به گزارش ایرنا، بروس ریدل از اعضای ارشد نهاد بروکینگز و نشریه فارین پالیسی در این تحلیل نوشت: 

از اوائل دهه ۱۹۶۰، عربستان سعودی یکی از با ثبات ترین و قابل پیش بینی ترین بازیکنان منطقه ای در خاورمیانه بوده است. به نظر می رسد این وضعیت در حال تغییر است. از بین رفتن اتحاد میان خاندان سلطنتی، رویکردی است خطرناک که می تواند خاورمیانه پرآشوب را به سمت هرج و مرج بیشتر ببرد. 

دولت ترامپ روابط بسیار نزدیکی با شاهزاده بی پروای سعودی برقرار کرده و به نظر می رسد رئیس جمهوری آمریکا نسبت به اقدامات پرخطر او بی اعتنا مانده، اقداماتی که روز به روز به صورت غافلگیرانه در حال افزایش است. 

ملک سلمان و فرزندش، شاهزاده محمد بن سلمان، الگوهای سنتی متداول خانواده سلطنتی را در هم شکسته اند و نتایج آن احتمالا پادشاهی بسیار ناپایدار با سیاست های متزلزل و بدون تامل خواهد بود. اکنون پاکسازی در خاندان سعودی به بهانه مبارزه با فساد در حال انجام است؛ که در آن گروهی از شاهزادگان شناخته شده عربستان دستگیر و در هتلی در ریاض حبس شده اند. 

دونالد ترامپ روز سه شنبه در توییتی نسبت به این دستگیری ها نوشت: &#۳۹;من اعتماد زیادی به ملک سلمان و شاهزاده محمد بن سلمان دارم، آنها دقیقا می دانند چه انجام می دهند. او سپس ادامه داد: برخی از شاهزادگانی که اکنون اینگونه بازداشت شده اند، سالهاست کشورشان را دوشیده اند! &#۳۹;

پیشتر، پادشاه عربستان، دو تن از شاهزادگان معروف سعودی از جمله &#۳۹;مقرن بن عبدالعزیز&#۳۹; و &#۳۹;محمد بن نایف&#۳۹; از متحدان بسیار نزدیک ایالات متحده در مبارزه علیه تروریسم، را با هدف پیشبرد آینده فرزند خود، از سمتشان برکنار کرده بود. این اقدامات، فعالیت های بی سابقه ای در تاریخ سعودی بشمار می آید. این آخر هفته هم او شاهزاده &#۳۹;متعب بن عبدالله&#۳۹; وزیر گارد ملی عربستان سعودی را برکنار کرد. 

شاهزاده متعب وزیر پیشین گارد ملی عربستان سعودی، سرکرده یک ارتش صد هزار نفری بود که وظیفه محافظت از خاندان سلطنتی را برعهده داشت. متعب پسر ملک عبدالله، پادشاه پیشین سعودی است. برکناری او از سمتش، به معنی یک جدایی بزرگ در خاندان سلطنتی و برهم زدن اتحاد یک قبیله است.

سلطان سلمان پسر ۳۲ ساله خود محمد را به سمت اداره مبارزه با فساد منصوب کرده است و در پی این انتصاب تاکنون دست کم ۱۱ تن از شاهزادگان همراه با ده ها تن از مقامات پیشین بازداشت شدند. از جمله دستگیرشدگان یکی از مقامات ارشد شرکت ساختمانی بن لادن، که بزرگترین شرکت ساختمانی در خاورمیانه بشمار می آید؛ شاهزاده ولید بن طلال، یک میلیاردر سعودی و از اشخاص نزدیک به ملک عبدالله و یکی از مؤثرترین شخصیت های پیشگام در اصلاحات است. 

در میان این دستگیرشدگان که بخشی از آن از تابستان سال جاری آغاز شده بود بود، شاهزاده &#۳۹;عبدالعزیز بن فهد&#۳۹; پسر عیاش ملک فهد حضور داشت که به شیوه مرموزی جان سپرد. گفته می شود وی هنگام دستگیری مقاومت کرده و سپس جان داده است. وی از منتقدان برکناری شاهزاده سابق &#۳۹;محمد بن نایف&#۳۹; نیز بود. یک شاهزاده دیگر نیز در اثر سقوط بالگرد در نزدیکی مرز یمن جان سپرد.

