سناریوهای احتمالی پیش روی لبنان چیست؟

جماران : زمانی که آقای حریری و جریانش به سبک«سوئیسی» بی طرف باشند و از یک اردوگاه عربی علیه دیگری جانبداری نکنند و از طرف های مختلف حمایت و کمک دریافت نکنند آن وقت در چنین حالتی در وضعیتی قرار می گیرد که صلاحیت درخواست بی طرفی دیگران و دور کردن خود از سیاست محورها خواهد داشت.

 

«عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به آخرین تحولات لبنان پرداخت و نوشت: تحرکات و سخنان و گفت و گوهای تلویزیونی «سعد حریری» پس از بازگشتش به لبنان از راه دروازه فرانسه، به دنبال بازداشت وی در عربستان سعودی، در وضعیتی مبهم و نامشخص، و عقب نشینی وی از استعفایش از نخست وزیری، سزاوار دنبال کردن و پیگیری است تا بخشی از جزئیات شرایط این استعفا و طرح هایش برای آینده و طبیعت فشارهای بین المللی و منطقه ای به عنوان یکی از بازیگران اساسی در نقشه سیاسی لبنان در معرض آنهاست فهمیده شود.

در سخنانش که دو شب پیش به شبکه «سی نیوز» فرانسه گفت، حریری دو موضع گیری را فاش کرد که هر کسی بخواهد تحرکاتش در آینده را زیر نظر گرفته و رصد کند، نباید آنها را نادیده بگیرد:

اول: تأکیدش بر اینکه آن چه طی سفر اخیرش به عربستان رخ داد را پیش خودش نگه می دارد و شاهزاده«محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان را «مصلح بزرگ» توصیف کرد؛ شاهزاده ای که حرف و حدیث های زیادی درباره این مطرح شد که وی پشت بازداشت حریری و بیش از 200 شاهزاده و تاجر به اتهام فساد در شرایطی که چه بسا اندکی یا بیشتر متفاوت است، قرار دارد.

دوم:  از حزب الله برای در پیش گرفتن سیاست بی طرفی در سیاست ها و موضع گیری هایش به منظور پایان دادن به بحران لبنان درخواست کرد و افزود« من حزبی سیاسی را نمی خواهم که در امور دیگر کشورها دخالت کند» و تهدید به کناره گیری از دولت کرد در صورتی که «ایران و حزب الله توازن سیاسی را نپذیرند».

درباره مساله نخست که مرتبط با ادامه پنهان کاری اش درباره آن چه برایش در عربستان رخ داد و پیش خود نگه داشتن این مسائل این یعنی «اتفاقی افتاده است»که وی نمی خواهد آن را فاش کند. از نظر ما این امر با وضعیتش به عنوان نخست وزیر دولت در تعارض است؛ نخست وزیری که با توافق های سیاسی و از طریق صندوق های رأی به این مقام رسید.

به عبارت دیگر آقای حریری باید حقیقت را به طور کامل در برابر رای دهندگان به وی و جمعیت زیادی بگوید که از وی حمایت کرد. همچنین باید حقیقت را به رئیس جمهور لبنان بگوید که به وی کمک کرد و انواع بسیج کردن ها را برای بازگشت حریری به کشورش در سلامت، انجام داد و گرنه محبوبیت گسترده ای که به دست آورد و تا کنون هیچ مسئولی پیش از وی این محبوبیت را به دست نیاورد به استثنای «رفیق حریری» پدرش، از دست می دهد.

اما اگر به مساله دوم که از نظر این روزنامه مهمتر است منتقل شویم و به آن بپردازیم باید بگوییم که تلاش اش برای «دیکته» کردن سیاست« بی طرفی» بر حزب الله و مشروط کردن دخالت نکردن در امور داخلی کشورهای عربی دیگر(به طور مشخص عربستان در یمن)برای ادامه دادن کارش به عنوان نخست وزیر دولت است.

در حق آقای حریری برای رهبری رئیس دولت لبنان که انسجام و توافق سیاسی ستون فقرات آن است هرگز بحثی نداریم ولی مساله ای که ما در آن در این روزنامه رای الیوم بر سر آن بحث داریم و با قدرت بحث داریم تلاش اش برای تحمیل کردن دیدگاه ها و موضع گیری ها بر همپیمانان یا شرکای دیگرش در این دولت است.زمانی که وی یک سال پیش قرارداد سیاسی برای پایان دادن به بحران در لبنان را امضا کرد که منجر به حل بحران ریاست جمهوری  شد به خوبی می دانست که اولا نیروهای حزب الله در سوریه می جنگند و دوما از جنبش حماس در فلسطین اشغالی حمایت می کنند و سوما روابط همپیمانی قوی با جریان انصار الله در یمن دارند و چهارما بازوی نظامی قوی ایران در منطقه هستند.

