پایان اقتدار تجاری جورج بوش

گروه بین‌الملل- دیروز دوران مسوولیت دولت جورج بوش در هدایت این کشور در مذاکرات تجارت آزاد به پایان رسید. براساس قوانین داخلی ایالات متحده یک سال و نیم پیش از پایان دوران ریاست جمهوری اختیار مذاکرات تجاری از رییس‌جمهوری سلب شده و در اختیار کنگره قرار می‌گیرد. کمیته‌ای از اعضای مجلس نمایندگان و سناتورهای آمریکایی از این پس مسوول هدایت و پیشبرد مذاکرات تجاری ایالات متحده خواهند بود. این ضرب‌الاجل برای جورج بورش در روز ۳۰ ژوئن (دیروز) به پایان رسید. به این ترتیب کنگره از این پس می‌تواند بدون نظر رییس‌جمهوری مذاکرات تجاری ایالات متحده را با دیگر کشورهای جهان به انجام برساند. این مذاکرات شامل مذاکرات تجارت آزاد نیز می‌شود. جورج بوش در شرایطی حق انجام این مذاکرات را از دست داده است که بیش از هر زمان دیگری خود را درگیر پرونده‌های گفت‌وگو و مشاجره در خصوص دعاوی تجاری کرده است. کاخ سفید دیروز طی نامه‌ای از نمایندگان کپیتال هیل درخواست کرد که دوره اختیار دولت بورش در پرونده مذاکرات تجاری را افزایش داده و تمدید کنند. جورج بوش همواره عنوان کرده بود که علاقه‌مند است قرارداد تجارت آزاد موسوم به دور دوحه در دوران ریاست جمهوری و تحت کنترل او به امضا برسد. اکنون با قرار گرفتن کنگره در جایگاه مذاکره‌کنندگان این آرزو در حال نقش بر آب شدن است. بی‌بی‌سی از واشنگتن گزارش داد که هنوز کنگره در مورد تمدید دوره مذاکرات دولت بوش در تجارت آزاد تصمیم نگرفته است اما بعید به نظر می‌رسد که این اتفاق رخ دهد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز گزارش داد که جورج بوش یک فرصت طلایی را از دست داد. او می‌توانست از این یک فرصت برای امضای یک پیمان ماندگار استفاده کند. مذاکرات دور دوحه در نوامبر سال ۲۰۰۱ آغاز شد اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.

از سوی دیگر کنگره اکنون قدرت بیشتری در برخورد با شرکای تجاری همچون چین خواهد داشت.

کنگره ایالات متحده از طرفداران سرسخت اعمال تحریم‌های تعرفه‌ای علیه محصولات چینی به منظور کاهش واردات از چین است. شرایط اکنون در دست کنگره است و می‌تواند این تعرفه‌ها را به راحتی افزایش دهد و حتی شرکای تجاری چینی را دوباره به پای میز مذاکره بکشاند.

قانون حق نظارت تجاری یا TPA اکنون از دولت بوش سلب شده است. اما سوزان شوواب نماینده ارشد تجاری ایالات متحده و مذاکره کننده ارشد این کشور در گفت‌وگوهای تجارت آزاد دور دوحه عقیده دارد که حق نظارت تجاری دولت بوش باید تمدید شود.

وی در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان گفت: ما اکنون در شرایط حساس و پیچیده‌ای از دوران طولانی مذاکرات قرار داریم. هر حرکت اشتباهی می‌تواند به مرگ کامل مذاکرات تجاری دور دوحه منجر شود و ما تمایلی به این رخداد نداریم.

بنابراین گزارش سوزان شوواب از کنگره درخواست کرد تا با تمدید حق نظارت تجاری دولت جورج بوش راه را برای ادامه گفت‌وگوها هموار کند.

وی افزود: حق نظارت تجاری تازه می‌تواند درهای بسته را به روی مذاکرات باز کند. ما اکنون به جایی رسیده‌ایم که می‌توان به پایان مذاکرات خوش‌بین بود.

تحلیلگران عقیده دارند نباید به آینده مذاکرات دور دوحه پس از کنترل کنگره آمریکا امیدوار بود. اختلاف اصلی اکنون بر سر یارانه‌های کشاورزی است که کشورهای صنعتی به کشاورزان خود پرداخت می‌کنند و سبب می‌شود که قیمت محصولات کشاورزی در آنها از قیمت تمام شده در کشورهای در حال توسعه و فقیر کمتر باشد. این موضوع باعث آن است که عملا کشورهای فقیر نتوانند محصولات کشاورزی خود را به کشورهای صنعتی صادر کنند. ایالات متحده با بیش از ۲۲میلیارد دلار یارانه در سال، بالاترین حجم یارانه‌های کشاورزی را در جهان پرداخت می‌کند. درخواست کشورهای فقیر و در حال توسعه کاهش پرداخت یارانه‌های کشاورزی در قبال کاهش تعرفه واردات محصولات صنعتی بر کشورهای در حال توسعه و فقیر است. دقیقا همین مساله است که نگرانی‌ها را موجب می‌شود. به طور سنتی دموکرات همواره از افزایش مالیات‌ها و یارانه‌ها دفاع کرده‌اند. اکنون بعید به نظر می‌رسد کنگره خود را مجاب کند که با کاهش یارانه‌های کشاورزی آن هم در این حجم وسیع موافقت کند.

جنگ موز

در حالی بوش حق نظارت بر مذاکرات تجاری را از دست داده است. در آخرین روزی که این اختیار را در دست داشت ایالات متحده را وارد یک نبرد تجاری جدید کرد. چندی قبل کشورهای آمریکای لاتین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده موز در جهان با اتحادیه اروپا اختلافاتی در زمینه تجارت موز پیدا کردند که به تشکیل پرونده شکایت در سازمان تجارت جهانی منجر شد. این پرونده به «جنگ موز» مشهور شد. روز جمعه ایالات متحده با پشتیبانی از کشورهای آمریکای لاتین خواستار بازنگری سازمان تجارت جهانی در قوانین تعرفه‌ای اتحادیه اروپا در بحث واردات موز شد. اتحادیه اروپا هم‌اکنون بزرگ‌ترین واردکننده موز از کشورهای آمریکا لاتین است. تعرفه واردات موز به اتحادیه اروپا ۱۷۶یورو به ازای هر تن است و ایالات متحده عقیده دارد که این میزان باید دست کم به نصف کاهش پیدا کند. اتحادیه اروپا چهار پنجم موز مورد نیاز خود را از کشورهای آمریکای لاتین تامین می‌کند. آمریکا و اروپا در حالی در جنگ موز رو در روی هم قرار گرفته‌اند که در جنگ تجاری با چین شریک یکدیگر به حساب می‌آیند. پیتر کاندلسون کمیسر تجاری اتحادیه اروپا در این خصوص گفت بازنگری تعرفه‌های تجاری در واردات محصولات کشاورزی به اتحادیه اروپا مستلزم بازنگری این کشور در پرداخت یارانه‌های کشاورزی است. اتحادیه اروپا آمادگی دارد تعرفه‌های واردات محصولات عمده کشاورزی را تا سطح ۵۰درصد کاهش دهد اما آن را منوط به تصمیم ایالات متحده کرده است.

سلسه آموریم وزیر خارجه بزریل که کشورش یکی از صادرکنندگان اصلی موز به اتحادیه اروپا است نیز در این زمینه گفت: تعرفه بالای محصولات کشاورزی از جمله موز در اتحادیه اروپا باعث کند شدن سرعت صادرات شده است که این مساله می‌تواند به کشاورزی کشورهای آمریکای لاتین ضربه وارد کند.