ضربه مهلک پهپادهای آمریکایی به میراث بن لادن
مرگ شاهزاده القاعده
گروه جهان: «شیخ ابو بصیر ناصر الوُحَیشی»، رهبر القاعده در یمن همراه با دو مبارز دیگر این گروه در حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی در این کشور کشته شدند. خالد عمر باطرفی، سخنگوی القاعده در یمن، در ویدئویی اینترنتی اعلام کرد که این گروه فرمانده نظامی سابق خود «قاسم الریمی» را به‌عنوان رهبر جدید برگزیده است. باطرفی می‌گوید: «ابوبصیر در افغانستان چهره‌ای بسیار شناخته شده بود و با بن لادن هم بسیار در ارتباط بود. او رازدار بن لادن بود. » برخی رسانه‌های خارجی اما از الوحیشی به‌عنوان «مرد شماره ۲ القاعده در یمن» یاد می‌کنند.
گروه جهان: «شیخ ابو بصیر ناصر الوُحَیشی»، رهبر القاعده در یمن همراه با دو مبارز دیگر این گروه در حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی در این کشور کشته شدند. خالد عمر باطرفی، سخنگوی القاعده در یمن، در ویدئویی اینترنتی اعلام کرد که این گروه فرمانده نظامی سابق خود «قاسم الریمی» را به‌عنوان رهبر جدید برگزیده است. باطرفی می‌گوید: «ابوبصیر در افغانستان چهره‌ای بسیار شناخته شده بود و با بن لادن هم بسیار در ارتباط بود. او رازدار بن لادن بود.» برخی رسانه‌های خارجی اما از الوحیشی به‌عنوان «مرد شماره ۲ القاعده در یمن» یاد می‌کنند.
به گزارش نیویورک‌تایمز، الوحیشی ۳۸ ساله از سال ۲۰۰۲ رهبری این گروه تروریستی را در دست داشت و «القاعده در شبه‌جزیره عربستان» را به گروهی تبدیل کرد که مقام‌های ضد تروریسم آمریکا از آن با عنوان «خطرناک ترین گروهی که امنیت ایالات متحده را هدف گرفته» نام می‌برند. این گروه مسوول دو بمب‌گذاری ناکام در دو هواپیمای مسافربری آمریکایی بود که هر دو ناکام ماند. نیویورک‌تایمز می‌نویسد به نظر می‌رسد که دو سه روز گذشته القاعده ضربات مهلکی از هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی دریافت کرده است. ابتدا مختار بالمختار در لیبی کشته شد، سپس الوحیشی در یمن زیر خاک مدفون شد. کشته شدن بالمختار و الوحیشی اگرچه کاملا تایید شده است اما نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «تردید نسبت به کشته شدن بالمختار و الوحیشی یک درس را نشان می‌دهد: اینکه با وجود منابع اطلاعاتی متعدد اما اطمینان از این مساله دشوار است که این موشک‌های هدفمند کیلومترها دورتر از آمریکا و در مناطقی دورافتاده چگونه چنین تروریست‌هایی را می‌کشد.»
اگرچه مقام‌های ضدتروریسم آمریکا مرگ این دو تروریست القاعده‌ای را پیروزی بزرگ برای خود تلقی می‌کنند؛ اما این حملات در دو کشوری (لیبی و یمن) رخ داده که افراط‌گرایان ضدآمریکایی در حال پیشرفت بوده و دولت‌های این دو کشور فروپاشیده‌اند. در یمن، القاعده اگرچه رهبر خود را از دست داده اما به دلیل در هم ریختگی اوضاع در این کشور و مداخلات خارجی موفق به پیشرفت‌هایی شده به‌گونه‌ای که پیشروی‌های این گروه و تسخیر سرزمینی‌اش بسیار بیش از سال ۲۰۱۲ است. در لیبی هم مرگ قذافی در سال ۲۰۱۱ این کشور را وارد دوره‌ای از جنگ داخلی کرد که حاصل آن ظهور چندین گروه شبه‌نظامی است؛ گروه‌هایی که اقدام به تسخیر سرزمین و جذب حامیان کرده‌اند.
