تایید استفاده از گاز «سارین» در سوریه
گروه بین‌الملل- بان کی مون، دبیر‌کل سازمان ملل متحد، به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرده‌‌است که براساس گزارش بازرسان این سازمان، در جریان حمله ماه گذشته به حومه دمشق، از تسلیحات شیمیایی استفاده شده‌است. به گفته بان کی مون، اکثر نمونه‌های مورد آزمایش، نشان‌دهنده استفاده از گاز سارین است. دبیر‌کل سازمان ملل متحد تاکید کرده است که استفاده از چنین سلاح‌هایی در سوریه، جنایت جنگی به شمار می‌رود.
اتهامات وارده از سوی آمریکا علیه سوریه، در زمینه استفاده از سلاح‌های شیمیایی، این کشور را در معرض حمله نظامی آمریکا و متحدانش قرار داد. در پی این تحول، روسیه و ایالات‌متحده، بر سر کنترل این تسلیحات به توافق رسیدند.
هم‌اکنون، قدرت‌های جهانی سعی دارند تا قطعنامه‌ای را از جانب شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تسلیحات شیمیایی سوریه به تصویب برسانند.
بان کی مون دیروز گفت که با قلبی اندوهگین، گزارش بازرسان سازمان ملل متحد را به اطلاع شورای امنیت می‌رساند.
دبیر کل سازمان ملل متحد افزود که بازرسان سازمان ملل متحد بعد از بررسی دقیق نمونه‌هایی که از محل حمله به دست آورده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که در این حملات «از موشک‌های زمین به زمین حاوی گاز سارین استفاده شده است.»
بان، با اشاره به درد و رنج قربانیان حمله شیمیایی اضافه کرد: «بازماندگان این حادثه گفتند که به دنبال حمله، آنها عوارض مختلفی مانند تنگی نفس، درک نکردن مکان، مشکل دید، حالت تهوع، خارش چشم و همچنین ضعف عمومی بدن را تجربه کرده‌اند.»
او افزود که مطمئن است «همه به همراه او این جنایت هولناک را محکوم می‌کنند» و افزود که جامعه جهانی مسوولیت دارد تا مسببین این اقدام را به سزای عمل خود برساند.
به گفته ناظران، این گزارش سازمان ملل می‌تواند به طور بالقوه بر فشار جامعه جهانی برای صدور قطعنامه‌ای علیه سوریه بیفزاید.
تبعات برای سوریه
پیش‌تر، فرانسوا اولاند، رییس‌جمهوری فرانسه گفته بود که کشورش، بریتانیا و آمریکا خواستار صدور قطعنامه‌ای «قاطع» از سوی شورای امنیت سازمان ملل برای از بین بردن تسلیحات شیمیایی سوریه هستند.
در جریان مذاکراتی که روز دوشنبه با حضور رییس‌جمهوری و لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه، جان کری وزیر خارجه ایالات‌متحده و ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا در پاریس، پایتخت فرانسه برگزار شد، آنها موافقت خود را با برنامه زمانی دقیقی برای از بین بردن تسلیحات شیمیایی سوریه اعلام کردند.
کری در جریان نشست خبری مشترکی که در پایان این نشست برگزار شد گفت که بریتانیا، فرانسه، روسیه و آمریکا موافقت کرده‌اند که پایبند نبودن سوریه به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تبعاتی برای آن کشور داشته باشد.
همچنین، رییس‌جمهوری فرانسه در جریان یک سخنرانی تلویزیونی تاکید کرد که برای «اعمال فشار بر سوریه، گزینه نظامی همچنان باید پا برجا باشد.»
به دنبال استفاده از سلاح شیمیایی در ۲۱ اوت (سی‌ام مرداد)، بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، هرگونه دخالت در این حادثه را رد کرد و گفت که این اقدام از سوی شورشیان مخالف دولت انجام شده است.
در نهایت و پس از واکنش‌های گسترده جهانی به احتمال حمله نظامی به سوریه، آمریکا و روسیه بر سر کنترل سلاح‌های شیمیایی سوریه توافق کردند.
توافق شش ماده‌ای روسیه و آمریکا شامل موارد زیر است:
الف- میزان و نوع تسلیحات شیمیایی سوریه باید مشخص شده و «به سرعت» تحت کنترل جامعه بین‌المللی قرار بگیرد.
ب- سوریه باید ظرف یک هفته فهرستی از ذخایر تسلیحات شیمیایی خود ارائه کند.
ج- براساس کنوانسیون منع استفاده از سلاح های
شیمیایی، تدابیر ویژه‌ای برای «تخریب سریع» سلاح‌ها اتخاذ شود.
د - سوریه باید به بازرسان، اجازه فوری دسترسی به همه محل‌های نگهداری سلاح‌های شیمیایی خود را بدهد.
هـ- همه سلاح های شیمیایی سوریه باید نابود شوند که این شامل احتمال خارج کردن این گونه سلاح‌ها از کشور سوریه نیز می‌شود.
و- سازمان ملل حمایت تدارکاتی در اختیار تیم بازرسان قرار دهد.
منتقدان این توافق از جمله جان مک‌کین و لیندزی گراهام، دو سناتور جمهوری‌خواه هوادار اقدام نظامی علیه بشار اسد، توافق انجام شده را بی‌معنی دانسته‌اند.به ادعای آنها این توافق به اسد اجازه می‌دهد از فرصت به دست آمده برای «فریب‌کاری» استفاده کند.
