگاه می‌رود و رسیدگی می‌شود. اگر این جوان ۱۷ ساله مجازات شد مدعیانی که امروز می‌گویند چرا فرد را مجازات نمی‌کنید فردا بلند می‌شوند که وا کجا نشسته‌اید که حقوق بشر در ایران نقض شد؛ چرا که یک جوان ۱۷ ساله را مجازات کردند.
محسنی اژه‌ای تاکید کرد: مدعیان حقوق بشر آمریکایی چه سروصدایی را به راه می‌اندازند. واقعاً شما توجه داشته باشید گاهی بیان جزئیات یک جنایت به نفع خانواده مجنی علیه نیست. گاهی هم ما جزئیاتی از این جنایت را طرح می‌کنیم که به نفع خانواده صدمه دیده نیست. خانواده مقتول در این پرونده بسیار جریحه‌دار شده‌اند و ما هم بیاییم موضوع را مدام در رسانه‌ها مطرح کنیم. آیا در اینجا به نفع خانواده مقتول است یا به ضررش.
مسعود قادی پاشا مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران در نشستی خبری درباره علت مرگ ستایش قریشی و نحوه بررسی علت مرگ ستایش قریشی و بررسی ابهامات موجود در این پرونده، اظهار کرد: اقدامات لازم و آزمایشات مختلف و کلیات معاینات و بررسی موارد ادعایی روی جسد این کودک انجام شده است. ما نتایج تحقیقات را اعلام کرده و در اختیار مقام قضایی قرار داده و قاضی باید آن را اعلام کند.
قوام فروزان سرپرست دادسرای اطفال و مجتمع قضایی شهید فهمیده نیز در حاشیه همایش آموزش حقوقی به دانش آموزان، در پاسخ به سئوالی درباره قصاص قاتل ستایش گفت: از نظر قوانین موضوعه و شرعی مرتکب قتل اگر بین سن بلوغ و سن ۱۸ سال باشد، مشمول سن کیفری می‌شود، اما طبق ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی و تاسیساتی که در قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد، چنانچه قاضی در اکمال عقل متهم یا در درک وی از ماهیت جرم یا عدم اطلاع از جرم شک کند می‌تواند آن را به کمیسیون پزشکی بفرستد و چنانچه کمیسیون تشخیص دهد، مشمول ماده ۹۱ قرار می‌گیرد.
غلامحسین اسماعیلی، رییس کل دادگستری استان تهران نیز در گفت‌وگو با ایسنا از برگزاری اولین جلسه رسیدگی به پرونده «ستایش قریشی» در شعبه هفت دادگاه کیفری یک استان تهران به صورت غیرعلنی و به ریاست قاضی خازنی خبر داد.
وی ادامه داد: این پرونده دارای دو بخش است که بخش اول مربوط به عمل منافی عفت و بخش دوم مربوط به قتل است که در بخش اول باید تحقیقات مقدماتی توسط دادگاه به پایان برسد.
محسن افتخاری سرپرست دادگاه‌های کیفری یک تهران ۱۶ خرداد ماه ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا درباره برگزاری جلسه دوم دادگاه ستایش قریشی گفت: امروز دومین جلسه رسیدگی به پرونده قتل ستایش قریشی در شعبه ۷ دادگاه کیفری یک استان تهران به ریاست قاضی خازنی برگزار شد و تاکنون جلسات رسیدگی به این پرونده به صورت غیر علنی برگزار شده است.
سرپرست دادگاه‌های کیفری یک تهران از بیان جزئیات بیشتر در این راستا خودداری کرد و گفت که اطلاعات مربوط به این پرونده را بنا به دلایلی نمی‌تواند بازگو کند.
مجتبی فرحبخش وکیل مدافع قاتل «ستایش» ۲۶ خرداد ۹۵ از ارایه لایحه‌ای به دادگاه حاوی ایرادات بخش تحقیقات مقدماتی پرونده خبر داد و گفت: با مراجعه به دادگاه، لایحه اعتراضی خود را مبنی بر وجود برخی ایرادات در تحقیقات مقدماتی، ارایه دادم.
محمدباقر الفت، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در نشست خبری به مناسبت هفته قوه قضاییه در تاریخ ۱ تیر ماه ۹۵ از بررسی علت قتل ستایش قریشی در معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه خبر داد وگفت: بر روی علل این قتل در حال کار کردن و بررسی هستیم.