اسکات شِین، گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «حامیان القاعده با شنیدن خبر کشته شدن ابوبصیر در فضای مجازی به یکدیگر تسلیت گفتند، در حالی که برخی دیگر می‌گفتند این گروه با خطرات داخلی سختی دست به گریبان خواهد شد؛ هرچند توانسته سرزمین‌هایی را در یمن به تسخیر خود درآورد.» دلیل تردید در مورد کشته شدن بالمختار و الریمی این است که سال‌های گذشته هم - به خطا- سخن از مرگ آنها داده بودند. خبر مرگ بالمختار یکبار هم در سال ۲۰۱۳ داده شده بود؛ زمانی که وی اقدام به بمب‌گذاری در نیروگاه گازی الجزایر کرد که در نتیجه آن ۳۸ خارجی کشته شدند. به همین دلیل گروه موسوم به «انصار الشریعه» در لیبی کشته شدن مختار بالمختار، از رهبران این گروه در حمله آمریکا به اجدابیا در شرق لیبی را تکذیب کرد. این گروه اعلام کرد شایعه کشته شدن بالمختار «برای سرپوش گذاشتن بر جنایت شنیع آمریکایی‌ها علیه مردم لیبی است.»
در مورد قاسم الریمی که جانشین الوحیشی شده است هم شایعاتی وجود دارد. برخی می‌گویند او در حملات سال ۲۰۱۰ کشته شد. یکی از رهبران شبه‌نظامی در اجدابیا - شهری ساحلی در شمال شرق لیبی، جایی که این حملات رخ داد- می‌گوید معلوم نیست در حملات چه کسی کشته شده است. جسد ۸ نفر قابل شناسایی نیست. این رهبر شبه‌نظامی که به دلایل امنیتی از نیویورک‌تایمز خواسته بود نامش ذکر نشود، می‌گوید برخی از این شبه‌نظامیان زخمی و به بیمارستان منتقل شدند و برخی دیگر هم زنده ماندند. با این حال، سیانان در گزارشی به نقل از برخی نظامیان یمنی می‌نویسد: «الوحیشی کشته شده است.» این گزارش می‌نویسد الوحیشی روز جمعه در حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی در منطقه حضرموت کشته شد. از سوی دیگر یکی از مقام‌های اطلاعاتی هم مرگ این رهبر القاعده را تایید کرده است.
دیرک واندروال، متخصص امور لیبی در دارتموث می‌نویسد: «آنچه در لیبی می‌بینیم هرج و مرج محض است. حملات آمریکایی‌ها نشان می‌دهد که به جای اینکه سیاست‌های مشخصی در مورد این گروه‌ها داشته باشیم، بر اقدامات موردی متکی هستیم.»
در میان کارشناسان و تصمیم‌گیران آمریکایی هنوز هم هیچ استراتژی مشخصی برای مبارزه با این گروه‌ها وجود ندارد. برای مثال، دوین نانز، نماینده جمهوری‌خواه از کالیفرنیا و رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان، از تصمیم برای هدف قرار دادن شبه‌نظامیان در لیبی استقبال می‌کند. او می‌گوید: «نمی‌توانید داعش را شکست دهید بدون اینکه مشکل لیبی را حل کنید.» او می‌افزاید: «داعش در عراق و سوریه زیر فشار است. نباید گذاشت آنها بهشت امنی در لیبی بیابند.» او به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «در غیر این صورت- خدا نکند- باید منتظر حضور داعشی‌ها به تونس و مصر هم باشیم.» با این حال، یکی از رهبران شبه‌نظامی به شرط فاش نشدن نام می‌گوید: «شایعات قریب‌الوقوعی از انتقام علیه کسانی که با آمریکایی‌ها در کشتن ابوبصیر همکاری داشتند، وجود دارد.» نیویورک‌تایمز در گزارش دیگری با اشاره به تحولات یمن و مداخلات خارجی که باعث خلأ قدرت در این کشور شده می‌نویسد: اگرچه القاعده تا پیش از وقوع درگیری‌های اخیر در یمن می‌رفت که تا حد زیادی زمینگیر شده و به حاشیه رانده شود؛ اما اقدامات ائتلاف عربی باعث شد بار دیگر این گروه جان گرفته و به حملات خود سر‌و سامان دهد. الوحیشی‌ها در چنین فضایی باز هم تکثیر و بازتولید خواهند شد. جانشینی قاسم الریمی (که به ابوحریره السنانی هم شهره است) مثالی است از اینکه القاعده پایانی ندارد. کشته شدن یک رهبر باعث روی کار آمدن فردی دیگر به جای او می‌شود. سیانان از الوحیشی با عنوان «شاهزاده» القاعده یا «ولیعهد و محرم اسرار بن لادن» نام می‌برد. این شاهزاده‌ها در القاعده فراوانند. واشنگتن‌پست در همین باره می‌نویسد: «باید مکان‌های ناامن را امن کرد، باید فقر را از بین برد، باید مردم را آگاه کرد. در این صورت می‌توان به تدریج امید به نابودی القاعده و القاعده‌ای‌ها داشت. در غیر این صورت روند بازتولید آنها ادامه خواهد یافت.»
ارسال نظر