تحلیلگران می‌گویند که برخی از مقامات سوری بر این باورند که عناصری در کشور، از دست کشیدن از سلاح‌های شیمیایی کشورشان، که به نظر آنها قوی‌ترین سلاح‌های بازدارنده این کشور در مقابل دشمنانی چون اسرائیل محسوب می‌شوند، ناراضی هستند.
این تحلیلگران اضافه می‌کنند اینکه رییس‌جمهوری سوریه چگونه توافق اعلام شده (بین آمریکا و روسیه) در مورد کنترل سلاح‌های شیمیایی این کشور را عملی کند، به مسکو بستگی دارد.او اضافه می‌کند اگر فرض کنیم که روسیه بخواهد دمشق از سلاح‌های شیمیایی خود دست بکشد، با توجه به اینکه خود روسیه سلاح‌های مشابهش را از بین برده است، دلیلی وجود نخواهد داشت که اسد بخواهد برخلاف نظر مهم‌ترین متحد خود عمل کند.
روسیه به سوریه سلاح و مهمات می‌فروشد و مهم‌تر از آن از سوریه در شورای امنیت حمایت کرده است. همه این عوامل به باور کارشناسان نشانگر میزان نفوذ مسکو بر مقامات دمشق است.
اختلاف فرانسه و روسیه در تحولی دیگر مرتبط با سوریه
سرگئی لاوروف و لورن فابیوس، وزرای خارجه روسیه و فرانسه در یک نشست مطبوعاتی در مسکو تایید کردند که کشورهایشان در مورد چگونگی پایان دادن به بحران سوریه اختلاف نظر دارند.لاوروف حمله شیمیایی ماه گذشته در نزدیکی دمشق را یک اقدام تحریک آمیز خوانده و گفته است در گزارش سازمان ملل به همه پرسش‌های روسیه پاسخ داده نشده است. او اضافه کرد که مسکو خواستار تشکیل یک دولت انتقالی در سوریه با اختیارات کامل است.
این در شرایطی است که وزیر خارجه فرانسه با استناد به همان گزارش ادعا کرد که شکی باقی نمانده که حکومت اسد مسوول حملات شیمیایی ماه گذشته است.
پیش‌تر نیز گزارش شده بود که آمریکا، بریتانیا و فرانسه روز دوشنبه به گزارش بازرسان سازمان ملل درباره حمله شیمیایی سوریه واکنش نشان دادند و ادعا کرده بودند که این گزارش جای تردیدی باقی نگذاشته که حکومت بشار اسد در حمله دست داشته است.
آمریکا، بریتانیا و فرانسه که از اعضای دائم شورای امنیت هستند، روز دوشنبه متفق القول اعلام کردند که گزارش بازرسان، مهر تاییدی است بر اینکه حکومت سوریه و نه مخالفان آن، در پشت حمله شیمیایی روز ۲۱ اوت قرار دارد.مارک لیال گرانت، سفیر بریتانیا در سازمان ملل در همین‌باره به خبرنگاران گفت: «جای هیچ تردیدی نیست که این رژیم سوریه» بوده که دست به چنین حمله‌ای زده است.
سامانتا پاور، سفیر آمریکا، هم گفته است: «این حکومت سوریه است که گاز سارین در اختیار دارد و نه اپوزیسیون.»
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید نیز گفت: «اطلاعات مندرج در این گزارش نشان می‌دهد که گاز سارین با استفاده از موشک زمین به زمین پرتاب شده است که تنها در اختیار رژیم اسد است و آنها مسوول هستند.»
در گزارش بازرسان سازمان ملل اشاره نشده است که چه کسی از گاز سارین استفاده کرده است.
لورن فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، نیز گزارش بازرسان سازمان ملل را شاهدی بر این دانسته که حکومت بشار اسد در حمله شیمیایی به حومه دمشق دست داشته است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، فابیوس روز دوشنبه به رادیو «آر تی ال» گفت: «وقتی که شما به شواهد یافته شده نگاه می‌کنید، به حجم گاز سمی که استفاده شده است، پیچیدگی ترکیب به کار رفته، ماهیت و خط سیر موشک حامل این گاز، اساسا تردیدی وجود ندارد که منشأ این حمله کجا است... این حمله حدس و گمان کسانی را تقویت می‌کند که می‌گویند رژیم اسد مقصر است».
خبرگزاری روسی ایتارتاس خبر داده که بازرسان سازمان ملل در گزارش خود گفته‌اند یکی از گلوله‌های پرتاب شدهِ حامل مواد شیمیایی به حومه دمشق، از نوع «M۱۴» بوده که ساخت اتحاد جماهیر شوروی سابق است.
در تحولی دیگر، ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد که یک هلی‌کوپتر ارتش سوریه را سرنگون کرده است. آنکارا می‌گوید که این هلی‌کوپتر حریم هوایی ترکیه را نقض کرده بود.
بولنت آرنیچ، معاون نخست وزیر ترکیه، در این زمینه گفت: «هلی‌کوپتر MI-۱۷ متعلق به سوریه در دو کیلومتری حریم هوایی ترکیه رهگیری شد و پنج دقیقه پس از بی توجهی به هشدارها، سرنگون شد.»
ارسال نظر