کلوب دروغگویان

جان لوید یادداشت نویس رویترز رافائل کانتونه، مردی مناسب و قدرتمند که هم اینک به ۵۱ سالگی رسیده است در اواخر سال گذشته به‌عنوان «رئیس ضد فساد حکومتی» در ایتالیا منصوب شده است. اگر او در این سمت شکست بخورد، ایتالیا به ورطه سقوط کشانده خواهد شد. اگر هم موفق شود او می‌تواند شرایط بد فعلی را عوض کند. او هم اینک مهمترین مرد اروپایی است ولی شما حتی اسم او را نشنیده‌اید. جای تعجب ندارد. بسیاری ایتالیا را کشوری غرق در فساد می‌دانند. در واقع بر اساس گزارش سازمان شفافیت بین‌المللی، ایتالیا از نظر میزان آلوده بودن در میان بسیاری از کشورهای اروپای غربی، در مرتبه پایینی قرار گرفته است. در واقع فقط صربستان و مونته‌نگرو- دو کشور سابقا کمونیست- در رتبه پایین‌تری نسبت به ایتالیا قرار گرفته‌اند. کانتونه بارها اعلام کرده است این رتبه برای ایتالیا یک فاجعه است. کار ایتالیا به جایی رسیده که مردم این کشور در کار کردن در محیط‌های فاسد خو گرفته‌اند و در محیط‌های آلوده، باید فاسد بود تا بشود کارها را به پیش برد. چنین محیط هایی، پیام‌هایی دیگر نیز به دیگران می‌فرستد. اینکه وقتی یک نفر به راحتی فساد می‌کند و کارهایش پیش رفته است، باقی مردم نیز می‌گویند به آن روی می‌آورند. مردم با خود می‌گویند وقتی دیگران چنین کاری می‌کنند چرا من نکنم؟ به عبارت دیگر آنها می‌گویند پدرمان در می‌آید اما دیگران بهره می‌برند. کانتونه می‌گوید که در فهرست سازمان شفافیت بین‌المللی، پیش از این ایتالیا به‌عنوان یکی از صادق‌ترین کشورها مطرح بوده است.

میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایتالیا بسیار پایین است. یعنی حدود ۴/ ۱ درصد از تولید ناخالص داخلی که حتی از متوسط حوزه یورو هم پایین‌تر است. ایتالیا در سه حوزه‌ای که با F شروع می‌شود بسیار قوی است. غذا (Food)، مد (Fashion)، فیات (Fiat). خودرو فیات در حال حاضر توانسته به‌عنوان یک کارخانه چندملیتی موفق عمل کند. اما این کشور در دو حوزه دیگر از خانواده «F»ها ضعیف عمل کرده است. یعنی شرکت‌های خارجی (Foreign Firms) در ایتالیا، به ویژه در حوزه «تکنولوژی‌های پیشرفته» و خدمات در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده است. فساد گسترده از چندین عامل ناشی شده است. بازار کار ضعیف، سیاست‌گذاری‌های غیرقابل پیش بینی، دادگاه‌های آلوده و بوروکراسی دست و پاگیر جزو عواملی هستند که سرمایه گذار خارجی را از سرمایه‌گذاری در این کشور پشیمان می‌کند و یا دست کم او را می‌ترساند که به سمت این کشور بیاید. در اینجا مشکل بزرگتری هم وجود دارد: شکاف بین کشورهای اروپایی در قسمت جنوبی و شمالی این قاره. در قسمت شمالی کشورهای درستکار و سختکوشی مثل آلمان، کشورهای اسکاندیناوی و هلند وجود دارند که در مقابل «کلوب دروغگویان» قرار گرفته‌اند. در این کلوب می‌توان اسپانیا، یونان و بالاتر از همه آنها ایتالیا را مشاهده کرد.

کانتونه، «رئیس ضد فساد حکومتی» در ایتالیا کار سختی در پیش دارد. او باید از یک کوه بالا برود و در این راه نزدیک به ۳۰۰ نفر همراه وی شده‌اند. کانتونه برای شروع، از فساد در نمایشگاه میلان آغاز کرده است. در حالی که همزمان بازجویی‌ها از یک شرکت انرژی در ونیز برای ساخت «سد ضد سیل» ادامه دارد. این تحقیقات موجب شد رئیس این شرکت در نهایت استعفا دهد. کانتونه می‌گوید به کار خود خوش‌بین است. او معتقد است، سه گانه فسادی که در سال گذشته رخ داد، موجب شد او در این پست مشغول به کار شود. پس از انتصاب او، نقش گروه‌های مافیایی، به ویژه در سیسیل کمرنگ‌تر شده است و قوانین نیز در حال تغییر هستند.