زمانی که آقای حریری و جریانش به سبک«سوئیسی» بی طرف باشند و از یک اردوگاه عربی علیه دیگری جانبداری نکنند و از طرف های مختلف حمایت و کمک دریافت نکنند آن وقت در چنین حالتی در وضعیتی قرار می گیرد که صلاحیت درخواست بی طرفی دیگران و دور کردن خود از سیاست محورها خواهد داشت.

مساله قطعی این است که طرف هایی داخل جریان المستقبل که وی رهبر آن است و در منطقه و به طور مشخص در عربستان و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند که به وی فشار می آورند تا از دولت و قراردادی که بر اساس آن نخست وزیر شد، خارج شود لیکن تن دادن به این فشارها به نحوی از انحاء منجر به شعله ور کردن آتش جنگ در لبنان و بی ثباتی آن می شود زیرا حزب الله از سیاست ها و موضع گیری هایش چشم پوشی نمی کند و در منطقه ای که از اردوکشی های سیاسی و نظامی در غلیان است، بی طرف نخواهد بود زیرا حزب الله بخشی از مجموعه منطقه ای بزرگ است.

اگر اسرائیل که قدرت هسته ای بزرگتر در منطقه به شمار می رود در «رام کردن» حزب الله و خلع سلاحش ناکام ماند و دو بار شکست تحقیرآمیز به دست نیروهای حزب الله خورد، حالا آیا جریان المستقبل و همپیمانانش می توانند کاری که اسرائیل نتوانست انجام بدهد را انجام دهند به ویژه آن که ائتلافی که حزب الله بخشی از آن است از بحران سوریه پیروز بیرون آمده است و از حمایت قوی ریاست جمهوری و ارتش لبنان با هم برخودار است؟

ما در این روزنامه امیدواریم که آقای حریری به آرامش و خویشتنداری آراسته شده و مصلحت لبنان و امنیت و ثبات این کشور را بالاتر از هر گونه مصلحت منطقه ای یا بین المللی دیگر قرار دهد به ویژه آن که وی بارها تأکید کرده است که کشورش را به میدان جنگ تبدیل نمی کند زیرا تن دادن به گزینه های دیگر یعنی ویرانی و بازگشت به جنگ داخلی است و جریان وی و طایفه اش هم آمادگی کمتری برای چنین جنگی دارند و هم بیشترین ضرر را از آن خواهند دید.

 

 

جزئیات گفت و گوی حریری با سی نیوز

سعد حریری نخست وزیر لبنان در مصاحبه با شبکه فرانسوی «سی نیوز» خواستار راه حل منطقه ای برای حل و فصل مسئله حزب الله لبنان شد.

نخست وزیر لبنان همچنین در بخشی از سخنانش ضمن مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران مدعی شد ایران  پشت صحنه دخالت های حزب الله در کشورهای منطقه دانست و گفت:‌ «لبنان نمی تواند مسئله ای مثل حزب الله را که مسئله ای منطقه ای است حل و فصل کند زیرا حزب الله در لبنان، در سوریه، در عراق و همه جا حضور دارد و علتش ایران است. باید یک راه حل منطقه ای برای این مسئله پیدا شود.»

نخست وزیر لبنان همچنین در بخشی از سخنانانش خواستار بی طرفی در دولتش شد و گفت که نمی خواهد شاهد حزبی در دولتش باشد که در کشورهای عربی مداخله می کند.

حزب الله بخشی از دولت ائتلافی لبنان است و از سوی دیگر حزب الله از متحدان ایران به شمار می رود و در حمایت از نظام بشار اسد در سوریه می جنگد.

سعد حریری همچنین در این مصاحبه به ماجرای استعفایش در جریان سفر به ریاض بازگشت و گفت که برای ثبات لبنان استعفا داده است و بدنبال آن بوده  که شوکی مثبت در کشور ایجاد کند. او گفت: «روشی بود برای اینکه به لبنانی ها بگویم مشکل خیلی بزرگی وجود دارد.»

با این حال سعد حریری بار دیگر در همین مصاحبه اعلام کرد که اگر حزب الله از دخالت در کشورهای عرب منطقه پرهیز نکند او دوباره استعفا خواهد داد.

سعد حریری با تاکید بر اینکه که همچنان نخست وزیر لبنان است، گفت: «من سیاست سختگیرانه ای علیه افراطی ها و همچنین نظام سوریه داشته ام .»

نخست وزیر لبنان در این مصاحبه از خلع سلاح حزب الله لبنان سخنی نگفت، موضوعی که عربستان سعودی به دنبال آن است.

استعفای بحث برانگیز سعد حریری از پایتخت عربستان سعودی در چهارم نوامبر و عدم بازگشت چند هفته ای او به لبنان باعث تحلیل هایی گوناگونی از جمله این گمانه زنی شد که عربستان، حریری را مجبور استعفا و ماندن در ریاض کرده است. با این حال سعد حریری با پادرمیانی امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه از ریاض خارج شد و ابتدا به پاریس رفت و سپس دیدار کوتاهی از مصر داشت.

نخست وزیر لبنان ۲۱ ماه نوامبر برای شرکت در جشن استقلال لبنان وارد بیروت شد.