تنش در خاورمیانه شرق آسیا
گروه جهان: دریای جنوبی چین آبستن تنش است؛ گویی این دریا همچون «خاورمیانه»ی شرق آسیا است. فرود اولین هواپیمای چینی روی یکی از باندهای تازه‌ساز چین در دریای چین جنوبی نشان می‌دهد که تجهیزات و امکانات پکن در این منطقه قابل مناقشه، باعث افزایش تنش‌ها و احتمالا درگیری نظامی خواهد شد. به گزارش رویترز، تحلیلگران و مقام‌های خارجی می‌گویند حضور نظامی روزافزون چین در این دریای مورد مناقشه می‌تواند منجر به کنترل پکن بر منطقه شود و در نهایت زمینه‌ساز ستیز با همسایگان و ایالات‌متحده در یکی از بی‌ثبات‌ترین مناطق جهان شود.

روز شنبه مقام‌های پکن تایید کردند که یک هواپیمای آزمایشی غیرنظامی روی باند یکی از جزایری که پکن به تازگی احداث کرده، فرود آمد. ویتنام اولین اعتراض دیپلماتیک خود را اعلام کرد و سخنگوی وزارت خارجه فیلیپین هم اعلام کرد که دست به مقابله به مثل خواهد زد. این دو کشور همچون چین مدعی مالکیت جزایر مورد ادعا در دریای چین جنوبی هستند. در واشنگتن، سخنگوی وزارت خارجه هم اعلام کرد که فرود هواپیمای چین «باعث افزایش تنش و تهدید ثبات منطقه‌ای خواهد شد.» دریای جنوبی چین، دریایی حاشیه‌ای است که بخشی از اقیانوس آرام به شمار می‌آید و ناحیه‌ای حدود ۳ و نیم میلیون کیلومتر مربع از سنگاپور تا تنگه تایوان را در بر می‌گیرد. پس از پنج اقیانوس جهان این دریا بزرگ‌ترین ناحیه دریایی جهان است. جزیره‌های واقع بر دریای جنوبی چین که با هم یک مجمع‌الجزایر را تشکیل می‌دهند، بالغ بر صدها عدد هستند.

این جزیره‌ها عمدتا خالی از سکنه هستند و همچنین خود دریا مورد جدال کشورهای مختلف بوده‌اند. به همین علت حتی نام‌های متفاوتی برای اشاره به این دریا به کار می‌رود که البته «دریای جنوبی چین» نام پذیرفته شده بین‌المللی، حداقل در انگلیسی و زبان‌های اروپایی است. ویتنامی‌ها بعضا این دریا را «دریای شرق» می‌نامند و در فیلیپین بعضا از اصطلاح «دریای لوزون» (اشاره به جزیره لوزون در فیلیپین) استفاده می‌شود. جمهوری خلق چین تقریبا بر کل دریا و کشورهای ویتنام، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان هر یک بر بخش‌هایی از آن ادعای مالکیت دارند. به گزارش رویترز، مقام‌های چینی بارها اعلام کرده‌اند که این جزایر جدید برای استفاده غیرنظامی مانند گشت ساحلی و تحقیقات مربوط به ماهیگیری خواهد بود. «یان استوری»، متخصص مسائل چین در موسسه یوسف اسحاق سنگاپور می‌گوید: انتظار دارد این تنش‌ها افزایش یابد چرا که چین از امکانات و تجهیزات جدید خود برای اعمال قدرت در این دریا استفاده می‌کند. با این حال، او می‌گوید پکن قصد دارد بر «منطقه شناسایی دفاع هوایی» که ADIZ نامیده می‌شود، فائق‌ آید. در این صورت، اگر چینی‌ها کنترل دفاع هوایی این منطقه را در دست گیرند، به گفته یان استوری «هشداری خواهد بود به هواپیماهای نظامی و غیرنظامی و این مساله به امری متداول تبدیل خواهد شد.»

این اقدام پکن در سال ۲۰۱۳ با واکنش سخت توکیو و واشنگتن مواجه شد. با این حال، سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرد هیچ طرح فوری برای ADIZ ندارند. به گزارش رویترز، اقدامات چین در دریای جنوبی چین خشم جان مک کین، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا را برانگیخته است. او دولت آمریکا را متهم به تعویق «آزادی گشتزنی دریایی» در آن جزایری می‌کند که از سوی چین در این دریا احداث شده است. او دولت اوباما را متهم به «غفلت» کرده و افزود که بی‌توجهی و عدم اقدام آمریکا در قبال چین به این کشور اجازه پیگیری «جاه‌طلبی‌های سرزمینی‌اش» را در این منطقه داده است. همین جاه‌طلبی است که باعث فرود یک فروند هواپیمای چینی در جزایر مصنوعی تازه احداث شده چین شده است. مک کین افزود: گشت‌زنی آمریکا آنقدر اندک است که اصلا به چشم نمی‌آید. او افزود: «دولت اوباما یا قادر به مدیریت پیچیدگی‌های بین سازمانی تصمیم‌گیری‌های مربوط به امنیت ملی نیست یا به راحتی آنقدر ریسک‌گریز است که قادر به انجام آنچه برای حفاظت از مرزهای قانونی در آسیا- پاسیفیک لازم است، نیست.»