۳۰ سال دیکتاتوری؛ از استقلال تا کودتا
استقلال زیمبابوه
١٩٨٠- رابرت موگابه و حزب زانو که رهبری استقلال زیمبابوه را بر عهده داشتند در نهایت توانستند استقلال خود از بریتانیا را به دست آورند. در روز ١٨ آوریل ١٩٨٠ رسما بیانیه استقلال زیمبابوه توسط مقامات بریتانیایی به امضا رسید. در آن دوره موگابه به همراه جاشوا انکومو رهبری استقلال و کشور را بر عهده گرفتند.
١٩٨٢- انکومو از سوی موگابه متهم به طرح و برنامه برای سرنگونی دولت میشود. پنج تیپ آموزش دیده در کره شمالی برای سرکوب شورش طرفداران انکومو وارد عمل میشوند و طرفداران اورا در مناطق مختلف پراکنده میکنند و طرفداران انکومو در جنوب مستقر میشوند. سالها بعد نیروهای دولتی متهم به کشتار هزاران غیرنظامی در آن دوره میشود.
١٩٨٧- موگابه، انکومو را مجبور میکند تا از حزب زانو دست بکشد و به اختلافات و درگیریها در جنوب زیمبابوه پایان دهد. در همان سال نیز موگابه قانون اساسی را تغییر میدهد و خود را تبدیل به رییسجمهور زیمبابوه میکند.
١٩٩١- موگابه مرامنامهای را در پایتخت زیمبابوه به تصویب میرساند که مجدد تاکید میکند هدفهایش تقویت صلح و امنیت بینالمللی، دموکراسی، آزادی افراد و حقوق برابر برای همه اقشار است.
١٩٩٨- بحران اقتصادی همراه با شورش و اعتصاب در کشور آغاز میشود.
١٩٩٩- بحران اقتصادی در کشور همچنان ادامه دارد و دخالت نظامی زیمبابوه در جنگ داخلی کنگو به طور فزایندهای غیر قابل توجیه است. در همان سال نیز جنبش مخالف به نام تغییر دموکراتیک در زیمبابوه شکل میگیرد.
اصلاحات ارضی
٢٠٠٠- در فوریه این سال رفراندوم در تغییر قانون اساسی به شکست میانجامد. با این وجود اجازهای از سوی او صادر میشود که زمینهای متعلق به سفیدپوستها با حمایت دولت توسط مردم از دست آنها خارج شود. در همان سال حزب زانو-پیاف به رهبری موگابه با یک چالش جدی از سوی حزب تغییر دموکراتیک به رهبری مورگان تیسوانگیری مواجه میشود. از همین رو حزب او توان هرگونه تغییر در قانون اساسی را در پارلمان از دست میدهد.
٢٠٠١- در ماه مه وزیر دفاع موون ماهاچی در یک تصادف اتومبیل کشته میشود. دومین وزیری که در طول یک ماه میمیرد. وزیر دارایی نیز در ماه ژوئیه به بحران اقتصادی اذعان میکند و میگوید ذخایر خارجی به پایان رسیده و هشدار میدهد که کمبود مواد غذایی ایجاد میشود. اکثر اهداکنندگان غربی از جمله بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول به دلیل برنامه نژادپرستانه رییسجمهور موگابه در خصوص گرفتن زمینهای سفیدپوستان کمکهای خود را بهشدت کاهش میدهند.
٢٠٠٢- در فوریه این سال مجلس قانون آزادی رسانهها را بهشدت محدود میکند. اتحادیه اروپا تحریمها علیه زیمبابوه را اعمال میکند. در همان سال موگابه با وجود تمام مخالفتها یک بار دیگر در انتخابات ریاستجمهوری شرکت میکند به گونهای که ناظران داخلی و خارجی بهشدت اقدام وی را محکوم میکنند. در آوریل با افزایش فقر و مواد غذایی در زیمبابوه یک قحطی بزرگ در کشور رخ میدهد. با این وجود در ژوئن ٢٠٠٢ موگابه یک مهلت ٤٥ روزه را برای حدود ٢٩٠٠ کشاورز سفیدپوست تعیین میکند که زمینهای خود را ترک کنند.
٢٠٠٣- اعتصاب عمومی به طور گستردهای در کشور شکل میگیرد که با برخورد شدید نیروهای امنیتی مواجه میشود. رهبر جنبش تغییرات دموکراتیک دستگیر میشود. او از سال ٢٠٠٢ متهم به خیانت بود و جرم برنامهریزی برای قتل رییسجمهور نیز به آن اضافه میشود.
٢٠٠٥- اتهامات جنایتکارانه علیه مورگان تیسوانگیری رهبرمخالفان موجب محاکمه وی میشود. از آنجایی که مخالفان بطور کامل انتخابات زیمبابوه را بنا به خواست رهبرشان بایکوت میکنند، حزب زانو-پیاف اکثریت قاطع کرسیها را در مجلس نمایندگان و سنا کسب میکند. در دسامبر همان سال جان اگلند، رییس سازمان بشردوستانه سازمان ملل متحد زیمبابوه در سقوط است.
٢٠٠٦- در ماه مهتورم سالانه کشور به بیش از هزار درصد میرسد. پلیس با تظاهرات برنامهریزی به دلیل گسترش بحران اقتصادی مقابله میکند. شکلدهندگان به این تظاهرات بازداشت و بعدتر نیز تحت شکنجه قرار گرفتند.
