ترور لی لی پوت 7میلیون دلاری القاعده

گروه جهان: محسن الفضلی، رهبر گروه موسوم به «خراسان» سوریه، در ۸ جولای ماه جاری با حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی کشته شد. به گزارش سی‌ان‌ان به نقل از پنتاگون، الفضلی یک تروریست کویتی تبار بود که دولت آمریکا ۷ میلیون دلار برای سر او جایزه تعیین کرده بود. «جف دیویس»، سخنگوی پنتاگون می‌گوید: «مرگ او ضربه‌ای محکم به عملیات‌های خارجی القاعده علیه نیروهای آمریکایی و متحدان و شرکای این کشور وارد کرد.» به گفته سخنگوی پنتاگون، این حمله در ۸ جولای رخ داد؛وقتی فضلی با خودرویی در حال حرکت در حوالی «سرمده» در استان ادلب در سوریه بود.


به گزارش سی‌ان‌ان، اگرچه تروریست‌هایی مانند داعش و النصره (زیرشاخه القاعده) عملیات‌های خود را عمدتا در درون سوریه متمرکز کرده‌اند اما گروه خراسان به «حملات و عملیات‌های خارجی در غرب دست می‌زد.» دیویس می‌گوید: الفضلی روزگاری در کنار القاعده و طالبان در افغانستان می‌جنگید و در زمره «معدود رهبران القاعده بود که از حملات ۱۱ سپتامبر مطلع بود.» او مسوول حملاتی به نیروهای آمریکایی در کویت و فرانسه بود. پیش از این هم بارها خبر مرگ الفضلی اعلام شده بود. الجزیره می‌نویسد: دلیل تاخیر در اعلام مرگ این رهبر القاعده عدم اطمینان از کشته شدن او بود. این خبرگزاری می‌نویسد: «بارها اعلام شده بود که وی کشته شده است. سپتامبر گذشته مقام‌های آمریکایی اعلام کردند که او را در حملات هوایی کشته‌اند، اما بعد خبر زنده بودن او منتشر می‌شد.» خبرنگار الجزیره در واشنگتن به نقل از مقام‌های آمریکایی می‌گوید: «این بار مقام‌های واشنگتن اطمینان دارند که الفضلی کشته شده است.» به همین دلیل خبر آن با تاخیر و پس از اطمینان از مرگ او منتشر شد. او می‌افزاید: «مقام‌های آمریکایی اعلام نکردند که چگونه هویت او را تایید کرده‌اند؛ اما گفتند اطمینان دارند که او کشته شده است.»


هسته تروریستی

وقتی سیلاب داعش در عراق و سوریه به راه افتاد،توجه دستگاه‌های اطلاعاتی غرب به ویژه آمریکا متوجه این گروه شد. نیویورک تایمز می‌نویسد: الفضلی از این فرصت نهایت بهره را برد، چرا که از خلأ پدید آمده برای ساخت هسته‌ای بهره برد که قابلیت حمله به منافع غرب با اهدافی سازمان یافته را داشت. این گزارش می‌نویسد اطلاعات اندکی از گروه «خراسان» وجود دارد اما مقام‌های اطلاعاتی می‌گویند خراسان متشکل از «چند تن از عوامل جنگ دیده از خاورمیانه، جنوب آسیا و شمال آفریقا است که همراه با ایمن الظواهری - رهبر القاعده در پاکستان- به سوریه رفتند.» با این حال، خراسان تلاش کرده همچون النصره، خارجیانی را به عضویت خود در آورد که پاسپورت غربی داشته و بتوانند آزادانه به کشورهای خود رفت و آمد کنند. بروس ریدل، تحلیلگر سابق سیا که اکنون محقق مرکز بروکینگز است، می‌نویسد: «کشته شدن الفضلی ضربه‌ای بزرگ بر القاعده بود. ایمن الظواهری گروه خراسان را تشکیل داد تا بهترین عوامل القاعده را گرد هم آورد و غرب را مورد حمله قرار دهند.»