مجتبی فرحبخش وکیل مدافع قاتل «ستایش»، ۲۷ تیر ۹۵ گفت: در راستای رسیدگی به لایحه اعتراضی موکلم در خصوص قرار بازداشت موقت، پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارسال شده است. پس از بررسی لایحه اعتراضی، جلسه بعدی دادگاه تحت عنوان جلسه مقدماتی برای بررسی صحت ایرادات وارده از سوی ما بررسی می‌شود.
محسن افتخاری، سرپرست دادگاه کیفری یک استان تهران ۱۵ مرداد ماه ۹۵ در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت پرونده قاتل ستایش قریشی گفت: شعبه هفتم دادگاه کیفری یک استان پس از انجام تحقیقات مقدماتی در خصوص اعمال منافی عفت برای متهم این پرونده قرار بازداشت موقت صادر کرد و پرونده با اعتراض متهم به قرار صادره به دادگاه تجدیدنظر استان ارسال شد و دادگاه تجدیدنظر استان، اعتراض متهم به قرار بازداشت صادره را رد کرده و هم اکنون پرونده به شعبه دادگاه بازگشته تا جلسات دادرسی برگزار شود؛ البته دادگاه هنوز تعیین وقت نکرده است.
عسگر قاسمی آقباش یکی از وکلای اولیای‌دم «ستایش قریشی» ۳ مهر ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به صدور حکم در این پرونده اظهار کرد: قاتل به قصاص نفس در خصوص اتهام قتل عمد و یک بار اعدام در خصوص اتهام تجاوز به عنف محکوم شده است. پرداخت دیه و ارش البکاره و جنایت بر میت از دیگر محکومیت‌های قاتل ستایش است و این حکم قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.
فرحبخش وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش»، در تاریخ ۵ مهر ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه به حکم صادره اعتراض می‌کند، افزود: خانواده امیرحسین دنبال این موضوع هستند که بتوانند از خانواده ستایش رضایت بگیرند. اگر رضایت اخذ شود در مسیر اعتراض به ما خیلی کمک می‌شود.
عسگر قاسمی آقباش یکی از وکلای اولیای‌دم «ستایش قریشی» ۱۰ مهر ماه همان سال از ابلاغ حکم پرونده موکلش خبر داد و گفت: طبق حکم صادره علاوه بر اینکه قاتل به قصاص نفس در خصوص اتهام قتل عمد و یک بار اعدام در خصوص اتهام تجاوز به عنف و پرداخت دیه و ارش البکاره محکوم شد، به ۷۴ ضربه شلاق هم در مورد اتهام جنایت بر میت محکوم شده است.
مجتبی فرحبخش وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش قریشی» در تاریخ ۴ آبان ۹۵ از ارایه لایحه اعتراضی به دادگاه خبر داد و گفت: پرونده برای رسیدگی به دیوان عالی کشور ارسال می‌شود و ما منتظر تعیین شعبه رسیدگی کننده به این پرونده در دیوان عالی کشور هستیم.
وی در تاریخ ۱ دی ۹۵ از بستری شدن موکلش در بیمارستان رازی به دلیل مشکلات روانی خبر داد و گفت: موکلم حدود دو روز پیش به دلیل مشکلات روانی از کانون اصلاح و تربیت به بیمارستان رازی در شهر ری منتقل و بستری شد؛ البته وی قبلا از یکسری مشکلات روانی رنج می‌برده است.
فرحبخش با اعلام رضایت و تشکر از نجابت و حجب و حیای خانواده ستایش گفت: خانواده ستایش انصافا هیچ وقت حالت تهاجمی و بی‌احترامی نه در جلسه دادگاه و نه خارج از جلسه دادگاه نسبت به ما نداشته و ندارند.
او در تاریخ ۱۲ دی ۹۵ گفت که موکلش از بیمارستان ترخیص و به کانون اصلاح و تربیت منتقل شده است.
وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش» همچنین هجدهم دیم ماه ۹۵ از ارجاع این پرونده به شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور خبر داد.
عزیزمحمدی از وکلای اولیای دم ستایش قریشی ۲۰ دی ۹۵ از تایید حکم این پرونده در دیوان عالی کشور خبر داد و گفت که دیوان عالی حکم پرونده «ستایش» را عینا تایید کرده است.
