«محمد علی» قهرمان بوکس جهان، از شهرت ورزشی خود استفاده کرد تا به جنگ آمریکا علیه ویتنام اعتراض کند. او به عنوان سرباز از شرکت در جنگ ویتنام امتناع ورزید و این حرکت باعث سلب عنوان قهرمانی‌‌اش شد.

تامی اسمیت (Tommie Smith) و جان کارلوس (John Carlos) در مسابقات المپیک مکزیکوسیتی در سال ۱۹۶۸ در اعتراض به وضعیت سیاه‌پوستان آمریکا بر روی سکوی قهرمانی «دست‌کش‌ سیاه» بدست کردند و در هنگام پخش سرود ملی، سرشان را پایین انداختند و مُشت گره کرده‌شان را بالا بردند. هر دوی آن‌ها توسط کمیتهء بین‌المللی المپیک از مسابقات اخراج شدند.

در مسابقات المپیک ۱۹۷۶ در شهر مونترال، تعدادی از کشورهای آفریقایی از «کمیته بین‌المللی المپیک» تقاضا کردند تا کشور نیوزلند را به دلیل شرکت در مسابقات راگبی در آفریقای جنوبیِ تحت آپارتاید، از بازی‌ها محروم کند. کمیتهء المپیک به تقاضای آن‌ها پاسخ منفی داد و ۲۹ کشور آفریقایی المپیک آن سال را بایکوت کردند.

در سال ۱۹۸۰ آمریکا و ۶۵ کشور دیگر مسابقات المپیک شهر مسکو را در اعتراض به حملهء نظامی شوروی به افغانستان بایکوت کردند.

در سال ۲۰۱۶ کالین کپرنیک (Colin Kaepernick) قهرمان لیگ ملی فوتبال آمریکایی (NFL) و ستارهء تیم (San Francisco ۴۹ers) در اعتراض به خشونت پلیس آمریکا علیه سیاه‌پوستان در هنگام پخش سرود ملی بر روی نیمکت نشست. از آن پس بسیاری از ورزشکاران آمریکایی به این جنبش اعتراضی پیوسته‌اند و در هنگام پخش سرود ملی بر روی یک زانو بر زمین می‌نشینند و امروز این حرکت نمادین را به یک جریان اعتراضی علیه سیاست‌های دونالد ترامپ تبدیل کرده‌اند. رئیس‌جمهور آمریکا خواستار اخراج همهء این ورزش‌کاران از لیگ ملی فوتبال آمریکا شده است.

.........

البته این حرکت‌های نمادین و اعتراضی چند ویژگی دارند که آن‌ها را با آن‌چه در رویارویی ورزش‌کاران ایرانی با حریفان اسرائیلی رخ می‌دهد، متمایز می‌سازد:

۱- مانند سایر کشورها حساب «ورزش» و «سیاست» را کاملاً از هم جدا کنند و تصمیم انجام حرکت‌های اعتراضی سیاسی و انتخاب شکل و نماد آن اعتراض را به طور کامل و «واقعی»‌ - بدون هیچ گونه فشار روانی و تهدید شغلی - بر عهدهء خود ورزشکاران بگذارند. گاهی فقط یک حرکت نمادین مستقل، چنان موثر است که در تاریخ ماندگار می‌شود.

۲- فدراسیون‌های دولتی خودشان تمام مسئولیت و هزینه‌های بایکوت اسرائیل را تقبل کنند. یا در مسابقاتی که اسرائیل در آن حضور دارد کلاً ورزش‌کار اعزام نکنند، یا اگر شرکت کردند، در صورت رویارویی با حریف اسرائیلی، رسماً از مسابقات انصراف بدهند و هر گونه تعلیق یا جریمه یا پیامدی را بپذیرند.

۳- راه‌های نمادین دیگر و کم‌ هزینه‌تری برای نشان‌ دادن موضع رسمی ایران نسبت به اسرائیل در مسابقات بین‌‌المللی پیدا کنند. اعتراض نمادین لزوماً پرهیز از رویارویی مستقیم نیست. اعتراض نمادین می‌تواند به انوع اشکال خلاقانه و هوشمندانه صورت پذیرد.

در هر حال سیاستِ «باید ببازی» نه شایستهء ملت ایران است، نه زیبندهء ورزشکاران جوان کشور و نه با روح ورزش سازگاری دارد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.