تانک‌های روسی در لاذقیه

گروه جهان: طی سال گذشته شواهد نشان می‌داد که روسیه در حال افزایش حضور نظامی خود در سوریه است. امااکنون آمریکا چشم و گوشش نسبت به مداخله نظامی گسترده روسیه در سوریه باز شده است. تصاویر ماهواره‌ای جدید که «فارن پالیسی» به آن دست یافته است؛ حاکی از ساخت یک پایگاه هوایی نزدیک لاذقیه است. این مساله تردید اندکی باقی گذاشته که سیاست آمریکا در قبال پایان درگیری در سوریه اکنون در شرایط وخیمی است.

بی‌تردید، روس‌ها حضور نظامی طولانی‌مدت در سوریه دارند. وقتی نیروهای اپوزیسیون در اکتبر گذشته یک پایگاه شنود ارتش سوریه را تسخیر کردند؛ تصاویر به‌دست آمده نشان می‌داد که این پایگاه از سوی ارتش روسیه اداره می‌شد. به تازگی هم تحلیلگران به عکس‌ها و ویدئوهایی اشاره کردند که تایید‌کننده حضور نیروهای رزمی روسیه در سوریه است. خودروهای زرهی روسی مشاهده شده‌اند و سربازان روسی هم تصاویر و اظهارنظراتی را در رسانه‌های اجتماعی روسی منتشر کرده‌اند.

با این حال، این سوال مطرح بود که میزان حمایت روسیه از رژیم اسد طی ۴ سال گذشته چقدر بوده است؛ آیا در درون این خودروهای زرهی روسی هم نیروهای روسی حضور دارند؟ تحلیلگران آزاد پاسخ‌شان مثبت است چراکه معتقدند از درون این خودروها هم زبان روسی شنیده می‌شود و رانندگان آنها به زبانی غیر از روسی صحبت نمی‌کنند. روس‌ها معتقدند که «تعداد اندکی از مشاوران و تعلیم‌دهندگان به لهجه‌های اسلاو صحبت می‌کنند. این چیز مهمی نیست. به کار خود برسید.» اکنون باور به این بسیار سخت است. در ۴ سپتامبر، نیویورک‌تایمز مقاله‌ای منتشر و اعلام کرد که روسیه واحدهای مسکونی پیش ساخته و ایستگاه‌های کنترل حمل‌ونقل هوایی را به پایگاهی نزدیک لاذقیه منتقل کرده است. این اتفاقی بزرگ است و من در عجبم چرا نیویورک‌تایمز زحمت خرید عکس‌های ماهواره‌ای برای اثبات تاسیسات و پایگاه‌های روسی را به خود نداد.

تصاویر ماهواره‌ای چیزی بیشتر از خانه‌های پیش ساخته و ایستگاه کنترل هوایی را نشان می‌دهد. این تصاویر نشان از ساخت‌وساز گسترده می‌دهد؛ ساخت و‌سازی که ارتش روسیه در حال انجام آن در یک کانتون نظامی در فرودگاه بین‌المللی «باسل اسد» است (این نام برگرفته از نام برادر بزرگتر بشار اسد است که در سال ۱۹۹۴ در تصادف خودرو جان خود را از دست داد). تصور بر این است که این پایگاه برای حمایت از عملیات هوایی روسیه طراحی شده است و می‌تواند به‌عنوان یک پایگاه لجستیکی برای نیروهای رزمی روسیه به‌حساب آید. در روزهای اخیر بسیاری از تحلیلگران شروع به مستند کردن اعزام و البته حضور روزانه هواپیماهای مسافری و باری روسیه به این پایگاه کرده‌اند. روس‌ها همچنین در حال اعزام چند کشتی‌ به سوریه هستند، هرچند این کشتی‌ها اغلب مدعی‌اند که به بنادری غیرسوری مانند پورت سعید در مصر می‌روند و سپس به آنجایی که می‌خواهند می‌روند.

