در سرکوب خونین تظاهرات شیعیان عربستان یک نفر کشته شد
انتقاد کلینتون از آل‌سعود
المانیتور می‌افزاید: نیروهای امنیتی در حال بررسی منشأ «این اقدام تروریستی» هستند. العربیه هم توپ را به زمین شیعیان انداخته و با ذکر سابقه‌ای آنها را مقصر تظاهرات و درگیری با پلیس در شرق عربستان اعلام می‌کند. العربیه می‌نویسد: «شهرک عوامیه در استان قطیف در شرق سعودی، شاهد چند حادثه در سال‌های گذشته بود؛ برجسته‌ترین آنها حمله به مرکز پلیس و کشتن شماری از نیروهای امنیتی و شهروندان و تخریب املاک عمومی و خصوصی بود. نیروهای امنیتی، هسته‌های عوامیه را رصد کرده و محرک جوانان به برداشتن اسلحه علیه نیروهای امنیتی را شناسایی کردند. مشهور‌ترین مشوق و محرک اقدام‌های مسلحانه در عوامیه نمر باقر النمر بود که حتی مرگ او هم برای عربستان دردسرساز است.»
پرس تی وی هم می‌نویسد یک مرد عربستانی در درگیری مسلحانه نیروهای امنیتی این کشور با افراد ناشناس در استان الشرقیه، به ضرب گلوله کشته شده است. خبرگزاری رسمی عربستان بدون اشاره به جزئیات حادثه اعلام کرد این مرد «علی عمران الداوود» نام داشت. خبرگزاری عربستان مدعی است نیروهای امنیتی این کشور به دنبال عوامل یک اقدام «تروریستی» بودند که این درگیری رخ داد. عوامیه در منطقه قطیف استان نفتخیز الشرقیه، زادگاه شیخ نمر باقر النمر، رهبر شیعیان عربستان است که به گفته ریاض شنبه همراه ۴۶ تن دیگر اعدام شد. منطقه قطیف از سال ۲۰۱۱ همواره صحنه ناآرامی بوده است؛ ساکنان این منطقه بارها با برگزاری تظاهرات اجرای اصلاحات دموکراتیک و آزادی زندانیان سیاسی را خواستار شده‌اند.
بمباران تبلیغی عربستان
الشرق الاوسط در گزارشی با انتشار تصاویر اعدامی‌ها می‌نویسد: همگی عضو گروه‌های تروریستی بودند یا با آنها رابطه داشتند. این بازوی خبری نزدیک به دولت عربستان می‌افزاید اعدام‌های انجام شده- که در تمام نقاط دنیا هم اتفاق می‌افتد- موج خبری در دنیا برانگیخت. آنچه در گزارش الشرق‌الاوسط جالب می‌نماید تشکیل «کمیسیون حقوق بشر» در عربستان است که اقدامی بسیار مضحک است. در گزارش این روزنامه عرب زبان آمده است که کمیسیون حقوق بشر عربستان در دادگاه حضور داشت. این کمیسیون تصریح کرده است که فرآیند دادرسی، اصول و قواعد قضایی همگی رعایت شده است. العربیه هم در گزارشی به تفصیل به این مساله پرداخته که تمام فرآیندهای قضایی در مساله اعدام شیخ نمر و سایر اعدامیان رعایت شده است. منصور القفاری، سخنگوی وزارت دادگستری سعودی فرآیند رسیدگی قضایی را چنین تشریح می‌کند: دستگیرشدگان نخست بازجویی می‌شوند و تحقیقات لازم درباره آنها انجام می‌شود تا اسناد و مدارک کافی برای احاله پرونده آنها به دادگاه آماده شود. سپس محاکمه‌ها به‌صورت علنی آغاز می‌شود. متهمان در دادگاه از تمام ضمانت‌های قضایی برخوردار هستند. این مقام قضایی سعودی می‌افزاید: خبرنگاران اجازه حضور در جلسات محاکمه را می‌یابند و جریان جلسات را در رسانه‌ها منعکس کردند. در این جلسات بستگان قربانیان و متهمان حضور یافتند.