همه اینها نشان دهنده توطئه و قدرت عربستان سعودی خارج از مرزهای سیاسی است. 

سیاست کشورداری پادشاهی عربستان سعودی به شیوه حکومت پلیسی بوده است که در آن سلطنت مطلقه و حکومت مذهبی درهم آمیخته اند. اما پیش از این، سیاست سلطنتی در داخل خاندان اینگونه ایجاب می کرد که اگر شاهزاده ای از سمت خود برکنار می شد، با حفظ احترام و ادب و بدون تحقیر از سمتش کناره گیری می کرد. همچنین اگر یک شاهزاده یا شاهدخت بدون توجه به قوانین حاکم رفتار می کرد، بی سر و صدا بازداشت خانگی می شد. 

حال آنکه برکنار کردن شاهزاده &#۳۹;محمد بن نایف&#۳۹; همراه با شایعاتی مربوط به اعتیاد او به مواد مخدر بود و وی از آن زمان تاکنون در بازداشت خانگی است. بازداشت شدگان در یک کاخ که مخصوص مهمانان خارجی بوده و در حومه ریاض است، نگهداری می شوند. 

اکنون گروه های قدرتمند خاندان سلطنتی، در مرکز قدرت هستند. با توجه به این قدرتمندی و در دست داشتن درآمد های عربستان که به دلیل پایین آمدن قیمت نفت، کاهش یافته، شاهزاده جوان، دشمنان بسیاری پیدا کرده است. 

اگر به همه این موارد شلیک موشک از سمت حوثی های (انصار الله) یمنی را هم اضافه کنیم، اوضاع را از این هم پیچیده تر خواهیم دید. هرچند این موشک توسط سامانه دفاعی عربستان سرنگون شد، اما از آنجا که حوثی ها، عربستان را تهدید به بمباران بسیاری از شهرهای مهم کرده اند و هدف بعدی را ابوظبی اعلام کرده اند، این یک تهدید واقعی است. در پاسخ، نیروی هوایی عربستان سعودی هم، صنعا، پایتخت یمن را بیرحمانه بمباران کرده است.

جنگ ۳۰ ماهه یمن، سیاست خارجی محمد بن سلمان است. او قول داده بود که این جنگ کوتاه و موثر برای نابودی شورشیان باشد اما حال عربستان در باتلاق جنگ یمن فرورفته و این جنگ یک فاجعه بزرگ انسانی در عرصه بین المللی شناخته می شود. همچنین این نبرد میلیاردها دلار هزینه داشته است که اقتصاد عربستان سعودی نمی تواند آن را تامین کند.

رئیس جمهوری آمریکا در سفر ماه مه گذشته خود به ریاض صمیمانه از شاه و فرزندش حمایت کرد. کاخ سفید به دلیل نگرانی های وزارت امور خارجه و ارتش، از قطع همکاری عربستان و دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با قطر پشتیبانی کرد، هرچند این قطع همکاری تاکنون نتیجه ای نداده و به شکست منجر شده است. 

دولت ترامپ با قرارداد خرید تسلیحات ده ها میلیارد دلاری که در همه رسانه ها اعلام شد، نزدیکی واشنگتن به ریاض را بیشتر کرده، در حالی که این قرارداد هنوز به مرحله بحث و بررسی هم نرسیده است. این نشان می دهد این قرارداد بیشتر جعلی باشد تا واقعی. 

با همه این احوال، پادشاه و پسرش، فرقه گرایی بسیار کینه جویانه ای را در پیش گرفته اند؛ سعودی ها، سعد الحریری نخست وزیر لبنان را تشویق کردند تا از پست خود کناره گیری کند و این کار به امید به انزوا کشاندن حزب الله صورت گرفته است. اما سعودی ها ظاهرا از این موضوع غافل مانده اند که این کار تنها نفوذ ایران را در لبنان بیشتر خواهد کرد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.