توبه اوباما

دیوید ایگناتیوس یادداشت نویس واشنگتن پست «پرزیدنت اوباما» قطعا به‌دنبال جنگ دیگری در خاورمیانه نیست. درواقع او سعی می‌کند که خود را از این موضوع برهاند؛ اما او در سخنرانی روز چهارشنبه خود گفت که هیچ چاره‌ای ندارد تا اینکه یک پاسخ «محکم و حل و فصل‌آمیز» به گروه وحشی داعش دهد. تصمیم اوباما برای مبارزه با دولت اسلامی عراق و شام به وی فرصتی می‌دهد تا رهبری آمریکا و دوره ریاست‌جمهوری‌اش را که همراه با تردید‌های فراوان شده بود تنظیم مجدد کند. احتیاط ذاتی او این‌بار مطمئن می‌سازد که وی به همراه دوستان متحد خود در منطقه به دنبال جنگ است. زیرا او می‌خواهد نشان دهد که آمریکا به‌دنبال تشدید مسائل با جهان اسلام نیست. استفان هَدلی، که زمانی مشاور امنیتی جورج بوش دوم بود یکی از حامیان سرسخت اوباما شده است. اما او به اوباما تاکید کرد که یک سخنرانی خوب انجام دهد تا نشانگر این باشد که وی به دنبال رفع خطر است و باید این‌کار را انجام دهد. هَدلی، خاطر نشان کرد که موقعیت اوباما به عنوان یک جنگجوی بی‌میل، خارجی‌ها و آمریکایی‌ها را مطمئن خواهد ساخت که وی به دنبال یک جنگ بی‌محابا و مغرضانه همچون جنگ صلیبی‌ نیست. هَدلی در مصاحبه‌ای گفته است که اوباما متحدانش را در کنار همدیگر قرار خواهد داد و خودش نیز در پشت خواهد ایستاد. او خاطرنشان می‌سازد که این جنگ همچنان یک جنگ آمریکایی با غلظت کمتر است، اما درواقع یک قدرت‌نمایی است. برای کاخ سفید که همواره سعی دارد در سیاست خارجی خود را پاک نشان دهد، این‌بار با یک استثنای قابل توجه روبه‌روییم. اجرای آن نیز ساده بود: هفته گذشته، دولت وحدت ملی عراق تاسیس شد و رئیس‌جمهوری نیز به صرف شام، کارشناسان خارجی را به کاخ سفید دعوت کرد. او همچنین با رهبران کنگره نیز دیدار کرد و در مورد سیاست‌گذاری خارجی کشور صحبت کرد. تیم اوباما، این مقدار تحرک را باید نگه دارد. تیم اوباما سال گذشته، سالی ساکن و بدون خطر را طی کرد که همین موضوع آنها را با انتقادهای فراوانی مواجه کرد. انتقادهایی مبنی بر ضعف و عقب‌نشینی. برخی از این نقدها به‌جا است: اوباما باید پیش‌تر از این به اپوزیسیون سوریه کمک می‌کرد. ترجیح اوباما به سیاست صحنه‌گردانی از پشت صحنه شاید در این مورد یک مزیت باشد. حمله هوایی به مواضع داعش با پشتیبانی امارات، عربستان، اردن و ترکیه همراه است. ایالات متحده می‌تواند از مبارزه زمینی دوری کند و سربازان دیگر کشورها را در آن زمین به کار گیرد؛ ازجمله متحدان منطقه‌ای. حمایت مسلمانان، اگر اشتباهات گذشته را ایالات متحده دوباره مرتکب نشود، برای اوباما لازم و ضروری است. فرصت دیگری که برای رئیس‌جمهوری فراهم آمده این است که داعش دشمنان مشترکی دارد که پیش از این رقیب هم دیگر در منطقه بودند: ایران و عربستان، ترکیه و کردستان عراق. پیش‌تر نشانه‌های ناچیزی وجود داشتند که حاکی از ایجاد رابطه بین دو طرف باشد. نماینده وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی سفر می‌کند. اوباما به درستی امیدوار است که جنگ مشترک با دولت اسلامی عراق و شام، به تدریج، فضای مشترکی را برای دیالوگ منطقه‌ای ایجاد کند و پل‌های ارتباطی را بین شیعه و سنی برقرار سازد.