حمله موشکی روسیه به خاک گرجستان

گروه بین‌الملل- مقامات کشور گرجستان روز گذشته مدعی شدند دو هواپیمای جنگنده روسی به حریم هوایی این کشور تجاوز کردند و موشکی هدایت‌شونده به سمت یکی از مناطق روستایی پرتاب کردند.

وانو مرلابیشولی، وزیر کشور گرجستان روز سه شنبه گفت موشک روسی در پایان روز دوشنبه در حاشیه روستای تسیتلوبانی که در شصت کیلومتری پایتخت قرار دارد فرود آمد. وی افزود این موشک که یک تن وزن داشت عمل نکرد و تلفاتی نیز برجای نگذاشت. مقامات گرجی اظهار داشتند هواپیماهای جنگنده روسی پیش از پرتاب موشک حدود ۷۰‌کیلومتر به خاک گرجستان نفوذ کرده بودند. مقامات روسی پس از شنیدن ادعای تفلیس، هرگونه دخالت در اتفاق روز دوشنبه را فورا رد کردند. شوتا اوستیاشویلی سخنگوی وزارت کشور گرجستان در گفت‌وگو با شبکه بی.بی.سی گفت رادارهای کشورش نشان می‌دهند که هواپیماهای جنگنده از پایگاه نظامی روسیه در شمال مناطق قفقاز برخاستند. وی افزود موشک پرتاب شده به سمت خاک گرجستان یکی از قدرتمندترین موشک‌هایی است که نیروی هوایی روسیه در اختیار دارد. آقای اوستیاشویلی در ادامه مدعی شد: ‌ورود گاه و بی‌گاه هواپیماهای روسی و ارتش این کشور به خاک گرجستان به یک عادت تبدیل شده است. ولی آنچه که اتفاق اخیر را از تجاوزهای پیش متمایز می‌کند این است که هواپیماهای روسی بیش از گذشته به داخل خاک گرجستان تجاوز کرده و از یک موشک بسیار قوی استفاده کرده‌اند.»

مقامات روسی ضمن رد اتهامات وارده از جانب گرجستان مدعی شدند که نه در روز دوشنبه و نه سه شنبه به حریم هوایی گرجستان تجاوز نکرده‌اند.

روابط بین روسیه و گرجستان از زمان فروپاشی شوروری در سال ۱۹۹۱ بسیار پرتنش بوده است. مناسبات این دو کشور سال گذشته به دنبال اخراج چهار افسر نظامی روسیه از گرجستان به اتهام جاسوسی وخیم تر شد. در واکنش به اخراج چهار افسر روسی، مسکو نیز علاوه بر اخراج چند تن از مقامات گرجی، دولت تفلیس را در چند زمینه تحریم کرد.

با این حال مناقشات اصلی میان دو کشور بر سر مناطق جدایی طلب اوستیای جنوبی و آبخازی است. این دو منطقه گرجستان که از اوایل دهه نود عملا دارای دولت‌های مستقل بوده‌اند توسط مسکو حمایت می‌شوند. گرجستان روسیه را متهم به‌ایجاد بی‌ثباتی در منطقه کرده است. با این حال بوریس چوچیو، معاون نخست وزیر منطقه جدایی طلب اوستیای جنوبی مدعی شد موشک روز دوشنبه توسط خود دولت گرجستان برای ایجاد اتهام علیه دولت روسیه شلیک شد. وی گفت: «طرف گرجی برای اتهام وارد کردن به دولت روسیه مرتکب این امر شد. روسیه ضامن اصلی ثبات در منطقه ماست و علاقه‌ای به‌ایجاد تنش ندارد.»

روابط دوجانبه روسیه و گرجستان همچنین به علت تمایل گرجستان برای پیوستن به ناتو به تیرگی گراییده است. روسیه از این تصمیم گرجستان ناراحت است. تفلیس مدعی است که مسکو به همین دلیل به طور مداوم به حریم هوایی گرجستان تجاوز می‌کند، اتهامی که دولت روسیه مکررا رد می‌کند.

روابط روسیه در ماه‌های اخیر همچنین با تعدادی دیگر از کشورهای عضو ناتو پرتنش بوده است. مقابله سرسخت دولت مسکو با طرح سپر موشکی آمریکا برخی ناظران سیاسی را بر این واداشت تا این مناقشه تازه را تکرار جنگ سرد بنامند. به دنبال طرح سپر موشکی آمریکا، دولت روسیه به طور یک‌جانبه از پیمان نیروهای متعارف که روسیه را ملزم به خروج نظامیان از دیگر کشورهای عضو شوروی سابق می‌کرد خارج شد.

روسیه همچنین در ماه گذشته بر سر استرداد متهم قتل الکساندر لیتویننکو وارد مناقشات تازه‌ای با دولت انگلستان شد، که در مراحل ابتدایی به اخراج چهار دیپلمات از هر کشور انجامید.

پیامدهای سیاسی جدیدترین فصل از مناقشات روسیه با کشورهای حامی ناتو هنوز معلوم نیست. تایید تجاوز هوایی روسیه به خاک گرجستان ممکن است ماه‌ها به طول بینجامد. اوایل سال ۲۰۰۷ دولت تفلیس مدعی شد یک هلی کوپتر روسی به سمت منطقه بی‌ثبات کودوری جرج شلیک کرده بود. تنها ماه گذشته سازمان ملل در گزارشی عنوان کرد عامل حمله به‌این منطقه مشخص نیست.