دنیای اقتصاد- قیمت نفت خام در بازارهای جهانی در نخستین روز معاملاتی این هفته با یک جهش ناگهانی روبه‌رو شد. در حالی که هفته پیش بسیاری از کارشناسان سقوط قیمت‌ها را پیش‌بینی کرده بودند، روند تحولات جهانی به گونه‌ای شد که قیمت‌ها افزایش پیدا کردند. نفت خام که در آخرین روز معاملاتی هفته پیش با قیمت 38/52 دلار به استقبال تعطیلات آخر هفته رفته بود، دیروز در نیمروز معاملاتی بورس نیویورک به قیمت 48/53 دلار در هر بشکه معامله شد.

افزایش یک دلاری قیمت نفت در بازارهای جهانی
سایه ملکه جنگ بر بازار نفت
احمد بختیاری - قیمت نفت خام در بازارهای جهانی در نخستین روز معاملاتی این هفته با یک جهش ناگهانی روبه‌رو شد.

در حالی که هفته پیش بسیاری از کارشناسان سقوط قیمت‌ها را پیش‌بینی کرده بودند، روند تحولات جهانی به گونه‌ای شد که قیمت‌ها افزایش پیدا کردند.
نفت خام که در آخرین روز معاملاتی هفته پیش با قیمت 38/52 دلار به استقبال تعطیلات آخر هفته رفته بود، دیروز در نیمروز معاملاتی بورس نیویورک به قیمت 48/53 دلار در هر بشکه معامله شد.
افزایش ۱۰/۱ دلاری نفت خام در یک روز بسیاری از بوروکرهای نفتی و تحلیلگران را متعجب کرد. افزایش قیمت نفت در شرایطی رخ داده است که میزان عرضه انواع سوخت در بازارهای ایالات متحده به بالاترین سطح خود در چند سال اخیر رسیده و پالایشگاه‌های این کشور با راندمان بالای ۹۰درصد در حال فعالیت هستند.
افزایش احتمال کاهش عرضه نفت اوپک اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت نفت در بورس نیویورک عنوان می‌شود. در سه روز گذشته ایران، ونزوئلا و الجزایر از کاهش سقف تولید اوپک حمایت کردند که این مساله باعث شد گمانه‌زنی‌ها در مورد افزایش احتمال کاهش سقف تولید اوپک شدت بگیرد.
محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور کشورمان که در سفر دوره‌ای به منطقه آمریکای لاتین به سر می‌برد در دیدار با هوگو چاورز همتای ونزوئلایی خود بر کاهش سقف تولید تاکید و از آن حمایت کرد.
هوگو چاورز نیز در این دیدار با اعلام پشتیبانی کشورش از کاهش 500هزار بشکه‌ای نفت خام از ابتدای ماه فوریه از دیگر کشورهای عضو اوپک درخواست کرد تا با اجرای این مصوبه که در نشست 14 دسامبر اوپک به تصویب رسیده است، از کاهش بیشتر قیمت‌های جهانی نفت جلوگیری کنند. ونزوئلا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در آمریکای لاتین است.
تحلیلگران عقیده دارند با این سخنان مشخص شد که ایران و ونزوئلا مصوبه اول فوریه را اجرا می‌کنند. پیش از این کویت نیز با اعلام نگرانی از کاهش قیمت‌ها اعلام کرده بود که آماده کاهش بیشتر تولید روزانه نفت خود است.
اما علاوه بر این کشورها الجزایر اعلام کرده است که از کاهش تولید 500هزار بشکه‌ای حمایت می‌کند. شکیب خلیل‌ وزیر انرژی و معادن این کشور در گفت‌وگو با رویترز با اعلام این مساله گفت: نفت خام از ابتدا سال میلادی 2007 تاکنون 15درصد از ارزش خود را از دست داده است و این مساله به سود تولیدکنندگان نیست.
اکنون زمان آن رسیده که اعضای اوپک تصمیمی موثر در این خصوص بگیرند. وی احتمال کاهش بیشتر سقف تولید را رد نکرد اما آن را تا پیش از اجلاس ماه مارس بعید دانست.
وزیر انرژی و معادن الجزایر در حالی این سخنان را عنوان کرده و از کاهش تولید حمایت می‌کند که کشورش هنوز مصوبه کاهش اجلاس دوحه را به طور کامل به اجرا در نیاورده است.
به همین دلیل حمایت شکیب خلیل از کاهش تولید اهمیت دو چندانی پیدا می‌کند. الجزایر به نوعی سخنگوی اعضای کوچک سازمان کشورهای صادرکننده نفت به حساب می‌آید. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود دیگر اعضای کوچک همچون اندونزی نیز این بار از بیم سقوط قیمت‌ها به زیر ۵۰ دلار به دنبال اجرای مصوبه‌های کاهشی سقف تولید باشند.
این هفته اعضای موثر اوپک در اجلاسی در هند گرد هم می‌آیند و آخرین مواضع خود در قبال نفت خام و مصوبه‌های اوپک را اعلام می‌کنند. اجلاس پتروتک 2007 که با حضور شرکت‌ها و کشورهای نفتی در دهلی‌نو برگزار می‌شود فرصت خوبی است تا تحلیلگران با دیدگاه وزرای نفت اوپک آشنا شوند.
پیش‌بینی می‌شود علی النعیمی وزیر نفت عربستان سعودی، سیدکاظم وزیری هامانه وزیر نفت ایران، ادموند داکورو وزیر نفت نیجریه و عبدا... بن‌حمدالعطیه وزیر نفت قطر در این اجلاس شرکت کنند.
هم‌اکنون مواضع نفتی عربستان هنوز مشخص نشده است. چنانچه عربستان کاهش نفت از ابتدای فوریه را اجرا نکند باید تلاش بقیه کشورها را بیهوده توصیف کرد.
به اعتقاد تحلیلگران در میان کشورهای عضو اوپک تنها عربستان است که توان سخت‌افزاری تولید نفت بیشتر و افزایش ناگهانی تولید را دارد.
عربستان هم‌اکنون در حال ترمیم روابط خود با ایالات متحده است و به همین دلیل نگرانی وجود دارد که با کاهش تولید موافقت نکند. افزایش قیمت نفت خام موجب کاهش رشد اقتصادی ایالات متحده می‌شود.
از سوی دیگر کاندولیزا رایس وزیر خارجه ایالات متحده در سفر دوره‌ای به خاورمیانه به سر می‌برد و طی این سفر دیداری نیز با مقامات عربستان سعودی انجام خواهد داد.
تحلیلگران عقیده دارند رایس در این گفت‌وگوها از عربستان خواهد خواست تا یک بار دیگر کنترل بازار نفت را در دست بگیرد. با این وجود هنوز عربستان واکنشی از خود نشان نداده است که تایید‌کننده این گمانه‌زنی‌ها باشد.
با وجود افزایش یک دلاری قیمت نفت خام در اولین روز هفته معاملاتی تحلیلگران بلومبرگ عقیده دارند این افزایش به دلیل نزدیک شدن به روز اول فوریه است و در روزهای آینده بازار آرام‌تر خواهد شد.
اما در حالی که بازارهای جهانی با افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند پایگاه اینترنتی اوپک از کاهش بهای سبد نفتی این سازمان خبر داد.
بهای سبد نفتی اوپک شامل یازده نوع نفت مختلف با ۴۸ سنت کاهش به ۶۵/۴۸ دلار رسید.