محسن الفضلی کیست؟

الفضلی 33 ساله، کویتی‌تبار و کوتاه قد یکی از رهبران القاعده بود که پیوندهای نزدیکی هم با بن‌لادن و رهبران رده بالای القاعده داشت. یک منبع امنیتی در خاورمیانه به سی‌ان‌ان می‌گوید او در آوریل 2013 به سوریه رفت و همکاری با جبهه النصره را آغاز کرد. جیمز کلاپر، مدیر اطلاعات ملی آمریکا 9 ماه بعد هشدار داد که اهداف النصره فراتر از سوریه است و «محدود به داخل این کشور نیست.» این البته بی‌دلیل نبود. «عبدالرحمان»، یکی از بادیگاردهای الفضلی که به تازگی از سوی نیروهای تحت‌فرمان بشار اسد در سوریه دستگیر شد، می‌گوید: «تمرکز فعلی الفضلی بر عملیات‌های خارجی است.» او سپس گروه خراسان را تشکیل داد که مجموعه‌ای است متشکل از «کهنه مبارزان القاعده که در نقاط مختلف دنیا جنگیده‌اند.» سی‌ان‌ان به نقل از منبع امنیتی در خاورمیانه می‌نویسد: الفضلی تلاش دارد تا از موفقیت داعش در شبکه‌های اجتماعی برای جذب ستیزه‌جویان خارجی الگوبرداری کند. او در نظر دارد تا این ستیزه‌جویان را ابتدا آموزش دهد و سپس برای انجام حملات انتحاری به کشورهایشان بفرستد. بر همین اساس، الفضلی یکی از اعضای تیم رسانه‌ای داعش را جذب کرد تا با کمک او بتواند به جذب بیشتر نیرو برای گروه خراسان بپردازد.


یگی دیگر از رهبران کلیدی گروه خراسان که دارای ملیت سعودی است «عبدالرحمان محمد الجهنی» است. گزارش وزارت خزانه‌داری آمریکا می‌گوید؛ «الفضلی در معیت چندین نفر از کسانی که قرار بود در نبرد در کنار او باشند»- همراه با الجهنی- به سوریه رسید. این گزارش می‌افزاید: «او بخشی از گروه رهبران ارشد القاعده در سوریه بود که به دنبال انجام عملیات‌های خارجی علیه اهداف غربی بودند.» الجهنی هم که تجربه انتقال منابع مالی را داشت؛ جایگاهی مهم در گروه القاعده در پاکستان داشت؛ در واقع وی شبکه‌ای از قاصدان القاعده را راهبری می‌کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا در گزارش خود می‌افزاید: الجهنی سپس به رئیس بخش امنیتی برای مسائل ضداطلاعاتی در القاعده تبدیل شد. اکنون الجهنی که در زمره یکی از رهبران گروه خراسان قرار دارد؛ در فهرست ۴۷ نفره مظنونان تحت تعقیب از سوی عربستان قرار دارد.


مقام‌های اطلاعاتی آمریکا از این نگرانند که هسته خراسان احتمالا شامل عواملی باشد که درس‌هایی از ابراهیم الاسیری آموخته‌اند؛ ابراهیم مغز متفکر بمب‌گذاری‌های القاعده در شبه‌جزیره عربستان بود که نزدیک بود دو بار هواپیماهای آمریکایی را هدف قرار دهد. مسوولان ضدتروریستی آمریکا می‌گویند مهم‌ترین نگرانی‌شان این است که تجربیات و مهارت ابراهیم به گروهی از بمب‌گذاران منتقل شده باشد. سی‌ان‌ان می‌نویسد الاسیری در فاصله 2009 تا 2012 سه حمله تروریستی علیه هواپیماهای آمریکایی سازمان داد. او در ساخت بمب‌ مهارت کم‌نظیری داشت. «مایک راجرز»، نماینده جمهوری‌خواه از میشیگان و رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان، گروه خراسان را «مجموعه‌ای از عوامل پیشروی القاعده» توصیف می‌کند که «به دنبال همکاری با القاعده در شبه‌جزیره عربستان برای بسط طرح‌های توسعه‌ای جهت به زیر کشیدن هواپیماهای آمریکایی است.»


