اولین رئیس‌جمهوری سیاه پوست آمریکا به قاره سیاه سفر کرد
اوباما در موطن پدری
با این حال، سفر اوباما به کنیا بی‌تاثیر بر فضای این کشور نیست. برخی منتقدان انتظار داشتند که اوباما سفر خود به کنیا را در راستای اعمال فشار بر دیکتاتورها به ویژه رئیس‌جمهوری کنیا به تعویق اندازد. آنها معتقدند اگرچه سفر اوباما در راستای قدرت بخشیدن به آفریقا انجام شد؛ اما وجود دیکتاتورها ممکن است برنامه او را بی‌اثر سازد و پول‌هایی که قرار است برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کنیا صرف شود، در حساب‌های بانکی سیاستمداران اندوخته شود. «دی. سی. سیونا»، 33 ساله از آنگولا، به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «سفر اوباما سرخوردگی بزرگی برای آفریقایی‌ها بود؛ چرا که رئیس‌جمهوری کنیا از این سفر در راستای مشروعیت بخشیدن به خود استفاده خواهد کرد.»
با این حال برخی دیگر معتقدند که رئیس‌جمهوری آمریکا باید توجه خود را به آفریقا معطوف کند. دهه‌هاست که بسیاری از سرمایه‌گذاران غربی، کشورهای آفریقایی را به مثابه منبع بزرگی از مواد خام تلقی می‌کردند. وقتی سوءاستفاده آنها تمام می‌شد، آفریقا هم به حال خود رها شد. این در حالی است که اوباما در سخنرانی خود در نایروبی اعلام کرد که آفریقا مکان مستعدی است و باید سرمایه‌گذاری کافی در آنجا برای رشد طبقه متوسط صورت گیرد. «عزرا موناری»، ۲۷ ساله ساکن نایروبی به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «شگفت‌زده شدیم. انتظار روابطی اقتصادی و هدفمند با آمریکا را داریم، چنانکه چین در حال برقراری چنین روابطی با آفریقاست.» او می‌گوید: طبقه متوسط باید بازاری آماده و تضمینی بلندمدت به آمریکا برای حضور شرکت‌های این کشور در آفریقا را فراهم آورد.
یکی از ساکنان نایروبی از دغدغه‌های خود به نیویورک‌تایمز می‌گوید. «کاسماس لانگات»، 29 ساله می‌گوید تا جایی که به آفریقا مربوط است انتظار دارم که رئیس‌جمهوری آمریکا به از میان بردن بسیاری از مشکلات آفریقایی‌ها کمک کند. او می‌گوید برخی از این مشکلات عبارت است از فقر، بیماری و نرخ هشداردهنده بیکاری. او می‌گوید اگرچه بسیاری از این مشکلات ریشه در حکمرانی فاسد دارد اما اوباما هم کار چندانی برای کمک به آفریقا برای فائق آمدن بر مشکلات ارائه نداده است. در نظر برخی دیگر اما اوباما الگویی برای رهبری است. این دسته معتقدند او رهبران آفریقایی را به چالش کشیده و از آنها می‌خواهد تا نهادهای قدرتمندی برای حکمرانی مطلوب ایجاد کنند تا دموکراسی را تعمیق بخشند.
با این حال، آنچه در نزد بسیاری از افکار عمومی کنیا و کارشناسان مطرح است حضور گسترده چین در بازارهای آفریقا است. به نظر می‌رسد یکی از اهداف سفر اوباما به آفریقا خنثی کردن یا کاهش میزان نفوذ چین در این قاره باشد. ظاهرا این نفوذ در حال تبدیل شدن به هژمونی چین است. موسسه رند در گزارشی راجع به حضور چین در آفریقا می‌نویسد: «تجارت بین چین و آفریقا از سال ۲۰۰۰ تا کنون به بیست برابر افزایش یافته و توانسته بزرگ‌ترین شریک و رقیب تجاری دیگر ابرقدرت جهان یعنی آمریکا شود. در میان اعضای دائم شورای امنیت، ارتش آزادی بخش خلق چین توانسته به‌عنوان یک شریک در حفظ صلح مطرح شود و از طریق اعزام تعدادی نیروی غیرنظامی نقش خود را به‌عنوان بازیگر فعال تثبیت کند. علاوه بر این زندگی حدود یک میلیون چینی در آفریقا هم بر این امر تاثیرگذار بوده است.»
به گزارش خبرگزاری شینهوا، در سال 2013 حجم مبادلات تجاری چین و کشورهای آفریقایی به 210 میلیارد و 300 میلیون دلار رسید؛ در حالی که در سال 1965 این رقم تنها 250 میلیون دلار بود. هم اکنون بیش از 2500 شرکت چینی در این قاره فعالیت‌های اقتصادی و تجاری انجام می‌دهند. سرمایه‌گذاری‌های چین در آفریقا نقش مهمی در رشد اقتصادی آن ایفا کرده است. به‌طوری که این قاره با حدود یک میلیارد نفر جمعیت؛ هم اکنون در سال حدود دو هزار میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی دارد. میانگین رشد اقتصادی قاره آفریقا نیز اکنون حدود پنج درصد است که در میان کشورهای جهان رشد اقتصادی قابل توجهی به حساب می‌آید. به عبارت بهتر؛ از 10 کشوری که بیشترین رشد اقتصادی را هم اکنون در جهان دارند، 6 کشور آنها آفریقایی هستند.
«ساشا» ۳۳ ساله از اوگاندا، به نیویورک‌تایمز درباره سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به کنیا می‌گوید: اوباما انتظارات آفریقایی‌ها را برآورده نکرد. او می‌گوید: «انتظار داشتیم اوباما رابطه با آفریقا را تقویت کند. به گمانم اوباما در دوران حضور خود در کاخ سفید اجازه داده نفوذ چینی‌ها در آفریقا شدت یابد.» بسیاری دیگر هم هستند که معتقدند اگر کشورهای غربی به ویژه آمریکا، قاره سیاه را به حال خود واگذارند آفریقایی‌ها می‌توانند مشکلات خود را به دست خویش حل کنند.
ارسال نظر