٢٠٠٧- تجمعات و تظاهرات به مدت سه ماه در زیمبابوه ممنوع میشود. رهبر مخالفان در یک تظاهرات دستگیر میشود و یک مرد نیز به ضرب گلوله کشته میشود. در ماه مههمان سال خاموشی در زیمبابوه به ٢٠ ساعت در روز میرسد و بیشتر برق برای صنایع کشاورزی مصرف میشود. شرایط به حدی بحرانی میشود که در ماه ژوئن حزب حاکم زانو-پیاف و حزب تغییرات دموکرات مذاکرات اولیهای را برای حل اختلافات در آفریقای جنوبی برگزار میکنند.
بحران انتخابات
٢٠٠٨- در ماه مارس حزب مخالف رسما اعلام میکند که در انتخابات ریاستجمهوری و پارلمان پیروز شده است. در ماه مه اعلام میشود مورگان تیسوانگیری بیشترین آرا را در انتخابات ریاستجمهوری به دست آورده اما به اندازهای نیست که بتواند در یک مرحله بر موگابه پیروز شود. در ماه ژوئن شرایط ادامه پیدا میکند، اما مورگان تیسوانگیری پیش از برگزاری مرحله دوم انتخابات به دلیل ارعاب و تهدیدهای گسترده علیه خود و طرفدارانش از این رقابت کنارهگیری میکند. در شورای امنیت تلاش میشود تا قطعنامهای علیه زیمبابوه تصویب شود که روسیه و چین آن را وتو میکنند. با این وجود به صورت یکجانبه رهبران امریکا و اتحادیه اروپا به صورت جداگانه تحریمهای گستردهای علیه رهبران زیمبابوه اعمال میکنند. فشارهای خارجی به سمتی میرود که موگابه مجبور میشود قدرت را با مورگان تیسوانگیری تقسیم کند. زیمبابوه در یک شرایط اضطرار ملی در برابر یک بیماری همه گیر قرار میگیرد به گونهای که سیستم مراقبتهای بهداشتی این کشور عملا ناتوان از عرضه خدمات میشود.
٢٠٠٩- در ژانویه دولت اجازه میدهد تا از ارزهای خارجی برای جلوگیری از افزایش تورم ناگهانی استفاده شود. در فوریه مورگان تیسوانگیری به عنوان نخستوزیر سوگند یاد میکند. اما در ماه مارس همان سال همسر مورگان تیسوانگیری در یک تصادف کشته و شخص او نیز زخمی میشود. با این وجود مورگان تیسوانگیری با وجود همه تهدیدات و مشکلات پیش رو سعی میکند با سفرهای خود به اروپا و امریکا موانع را از سر راه زیمبابوه بر دارد و قیمتهای خردهفروشی برای نخستین بار پس از سالها تورم کاهش پیدا میکند.
انتخاب دوباره
٢٠١٢- در ماه اکتبر و پیش از انتخابات ریاستجمهوری فعالات حقوق بشر اعلام میکنند که عوامل سرکوبگر به مانند انتخابات سال ٢٠٠٨مجدد فعال میشوند. مورگان تیسوانگیری، نخست وزیر وقت اعلام میکند اگر خشونتی علیه اعضای حزبش اعمال شود از دولت وحدت خارج خواهد شد.
٢٠١٣- مورگان تیسوانگیری و موگابه به یک پیشنویس قانون اساسی میرسند که با اکثریت قاطع مردم به تصویب میرسد و روسای جمهور آینده نمیتوانند بیش از دو دوره پنج ساله به ریاستجمهوری خود ادامه دهند. موگابه در سال ٢٠١٣یکبار دیگر برای هفتمین بار رییسجمهور میشود و حزب زانو-پیاف سهچهارم کرسیهای پارلمان را کسب میکند که مخالفان معتقدند یک تقلب گسترده شکل گرفته است. امریکا نیز در تماسهای متعدد عنوان میکند که تحریمها لغو نخواهد شد مگر اینکه اصلاحات سیاسی بیشتری در زیمبابوه شکل بگیرد.
٢٠١٤- موگابه تولد ٩٠سالگیاش را پس از گذراندن دوره درمان در سنگاپور جشن میگیرد. گریس موگابه همسر رییسجمهور بطور غیر منتظره وارد رقابت رهبری حزب میشود که باعث گمانه زنیهایی میشود که ممکن است او جانشین شوهرش شود. موگابه، در ماه فوریه جویس موجور معاون اول خود و هفت وزیر را به اتهام برنامهریزی برای کشتن وی اخراج میکند. هرچند موجور این اتهام را رد میکند اما در نهایت از حزب نیز کنار گذاشته میشود.
٢٠١٧- دو شخصیت برجسته اپوزیسیون یک ائتلاف را در انتخابات عمومی سال آینده تشکیل میدهند. مورگان تیسوانگیری و جویس موجر، با امضای یک تفاهمنامه یک حزب را برای این رقابتها اعلام میکنند. با این وجود بسیاری با توجه به دلیل شکافهای زیاد در حزب زانو-پیاف نسبت به مداخله نظامی هشدار دادند که در نهایت این اتفاق در ١٥ نوامبر ٢٠١٧ رخ داد و موگابه پس از حدود ٣٠ سال حکومت بر زیمبابوه به وسیله ارتش کنار گذاشته شد.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.
ارسال نظر