یارگیری اوپک از غیراوپکی‌ها

گروه بین‌الملل - اوپک پس از سال‌ها یک بار دیگر در آستانه یک تغییر اساسی قرار گرفته است، هم‌اکنون سه کشور آمادگی خود را برای پیوستن به جمع کشورهای عضو اوپک اعلام کرده‌اند. این مساله می‌تواند تعداد اعضای این سازمان را به چهارده کشور برساند. آنگولا، سودان و اکوادور سه کشوری هستند که تمایل خود را برای عضویت در جمع اعضای اوپک اعلام کرده‌اند. در این میان آنگولا بیش از دیگر کشورها در تصمیم خود جدی به نظر می‌رسد. پیش از این اعلام غیررسمی نشان می‌داد که موضوع عضویت آنگولا در نشست ماه دسامبر اوپک مطرح شود، اما گفت‌وگوی ادموند داکورو، رییس دوره‌ای اوپک و وزیر نفت نیجریه با خبرگزاری رویتر این بحث را به زمان دیگری موکول کرد. اوپک هم‌اکنون به شدت درگیر وضعیت بازار جهان نفت و احتمال کاهش قیمت‌ها است. داکورو اظهار امیدواری کرد که موضوع عضویت آنگولا در اوپک در اجلاس عادی ماه مارس این سازمان مطرح شود و مورد تایید سایر اعضا قرار گیرد.

آنگولا در حال حاضر دومین تولیدکننده نفت در آفریقا در گروه کشورهای پایین صحرا، پس از نیجریه است. این کشور فعلا ۴/۱میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کند که به گفته وزارت نفت این کشور تولید آنگولا طی شش ماه ابتدای سال ۲۰۰۷ میلادی به ۲میلیون بشکه در روز خواهد رسید. استقبال رییس اوپک از حضور اعضای تازه، نشانگر آن است که کشورهای خواهان عضویت می‌توانند روند آسانی در جریان این الحاق داشته باشند. بحث سهمیه‌ها یکی از اصلی‌ترین گزینه‌ها در روند پیوستن آنگولا و دیگر کشورهای خواهان عضویت، به اوپک است. داکورو، هرگونه امتیاز ویژه برای کشورهای جدید را تکذیب کرده و گفت: تمامی اعضای اوپک باید به مصوبات عمل کنند و کشورهای جدید نیز وظیفه دارند براساس سهمیه‌بندی به تولید و صادرات نفت اقدام کنند.

بازار نفت اکنون در شرایط ویژه‌ای به سر می‌برد و اوپک به اعتقاد تحلیل‌گران تمایل فراوانی دارد که با افزایش تعداد اعضا، نفوذ و سهم بازار خود را در بازار نفت‌خام افزایش دهد. اوپک هم‌اکنون بین ۳۸ تا ۴۰درصد بازار نفت خام را در دست دارد و یارگیری از غیراوپکی‌ها می‌تواند این سهم را توسعه دهد. از طرف دیگر به اعتقاد کارشناسان برای کشورهای کوچک تولیدکننده نفت نیز حضور در اوپک سودآور است. چرا که هم نفت آنها با حضور در سبد نفتی اوپک افزایش قیمت پیدا می‌کند و هم اینکه تحت‌حمایت یک سازمان ریشه‌دار در بازار نفت قرار می‌گیرند. اکوادور نیز یکی دیگر از کشورهای خواهان عضویت در اوپک است. در مورد اکوادور باید گفت که این کشور خواهان بازگشت به اوپک است. چرا که این کشور تا ۱۴ سال پیش از اعضای اوپک بود که از این سازمان خارج شد.

این خبر واکنش آژانس بین‌المللی انرژی به عنوان حامی کشورهای واردکننده انرژی و مشاور انرژی ۲۶ کشور صنعتی را به دنبال داشت به طوری که این سازمان در گزارشی اعلام کرد: پیوستن سه کشور فوق به اوپک، مانع سرمایه‌گذاری‌ شرکت‌های خارجی در این سه کشور خواهد شد و رشد مازاد تولید نفت جهان را کاهش خواهد داد و کشورهای مصرف‌کننده نفت را در برابر شوک‌های عرضه نفت، آسیب‌پذیر خواهد ساخت.

پیوستن آنگولا،‌ سودان و اکوادور به اوپک ظرفیت تولید این سازمان را ۲میلیون بشکه در روز معادل ۶درصد تولید فعلی آن، افزایش خواهد داد و مجموع ذخایر نفت آن را ۵/۱۰میلیارد بشکه رشد خواهد داد.

«دیوید فایف» تحلیلگر بازار نفت در آژانس بین‌المللی انرژی در این زمینه گفت: آژانس بین‌المللی انرژی باید از کشورهای مستقل تولیدکننده نفت بخواهد بر اساس منافع خود عمل کنند.

این در حالی است که پیوستن به اوپک جایگاه سه کشور فوق را در بازار نفت تقویت خواهد کرد. آنگولا به تازگی از جنگ طاقت‌فرسای ۲۷ ساله رهایی یافته و سودان که سومین تولیدکننده بزرگ منطقه است، هم‌اکنون در بحران به سر می‌برد.

«رافائل کورئا» رییس‌جمهور چپ‌گرای جدید اکوادور آمادگی خود را برای پیوستن به اوپک اعلام کرده و به پیروی از همتای ونزوئلایی‌اش، چاوز، خواستار افزایش درآمد دولت از همکاری با شرکت‌های نفتی خارجی شده است. اکوادور سال ۱۹۹۲ از سازمان اوپک جدا شد.

آمریکا بزرگ‌ترین مشتری نفت آنگولا است. شرکت‌های اکسون موبیل و شورون بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران در بخش نفت آنگولا هستند. ظرفیت تولید سودان نیز هم‌اکنون ۳۳۰هزار بشکه و اکوادور ۲۷۰هزار بشکه در روز است.