از جمله ضمانت‌هایی که متهمان در این دادگاه یافته و می‌یابند، حق دفاع و داشتن فرصت کافی برای دفاع از خود را داشته و دارند. دادگاه تا زمانی به محاکمه‌ها ادامه می‌دهد که طرف‌های دعوا بگویند تمام اسناد و دلایل خود را ارائه داده‌اند، همان‌گونه که در محاکمه‌های پیشین صورت گرفت. متهمان حق انتخاب وکیل دارند. این سخنان در حالی مطرح می‌شود که به اجماع کارشناسان، وکلای حقوق بشری و سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر دولت عربستان کاملا با مفهوم «حقوق بشر» بیگانه بوده و ابتدایی‌ترین اصول انسانی در دادگاه‌های این کشور رعایت نمی‌شود. کارشناسان می‌گویند: اگرچه شیخ نمر تبعه عربستان سعودی بود اما این کشور بر اساس «مساعی جمیله» و کاستن از تنش‌های فرقه‌ای می‌توانست یا اعدام وی را منتفی سازد یا به زمانی دیگر موکول کند.
کلینتون: باید از دولت سعودی سوال کنیم
نامزد دموکرات‌های آمریکا با اشاره به اعدام ۴۷ تن از جمله روحانی شیعه در عربستان با تاکید بر اینکه این اقدام خاورمیانه را ملتهب‌تر می‌کند، گفت: این اعدام‌ها «سوالات جدی» را به‌وجود می‌آورد که آمریکا باید از دولت سعودی بپرسد. به گزارش اگزماینر، هیلاری کلینتون، در پاسخ به سوالی درباره چگونگی مدیریت این اوضاع از سوی وی به‌عنوان یک رئیس‌جمهوری گفت: مشخص است این موضوع سوالات جدی را مطرح می‌کند که ما باید مستقیما از دولت سعودی بپرسیم. وی تاکید کرد: به نظر من این اقدام نارضایتی و ناآرامی بیشتر در داخل عربستان را موجب خواهد شد. کلینتون با پیوستن به موج انتقادها از این اقدام دولت سعودی آن را تصمیمی «نه چندان هوشمندانه» توصیف و عنوان کرد: فکر نمی‌کنم این اقدام یک تصمیم هوشمندانه بوده باشد. «رند پل» هم به‌عنوان نخستین نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا به‌صورت مستقیم اعدام ۴۷ تن را در عربستان به باد انتقاد گرفت. به گزارش آسوشتیدپرس، رند پل، نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا در مصاحبه‌ای با برنامه «رودر رو با رسانه‌ها» گفت: ما درحالی به فروش سلاح به عربستان ادامه می‌دهیم که این کشور مسوول به آتش کشیده شدن و ایجاد تنش در منطقه خاورمیانه است.
این نامزد جمهوری‌خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ادامه داد: سیاست خارجی من کمی متفاوت است. عقیده‌ای به این مساله ندارم که به افرادی که دشمن هستند، کمک کنم و به تامین سلاح برای متحدان القاعده بپردازم؛ کاری که اوباما انجام می‌دهد. وی با انتقاد از عربستان، دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا و هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه سابق این کشور و نامزد پیشرو دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا را مقصر دانست و افزود: هر دوی این افراد از مسلح کردن مخالفان در سوریه علیه دولت دمشق حمایت کرده‌اند. من این کار را نمی‌کنم. این نامزد جمهوری‌خواه همچنین گفت: مداخله اوباما در خاورمیانه نه‌تنها کافی نبوده بلکه ناچیز هم بوده است و به عقیده من این به نفع ما نیست.