به گزارش بلومبرگ، کاخ سفید نشست شورای امنیت ملی را برگزار کرد تا در این زمینه به مشورت بپردازند. مساله این است که برای تعامل با وضعیتی که پوتین به نمایندگی از اسد عمل می‌کند، در حالی که سیاست‌های ما مخدوش است، چه باید کرد. گزارش بلومبرگ می‌گوید که مقام‌های آمریکایی اعتقاد دارند که روسیه هواپیماهای نظامی را در این پایگاه مستقر خواهد کرد. تایید این مساله از تصاویر ماهواره‌ای آسان است. در هفته‌های اخیر، نیروهای ساختمانی یک باند فرودگاهی را ساخته‌اند که این باند را به این مرکز ساخت‌وساز وصل می‌کند. این یعنی آشیانه‌ای برای هواپیماهای روسی. میزان این ساخت‌وساز البته فراتر از این چیزها می‌رود. بخش زیادی از مناطق پیرامون این فرودگاه پاکسازی شده است. سوله‌های نظامی همه‌جا دیده می‌شود. کامیون‌هایی که به این مرکز ساخت‌وساز می‌روند کاملا آشکار هستند. تمام این تصاویر، ساخت‌وسازها، ارسال کشتی و تجهیزات همگی به این معنا است که روسیه مداخله خود را بسیار گسترده کرده است. بر این بیفزایید گزارش سی‌ان‌ان ترک را که دیروز (سه‌شنبه) اعلام کرد که تانک‌های T۹۰ روسی در پایگاه هوایی لاذقیه دیده شده‌اند.

اکنون امید اندکی برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه وجود دارد مگر اینکه واشنگتن بخواهد هواپیماهای روسی را هدف قرار دهد. از یک منظر گسترده‌تر، تلاش‌های آمریکا برای مسلح کردن اپوزیسیون در برابر اسد به معنای جنگی اقماری با مسکو است: خواه با ساقط کردن هواپیماهای روسی و خواه با کمک به نیروهای اپوزیسیون سوری برای کشتن نیروهای رزمی روسیه در روی زمین. این کاری سخت‌تر و پیچیده‌تر از جنگ اقماری با ایران و حزب‌الله است.

اما فراتر از این مساله که آیا ایالات‌متحده خواهان حمایت مستقیم از عملیات نظامی علیه نیروهای روسی در سوریه است، تعهد آشکار مسکو به دمشق پرسش‌هایی اساسی در مورد استراتژی آمریکا برانگیخته که آیا این کشور می‌تواند موفق شود یا خیر.

با این حال، روسیه کاملا روشن کرده که اجازه سقوط اسد را نمی‌دهد. اسد نمی‌تواند پیروز شود اما روسیه اجازه نخواهد داد او برود. این باعث می‌شود سوریه وارد آن چیزی شود که «جنگ‌های بی‌پایان» نامیده می‌شود چرا که اسد تا آخرین نفر خواهد جنگید. کسانی هم هستند که سوریه را باتلاق پوتین می‌نامند؛ این درست معادل حمایت از عراق و نیز مانند ویتنام برای آمریکا است. من خیلی خوش‌بین نیستم. وقتی «جنگ چارلی ویلسون» ایده زخمی کردن مسکو را مطرح کرد [«جنگ چارلی ویلسون» فیلم زندگی سیاسی نماینده دموکرات مجلس ایالات‌متحده، چارلی ویلسون را در زمان جنگ شوروی در افغانستان روایت می‌کند. او با افزایش بودجه برای کمک به جنگ با کمونیست‌ها در افغانستان نهایتا باعث خروج شوروی ازاین کشور شد.] اما فکر نمی‌کنم این مساله مبنایی برای سیاست خارجی آمریکا باشد. هزینه اخلاقی بسیار بالاتر است. «آیلان کردی»، پسر ۳ ساله‌ای که جنازه‌اش در ساحل ترکیه یافت شد، در حال فرار از جنگ داخلی سوریه بود، همان‌طور که صدها هزار آواره اکنون در اروپا هستند. بیش از نیمی از جمعیت ۱۷ میلیونی سوریه اکنون آواره گشته‌اند. زخمی کردن مسکو یعنی زخمی کردن این همه انسان. شاید این مساله در اتاق جنگ پنتاگون مساله‌ای استراتژیک باشد، اما نه وقتی جنازه کودکان کنار ساحل پیدا شود.