الفضلی همچنین مدتی هم در یمن بود و با القاعده در شبه‌جزیره عربستان (AQAP) تماس‌هایی داشت. به گفته مقام‌های آمریکایی، او وقتی ۲۰ ساله بود در تامین مالی یک حمله انتحاری در اکتبر ۲۰۰۲ علیه یک تانکر نفتی و یک کشتی در دریای سرخ که از شهر تعز در یمن انجام شد، مشارکت داشت. او همچنین حمله‌ای به یک هتل در صنعا، پایتخت یمن انجام داد که گفته می‌شود مقام‌های آمریکایی در آن حضور داشتند. سی‌ان‌ان می‌نویسد: «پیش از آن هم الفضلی به‌عنوان نوجوان با طالبان و القاعده در افغانستان همکاری داشت و از معدود عوامل مورد اعتماد در سلسله مراتب رهبری بود که برای او اطلاعات خبری ۱۱ سپتامبر ارسال می‌شد.»


آمریکا سال 2005 الفضلی را به‌عنوان یک «تسهیل‌کننده مهم» در فهرست تروریست‌ها گنجاند. او دسترسی به پول‌های فراوانی داشت که کمک‌دهندگان کویتی ارائه می‌دادند. یک گزارش می‌گوید او سابقه حضور در گروهی به نام «شیرهای شبه‌جزیره» در کویت را هم دارد و از تجربه کار با مواد انفجاری هم برخوردار است. او یک بار هم از اردوگاه «عارف جان» در کویت گریخت. او در عربستان تحت تعقیب است و در کویت هم به‌صورت غیابی محاکمه شد. در سال 2012 وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که الفضلی «ستیزه‌جویان» و «پول» را از طریق ترکیه به سوریه منتقل می‌کرد و این نشان می‌دهد که او با شبکه گسترده‌ای از کمک دهندگان و جنگجویان در کویت در ارتباط است.


وزارت خارجه آمریکا می‌گوید: «او تجربه انتقال عوامل از پاکستان و از طریق ترکیه به مقاصدی در اروپا، آفریقای شمالی و سوریه را داشت.» سی‌ان‌ان می‌نویسد: «برای القاعده‌ای که درگیر نبرد با داعش بر سر رهبری جهاد جهانی است، ایجاد گروه خراسان بسیار معنادار است.» جیمز کلاپر می‌گوید. اکنون گروه خراسان تمرکز خود را بر «صادرات ترور به غرب» قرار داده است. اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا هم این گروه را «عوامل جنگ دیده القاعده» می‌نامد. سی‌ان‌ان می‌نویسد اگرچه النصره هم همچون گروه خراسان از زیرمجموعه‌های القاعده است و دارای همپوشانی‌هایی در وظایف و اعضای مشترک است اما فرق النصره با خراسان در این است که گروه خراسان تمرکز فعالیت‌های خود را بر «عملیات‌های خارجی و اهداف غربی» قرار داده اما النصره به دلیل تعامل - هرچند محدود- با غرب در سوریه تمایلی به حمله علیه مواضع غرب نداشته و به نوعی بده‌بستان با آنها در تحولات داخلی سوریه پرداخته است. این احتمال وجود دارد که نوعی تقسیم وظیفه میان این دو گروه وجود داشته باشد: نقطه ثقل عملیات النصره «داخل سوریه» و خراسان «خارج از سوریه و اهداف غربی» است. این گزارش می‌افزاید وجه تمایز خراسان- النصره در این است که گروه خراسان ده‌ها عامل انتحاری و مبارز دارد؛ در حالی که النصره دارای هزاران مبارز است که بسیاری از آنها دارای پاسپورت‌های خارجی هستند. النصره همچنین یک اردوگاه آموزشی در منطقه‌ای مهم در سوریه را اداره می‌کند و بخش زیادی از خاک این کشور را در کنار منابع مالی مهم در اختیار دارد. با این حال، وجه اشتراک این دو گروه همانا مخالفت با داعش است.