مجتبی فرحبخش وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش قریشی» ۲۷ دی ماه ۹۵ در گفت‌وگو با ایسنا گفت: از آنجا که رای دیوان عالی کشور قطعی شده است در حال تنظیم درخواست اعاده دادرسی هستیم و آن را با امضای موکلم (امیرحسین) تقدیم می‌کنیم. امیرحسین وضعیت بدی دارد. خانواده ستایش هم همچنان مایل به اجرای حکم هستند. اگر خانواده ستایش در خصوص قصاص موکلم رضایت دهند در مورد اتهام تجاوز موضوع توبه وجود دارد.
عسگر قاسمی آقباش یکی از وکلای اولیای‌دم «ستایش قریشی» در تاریخ – ۱۱ بهمن ۹۵- در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: دو سه روز پیش پرونده ستایش به اجرای احکام دادسرای شهرستان ورامین ارسال شد و خانواده ستایش مصر به اجرای حکم هستند.
همچنین مجتبی فرحبش وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش» نیز در گفت‌وگو با ایسنا گفت: از آنجا که پرونده به اجرای احکام ارسال شده، موکلم درخواست اعاده دادرسی را به رییس کل دادگستری استان تهران ارائه کرده است. من نیز لایحه‌ای را تقدیم کانون اصلاح و تربیت کرده‌ام.
ابوالقاسم مرادطلب دادستان عمومی و انقلاب ورامین ۲۰ فروردین ۹۶ گفت: اولیای دم ستایش قریشی برای معلق کردن حکم قصاص و اجرای حکم اعدام مخیر به تصمیم گیری هستند. از آنجا که خانواده ستایش برای اجرای حکم قصاص باید نصف دیه را پرداخت کنند، به دنبال این هستند که برای اجرای هر یک از احکام اعدام و قصاص در ابتدا، تصمیم گیری کنند. قرار شد در خصوص این موضوع با وکیل مدافعشان مشورت کنند و نتیجه را اعلام کنند و تاکنون نظرشان را در این زمینه اعلام نکرده‌اند.
مجتبی فرحبش وکیل‌مدافع متهم پرونده «ستایش» در تاریخ ۱۶ خرداد ماه ۹۶ در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه جلسه رسیدگی به بخش دیگری از پرونده که مربوط به ارش البکاره و مهرالمثل بود در دادگاه کیفری استان تهران برگزار شد، افزود: در این جلسه، به عنوان وکیل مدافع امیرحسین اظهارات و دفاعیات خود را ارایه کردم. موضوع جلسه تا حدودی تخصصی بوده و مربوط به مواد ۲۳۱ و ۳۵۸ قانون مجازات اسلامی بود. این بحث مطرح است که ارش البکاره و مهرالمثل باید توامان پرداخت شود یا فقط یکی از آن دو پرداخت شود؟ ظاهرا قانونگذار این دو ماده را متعارض عنوان کرده است. طرف مقابل هم بحث‌هایی را در این راستا ارائه داد. نتیجه این جلسه در صورت عدم نیاز مراجعه به کارشناس، به زودی مشخص خواهد شد.
وی همچنین ۱۸ مرداد ۹۶ در گفت‌وگو با ایسنا درباره نتیجه کارشناسی تعیین میزان مهرالمثل و ارش‌البکاره گفت: میزان دیه‌ای که دادگاه تعیین کرده و کارشناس نظر داده مشخص شده است، اما به دلیل اینکه ممکن است تغییر کند ترجیحا در مورد آن صحبت نمی‌کنم. خانواده موکل حق اعتراض به نظر کارشناسی را دارند، اما هنوز برای اعتراض تصمیم نگرفتند.
وکیل مدافع پرونده ستایش درباره ارسال پرونده اجرای حکم متهم به منظور استیذان اظهار کرد: تا جایی که می‌دانم پرونده اجرای حکم برای استیذان نرفته است؛ زیرا باید تکلیف این پرونده هم مشخص شود و به نظر من بعد از این مراحل برای استیذان فرستاده می‌شود.
