پنتاگون استراتژی خود را در سوریه تغییر داد
هسته‌های مخفی داعش درحلب
فقط در همین بهاری که گذشت آمریکا ۵۰۰ میلیون دلار را صرف آموزش این نیروها برای مبارزه با داعش کرده بود. در میانه راه اما وقفه‌هایی پدید آمد که مانع پیشرفت این طرح شد و در نهایت کار به جایی رسید که ماه گذشته فرمانده نیروهای مرکزی آمریکا پذیرفت که پس از ۶ ماه این طرح به شکست رسیده است و تنها «۴ یا ۵» شورشی در صحنه نبرد با داعش باقی ماندند.
فقط در همین بهاری که گذشت آمریکا 500 میلیون دلار را صرف آموزش این نیروها برای مبارزه با داعش کرده بود. در میانه راه اما وقفه‌هایی پدید آمد که مانع پیشرفت این طرح شد و در نهایت کار به جایی رسید که ماه گذشته فرمانده نیروهای مرکزی آمریکا پذیرفت که پس از 6 ماه این طرح به شکست رسیده است و تنها «4 یا 5» شورشی در صحنه نبرد با داعش باقی ماندند. «پاول مک لیری» در فارن پالیسی می‌نویسد کاخ سفید سعی دارد دامان خود را از این طرح مبرا سازد. مک لیری به نقل از جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید می‌نویسد: اوباما با فشار اطرافیان این طرح را پذیرفت، هرچند نسبت به آن ملاحظاتی جدی داشت. اکنون که جت‌های روسی همراه با موشک‌های کروز و هلیکوپترهایشان به سوریه رسیده‌اند و مواضع شورشیان تحت امر آمریکا را هدف قرار داده‌اند، آمریکا مجبور به تغییر استراتژی خود شده است. روز جمعه «کریستین وُرموث»، معاون دفاعی پنتاگون در امور سیاسی اعلام کرد که پنتاگون رویکرد خود را تغییر داده و به جای «به‌کارگیری افراد به‌صورت تک تک» تلاش دارد تا «سلاح و تجهیزات را به رهبران مختلف گروه‌های شورشی بدهد.» البته این مقام آمریکایی اعلام نکرد که نوع تجهیزات ارائه شده به این رهبران شورشی چه خواهد بود اما تصریح کرد که این تجهیزات شامل ابزارهای پیشرفته مانند راکت‌های ضد تانک و موشک‌های زمین به هوا نخواهد شد. «برت مک گورک»، نماینده اوباما در ائتلاف بین‌المللی ضدداعش، می‌گوید: تغییر لازم است چرا که گروه‌ها در بخش‌های مختلف سوریه نیازمند سطوح مختلفی از حمایت هستند.
پوتین تا کجا جلو می‌رود؟
دیپلمات‌ها و مقام‌های کرملین بارها می‌گفتند در سوریه دخالت نخواهند کرد اما وقتی پوتین با تشکیلات نظامی خود وارد کارزار سوریه شد این پرسش پیش آمد که او تا کجا پیش خواهد رفت. به نظر می‌رسد مولفه اساسی در استراتژی خاورمیانه‌ای روسیه این است که نگذارد اسد به سرنوشت سایر رهبران خاورمیانه مانند قذافی و مبارک دچار شود. «اندرو تبلر»، متخصص سیاست جهان عرب در موسسه واشنگتن می‌نویسد: «منطقه در حال از هم گسستن است، دولت‌ها در حال فروپاشی‌اند، روس‌ها مایل به مداخله برای حمایت از منافع و اعمال قدرت خودشان هستند در حالی که آمریکا سکوت کرده است.» تبلر می‌گوید: «کشورهای خاورمیانه خواهان قاطعیت هستند و این قاطعیت را از دولت اوباما ندیده‌اند. حتی اگر این مردمان مدافع آنچه که در سوریه اتفاق می‌افتد نباشند اما پوتین را تحسین می‌کنند.» ارزیابی وزارت خارجه روسیه و کارشناسان مستقل حاکی از این است که حدود ۸۰۰ تا ۲ هزار جهادی روس از این کشور به سوریه و عراق رفته‌اند تا به شبه‌نظامیان در این کشورها بپیوندند. با این حال، از اوایل ۲۰۱۱ که درگیری‌ها در سوریه آغاز شد، روسیه حمایت‌های دیپلماتیک زیادی از اسد به عمل آورده است. مقام‌های روس بارها مواضع دولت‌های آمریکایی و اروپایی در سوریه را زیر سوال برده‌اند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه ماه گذشته در سازمان ملل گفت: «صدام حسین اعدام شد. آیا عراق به جای بهتری تبدیل شده است؟ قذافی اعدام شد. آیا لیبی جای امنی شده است؟ اکنون می‌کوشید اسد را اهریمنی جلوه دهید. آیا نمی‌توان از این تحولات درس گرفت؟» اما هدف پوتین از لشکرکشی منطقه‌ای چیست؟ سیاستگذاران آمریکایی معتقدند پوتین به دنبال تضمین محبوبیت خود در داخل و تقویت نفوذ منطقه‌ای خود در خارج و شرمنده کردن اوباماست؛ رئیس‌جمهوری که سیاست محتاطانه‌ای با هدف محدود کردن مداخله نظامی کشورش در خاورمیانه در پیش گرفته است. حداقل این است که آمریکا بر این باور است که هدف مداخله روسیه تقویت اسد در حوادثی است که بر اساس آن حل و فصل بحران سیاسی آینده می‌طلبد که جنگ داخلی ۴ و نیم ساله پایان یابد؛ جنگی که ۲۵۰ هزار کشته بر جا گذاشته و بدترین بحران آوارگان از جنگ جهانی دوم به این سو را دامن زده است.
مقام‌های غربی و آمریکایی ظاهرا بر شکست مسکو در سوریه در راستای حفظ اسد در قدرت شرط بسته‌اند و پوتین در نهایت درک کرده که تنها استراتژی خروج از سوریه می‌طلبد که روسیه مرد قدرتمند سوریه را به زیر بکشد و در عوض جانشین او را برگزیند. کالم لینچ به خاطره خود با «ویتالی چورکین»، نماینده روسیه در سازمان ملل می‌پردازد. او می‌گوید: در ژوئن 2012 چورکین گفته بود که مسکو خود را به اسد «گره نمی‌زند» و مسکو هیچ فشاری وارد نخواهد آورد که اسد قدرت را واگذار کند یا جانشینی برای او تعیین شود. لینچ که از ستون نویس‌های فارن پالیسی است، می‌افزاید: همان ماه در نیویورک با او در خیابان شصت و هفتم در کافه‌ای مشغول گپ زدن شدم و از او درباره موضع کشورش پرسیدم. در آن زمان جنگ در سوریه سال دوم را سپری می‌کرد و 54 هزار نفر کشته شده بودند. پوتین اجلاس اتحاد عرب برای تصمیم‌گیری در مورد کنار گذاشتن اسد را عقیم کرد. با این حال، از او پرسیدم آیا او می‌ترسد سقوط اسد دامنه تروریسم را گسترش داده و به روسیه برسد؟ یا نگرانی در مورد منافع روسیه در طرطوس است که روسیه چنین کاری کرد؟ او گفت از نظر شخصی این مساله‌ای مربوط به حیثیت ملی ما بود که در
کنار دوستان‌مان بایستیم. چورکین افزود: «ما به تعهدات مان نسبت به بقیه وفادارتریم. فکر می‌کنم این مساله مورد شناسایی بین‌المللی قرار گرفته است.» سخن او گویی طعنه‌ای به آمریکا بود. دولت آمریکا، صدام را ساقط کرد و وقتی مبارک از قدرت خلع می‌شد، سکوت کرد. چورکین می‌گفت رهبران جهان می‌دانند وقتی پای فشار بر روسیه در میان می‌آید می‌توانند به ما - بیش از آمریکا- اعتماد کنند. 3 سال بعد ظاهرا رهبران از سخنان او نت برداری کردند. از وقتی ژنرال السیسی، مرسی را از قدرت کنار زد و خود قدرت را در دست گرفت 4 بار به روسیه سفر کرده است. پوتین هم اولین رهبر خارجی بود که پس از کودتای السیسی از قاهره دیدار کرد. با این حال، «حسن حسن»، متخصص سوریه به بیزینس اینسایدر می‌گوید: «دستاوردهای داعش در نزدیکی‌های حلب پیروزی بزرگی بود.» او می‌گوید: «مطمئنم داعش هسته‌های مخفی در حلب دارد... آنها می‌توانند جای پایی در حلب برای خود باز کنند و این به آنها اجازه می‌دهد که در حما ه هم به پیشروی‌هایی دست یابند.» حسن می‌گوید: «اسد و روس‌ها بر قلب منطقه (حمص و دمشق) تمرکز دارند نه پالمیرا.»
پیشروی داعش در حلب
با وجود حملات هوایی روسیه و فرانسه علیه مواضع گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش، این گروه پیشروی خود را به سوی شهر حلب ادامه می‌دهد. گروه ناظر حقوق بشر در سوریه در لندن اعلام کرده است که نبرد در نزدیکی شهر حلب، میان نیروهای دولتی و گروه داعش همچنان ادامه دارد. ناظران می‌گویند این نبرد اکنون به دو کیلومتری شهر حلب رسیده است. وزارت دفاع روسیه پیش از این اعلام کرده بود با تشدید حملات هوایی‌اش علیه گروه داعش، بیش از ۳۰۰ شبه نظامی مخالف دولت بشار اسد و حدود ۶۰ تن از اعضای گروه داعش کشته شده‌اند. به گفته وزارت دفاع روسیه دو تن از فرماندهان گروه داعش در حمله‌ای به رقه کشته‌شده‌اند. در دو هفته گذشته روسیه با حمله به مواضع داعش خسارت قابل توجهی به این گروه وارد کرده است.
ارسال نظر