سقوط موشک نزدیک سفارت عربستان در عراق
رسانه‌ها با انتشار تصاویری از بلند شدن ستونی از دود در مکانی در نزدیکی سفارت عربستان در بغداد، اعلام کردند که این دود ناشی از سقوط موشکی در نزدیکی ساختمان این سفارت است. به گزارش پایگاه خبری المسله عراق، خبرگزاری راپتلی روسیه روز گذشته تصاویری از پرواز چند فروند هلی‌کوپتر بر فراز سفارت عربستان در بغداد منتشر کرد. در این تصاویر دیده می‌شد که ستونی از دود از مکانی در نزدیکی این سفارتخانه بلند می‌شود. این خبرگزاری این دود را ناشی از سقوط یک موشک در نزدیکی سفارت عربستان دانست. برخی اخبار مدعی‌اند که جنبش النجبای عراق مسوولیت این عملیات را برعهده گرفته است و این اقدام را در پاسخ به اعدام شیخ‌نمرباقرالنمر، روحانی شیعه عربستان به همراه 46 زندانی دیگر توسط مقامات آل‌سعود انجام داده است. عربستان به تازگی و در روز جمعه گذشته، سفارت خود را در بغداد در حالی بازگشایی کرد که این سفارت از سال 1990 میلادی و به مدت 25 سال به دلیل حمله عراق به کویت بسته بود. به گزارش اسپوتنیک، رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه نیز گفت: اعدام روحانی شیعه توسط دولت عربستان نشانگر تلاش‌های این کشور در ایجاد یک ائتلاف ضدشیعی است. الکسی پوشکف، رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه در پست توییتری خود نوشت: اعدام‌های اخیر در عربستان نشان می‌دهد که این کشور به دنبال ایجاد یک ائتلاف ضدشیعی است، نه ایجاد یک ائتلاف ضدداعش.
عربستان، هدف بعدی داعش
بروس ریدل، تحلیلگر موسسه بروکینگز، با اشاره به چالش‌هایی که عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ با آن مواجه است، می‌نویسد: این پادشاهی نفتی در داخل و خارج با بحران مواجه است. به گزارش المانیتور، او معتقد است که در بعد داخلی، آل‌سعود هم با بحران‌های اجتماعی ناشی از سرکوب شیعیان و اعدام شیخ النمر مواجه است و هم با بحران اقتصادی ناشی از بالا بردن قیمت حامل‌های انرژی. او می‌گوید گرفتاری عربستان در جنگ یمن باعث شده این کشور دچار کسری بودجه ۹۸ میلیارد دلاری شود و این یکی از شاخصه‌های بحران در این پادشاهی است. ریدل می‌نویسد: ریاض امیدوار است که «ائتلاف جدید اسلامی» تحت رهبری این کشور «باعث کاهش انتقادها از این کشور درخصوص عدم فعالیت علیه داعش در عراق و سوریه شود.»
به گزارش المانیتور، بروس ریدل می‌افزاید: عربستان از توانمندی کافی برای مهار بحران رادیکالیسم برخوردار است اما این کشور به جای تمرکز بر دشمن واقعی (داعش) بر ایران متمرکز شده است. او می‌نویسد: در حالی که این پادشاهی نبرد با ایران را به نبرد با القاعده- داعش ترجیح می‌دهد، شرایط داخلی و محیط منطقه‌ای ممکن است باعث تغییر اولویت‌ها شود. در ۲۶ دسامبر ابوبکر البغدادی ائتلاف اسلامی تحت امر عربستان را به سخره گرفت و از شهروندان سعودی خواست تا «علم طغیان علیه ستمکاران کافر برافرازند و انتقام مردمان عرب در عراق، سوریه و یمن را بگیرند.» تهدید داعش علیه این پادشاهی در حال افزایش است. نیروهای امنیتی این پادشاهی هسته‌ای مرتبط با داعش را در سال ۲۰۱۴ متلاشی کردند و این گروه تروریستی هم مسوولیت دو بمبگذاری در سال ۲۰۱۵ که ۳۶ کشته بر جا گذاشت را بر عهده گرفت. ریدل می‌افزاید؛ داعش در حال اشغال سرزمین در عراق و سوریه، توسعه نفوذ در اروپا و یافتن جای پا در افغانستان، یمن، لیبی و افغانستان است.
البته عربستان همچون عراق، سوریه و یمن «شکننده» نیست و دارای جمعیت متکثر قومی مانند این سه کشور هم نیست. اما مساله این است که میزبانی اپوزیسیون سوریه از سوی عربستان ممکن است داعش و القاعده را علیه این کشور کند. داعش ممکن است از غفلت سران سعودی استفاده کند. آنها اکنون بر ایران، یمن و سوریه متمرکزند و این نقطه ضعفی است که داعش می‌تواند از آن برای وارد آوردن ضربه به عربستان استفاده کند.
ارسال نظر