عسگر قاسمی آقباش وکیل مدافع اولیای دم «ستایش» در تاریخ ۴ شهریور ۹۶ در گفت‌و گو با ایسنا گفت: خانواده ستایش چهارشنبه هفته گذشته (یکم شهریور ماه) به نتیجه کارشناسی در خصوص بخشی از پرونده که مربوط به تعیین ارش‌البکاره و مهرالمثل بود، اعتراض کردند. فعلاً اجرای حکم قصاص متهم پرونده منوط به مشخص شدن نهایی نتیجه کارشناسی است و با توجه به اعتراض خانواده ستایش این موضوع ممکن است زمان‌بر باشد.
وی همچنین در تاریخ ۱ مهر ۹۶ از ابلاغ نتیجه کارشناسی مربوط به بخشی از پرونده موسوم به ستایش خبر داد و گفت: بر اساس نتیجه کارشناسی مبلغ در نظر گرفته شده برای ارش البکاره ۶۰ میلیون و برای مهرالمثل نیز ۶۰ میلیون است که در مجموع این میزان ۱۲۰ میلیون می‌شود. پس از ابلاغ حکم فرصت اعتراض به حکم وجود دارد، اما هنوز برای اعتراض تصمیم گرفته نشده است.
ابوالقاسم مرادطلب دادستان عمومی و انقلاب ورامین در تاریخ ۳ مهر ۹۶ در گفت‌وگو با ایسنا گفت رسیدگی به این پرونده در تهران انجام شد که در نهایت برای اجرای حکم، به ورامین می‌آید.
وی با اشاره به اظهارات رییس کل دادگستری استان تهران مبنی بر اینکه «فرایند استیذان مربوط به اجرای حکم انجام و به دادسرای مجری حکم ابلاغ شده است» بیان کرد: تا این لحظه پرونده به اجرای احکام ورامین نیامده، زیرا اندکی زمان بر است.
عسگر قاسمی آقباش وکیل‌مدافع اولیای دم ستایش قریشی ۲۵ مهر ۹۶ از زمان اجرای حکم اعدام متهم پرونده در روز پنج شنبه - ۲۷ مهر ماه - خبر داد و گفت: خانواده ستایش قریشی با مراجعه به اجرای احکام، مطلع شدند که زمان اجرای حکم اعدام امیرحسین - متهم پرونده - روز پنجشنبه تعیین شده است.
قاسمی آقباش در تاریخ ۲۶ مهر ۹۶ در گفت‌وگو با ایسنا، اعلام کرد: از طریق کانون اصلاح و تربیت مطلع شدیم حکم اعدام «امیرحسین» که قرار بود فردا پنجشنبه -۲۷ مهر - اجراء شود، به تعویق افتاده است. این موضوع را به خانواده ستایش اطلاع داده‌ام. تاریخ بعدی اجرای حکم هنوز مشخص نیست.
حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی‌اژه‌ای در تاریخ ۳ دی ماه در پاسخ به سوال ایسنا درباره اینکه پیش از این زمانی برای اجرای حکم صادره در پرونده مربوط به ستایش قریشی اعلام شد و در نهایت اجرای حکم به تعویق افتاد آیا با گذشت این مدت زمان تغییری در این پرونده حاصل شده است یا خیر؟ گفت: تغییر خاصی در اجرای حکم رخ نداده و طبق سوالی که از رییس کل دادگستری داشتم، گفتند مسئله‌ای که پیش آمده بود، رفع شده است و الان دیگر در مقام اجرای قانون و حکم هستند.
فرحبخش وکیل‌مدافع قاتل ستایش قریشی در تاریخ ۱۳ دی ۹۶ از قطعیت اجرای حکم موکلش در روز پنجشنبه خبر داد و گفت: با مراجعه به دادسرای ورامین از قطعیت اجرای حکم موکلم مطلع شدم. این حکم فردا صبح (پنجشنبه) اجرا می‌شود.
وی عنوان کرد: طی نامه نگاری‌هایی درخواست کردم که در زمان اجرای حکم حضور داشته باشم تا شاید بتوانیم به دلیل حضور هر دو خانواده در زمان اجرای حکم از آخرین فرصت برای جلب رضایت اولیای دم ستایش استفاده کنیم.
پلان آخر (اجرای حکم اعدام)
سر انجام حکم امیرحسین بامداد پنجشنبه مورخ ۱۴ دی ماه ۹۶ اجرا شد و قصه زندگی امیر حسین قاتل ستایش قریشی پس از حدود دو سال و وجود بیم و امیدها برای بخشش و گذشت احتمالی خانواده ستایش، به پایان رسید.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر