گروه اقتصاد بین‌الملل: جدیدترین آمار نشان می‌دهد سرمایه‌گذارانی که زمانی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای سهام اقتصادهای نوظهور کوچک‌ترین فرصت را از دست نمی‌دادند، در فصل سوم سال میلادی جاری ۴۰ میلیارد دلار از سرمایه‌های خود را از این اقتصادهای در حال توسعه بیرون کشیدند و با بیشترین سرعت از زمان بحران مالی جهان تاکنون از بازارهای نوظهور فرار کردند.


به گزارش بلومبرگ، موسسه اینترنشنال فاینانس اعلام کرد که این خروج سرمایه در مقیاس فصلی برای نخستین بار از سال 2009 تاکنون رقم خورد و بزرگ‌‌ترین خروج سرمایه از ماه‌های پایانی سال 2008 تاکنون محسوب می‌شود. این عقب‌کشیدن سرمایه‌گذاران از بازارهای نوظهور در شرایطی به‌وقوع پیوسته است که آمار و داده‌های جدید از کند شدن اقتصاد چین حکایت دارند، قیمت کالاها کاهش یافته است و فدرال رزرو به زمان افزایش نرخ بهره خود که در سطحی حدود صفر قرار دارد، نزدیک‌تر می‌شود. نرخ بهره نزدیک به صفر فدرال رزرو از تقاضا برای دارایی‌های پرریسک‌تر در بازارهای نوظهور حمایت می‌کرد.


موسسه اینترنشنال فاینانس اعلام کرده حدود ۱۹ میلیارد دلار از این خروج سرمایه مربوط به فروش سهام و ۲۱ میلیارد دلار باقی مانده مربوط به وام بوده است. بر این اساس، در هر سه ماه مربوط به این فصل خروج سرمایه مشاهده شده است. شاخص سهام ام‌اس‌سی‌آی بازارهای نوظهور طی سه ماه گذشته ۲۰ درصد افت داشته است که این بزرگ‌‌ترین کاهش طی چهار سال اخیر بوده است. براساس شاخص‌های بانک آو آمریکا، ارزش اوراق قرضه در این اقتصادهای در حال توسعه نیز طی فصل سوم سال میلادی جاری به لحاظ دلاری ۶/۶ درصد افت کرد که بزرگ‌‌ترین افت فصلی از سال ۲۰۱۱ تاکنون بوده است. ارزش پول این کشورها نیز از برزیل گرفته تا آفریقای جنوبی سقوط کرده تا جایی که مجموعه‌ای از ۲۰ ارز جهان به پایین‌ترین رکورد خود رسیده است.


واکنش شدید

برندان آهرن، مدیرعامل مرکز «کران فاند ادوایزرز» در نیویورک می‌گوید: «واکنش‌هایی که ما شاهدش بودیم کاملا شدید است، اما صدمات بسیاری احتمالا هم‌اکنون ایجاد شده است. درحال حاضر سه عامل کندی رشد سرمایه‌گذاری، کاهش قیمت کالاها و تقویت ارزش دلار در جریان است.»


براساس اعلام موسسه اینترنشنال فاینانس بهبودی که درنتیجه نشست فدرال رزرو آمریکا و تصمیم سیاست‌گذاران این نهاد مبنی بر تغییر ندادن نرخ بهره به وجود آمد موجب شد جریان سرمایه‌گذاری به سمت بازار سهام برای مدت کوتاهی افزایش یابد، اما در هفته منتهی به ۲۱ سپتامبر خروج سرمایه از سرگرفته شد و به محدوده منفی بازگشت. این موسسه همچنین اعلام کرد نگرانی درباره زمانبندی افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو احتمالا به بی‌ثباتی‌های اخیر بازار سهام افزوده و بر جریان سرمایه بازارهای نوظهور تاثیر منفی بیشتری گذاشته است.


از سوی دیگر، صندوق بین‌المللی پول روز گذشته در گزارشی اعلام کرد اوراق قرضه شرکتی شرکت‌های غیرمالی در بازارهای نوظهور از 4 تریلیون دلار در سال 2004 به بیش از 18 تریلیون دلار در سال 2014 افزایش یافته است.


سلیم الکداگ و دیگر نویسندگان این گزارش صندوق بین‌المللی پول می‌نویسند: «این روند صعودی طی سال‌های اخیر به‌طور طبیعی نگرانی‌هایی را به وجود آورده است، زیرا بسیاری از بحران‌های مالی بازارهای نوظهور پس از رشد سریع اهرم‌های مالی رخ داده است.» این گزارش صندوق بین‌المللی پول بخشی از یک گزارش مهم است که ماه آینده منتشر خواهد شد.


در طول 15 سال گذشته اغلب ترکیب اعطای اعتبارات آسان از طرف فدرال رزرو و اقتصاد نیرومند چین، سرمایه‌گذاری‌های دلاری را به سمت بازارهای نوظهور سرازیر کرد و موجب رشد این بازارها شد. به گفته صندوق بین‌المللی پول اکنون، عقب‌‌نشینی از تسهیل سیاست‌های پولی اگر موجب معکوس شدن جریان سرمایه شود یک خطر اساسی برای بخش شرکتی بازارهای نوظهور محسوب می‌شود. در گزارش صندوق بین‌المللی پول آمده است:«بازارهای نوظهور باید برای آشفتگی‌های شرکتی و ورشکستگی‌های پراکنده آماده باشند. این آشفتگی‌ها در نتیجه عادی‌سازی سیاست‌های پولی اقتصادهای پیشرفته رخ خواهد داد و هرجا لازم و عملی است باید مساله تاخیر در پرداخت دیون را اصلاح کنند.»