سرمایه‌گذاران مهاجر ویتنامی به خانه باز می‌گردند

رهام وزیری- سال‌ها پیش وقتی حکومت کمونیستی در ویتنام برقرار شد بسیاری از صاحبان سرمایه از ترس ضبط اموال خود به ناچار مجبور به کوچ کردن شدند و بسیاری از آنها راه ایالات‌متحده را در پیش گرفتند. به این ترتیب جامعه‌ای از سرمایه‌‌گذاران ویتنامی در آمریکا شکل گرفت که به جای کشور خود در ایالات‌متحده کسب و کار را توسعه دادند. اما با پیوستن ویتنام در هفته گذشته به سازمان تجارت جهانی، بسیاری از ویتنامی‌ها اکنون در مورد فرصت‌های جدیدی صبحت می‌کنند که تحت‌تاثیر حضور در بازارهای جهانی برای این کشور به وجود خواهد آمد. سرمایه‌‌گذاران مهاجر ویتنامی نیز اکنون در این دسته جای گرفته‌اند و به دنبال یافتن فرصت‌های بکر در سرزمین قدیمی خود هستند.

در حقیقت این طبقه ویتنامی- آمریکایی بودند که از نزدیکی روابط اقتصادی آمریکا و ویتنام حمایت کردند و راه را برای ورود ویتنام به سازمان تجارت جهانی گشودند. فرانک جائو که یک دورگه آمریکایی - ویتنامی است و به تازگی بزرگ‌ترین پروژه ساختمان‌سازی را در ویتنام به مرحله اجرا درآورده است در این مورد می‌گوید: مشخص است که ویتنام تغییر کرده است.

این به آن معنی نیست که تغییرات به وجود آمده برای رفاه مردم کافی است، اما این مساله نشانگر بهتر شدن وضعیت دراماتیک گذشته است. نظری که این مهاجر ویتنامی می‌دهد اکنون به دیدگاه بسیاری از مهاجران ویتنامی تبدیل شده است. آمریکا بزرگ‌ترین مرکز تجمع ویتنامی‌ها در خارج از مرزهای این کشور است. پس از جنگ ویتنام روابط ویتنام و ایالات‌متحده به کمترین حد ممکن رسید. از ابتدای دهه نود کم‌کم روابط دو کشور رو به گسترش گذاشت و دولت کمونیستی ویتنام سرانجام در سال ۱۹۹۵ روابط رسمی تجاری خود را با واشنگتن برقرار کرد. البته هیچ‌گاه ارتباط مهاجران سرمایه‌گذار ویتنامی با منطقه قطع نشد و آنها همواره کسب و کارهای کوچکی را در کشورهای آسیایی به خصوص چین و کره اداره می‌کردند.

ارتباط تجاری آمریکا و ویتنام از سال ۲۰۰۱ سرعت بیشتری گرفت. در این سال عقد قراردادهای مستقیم تجاری بین دو کشور باعث شد تا حجم مبادلات، جهش چشمگیری پیدا کند. در عقد این قرارداد تجاری نیز مهاجران نقشی غیرقابل انکار داشتند. این قرارداد که از اواسط سال ۲۰۰۱ میلادی به اجرا درآمد باعث شد تا حجم مبادلات دو کشور از یک میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار در سال ۲۰۰۰ به ۷میلیارد و ۸۰۰میلیون دلار در سال ۲۰۰۵ برسد. ویتنام ۸۴میلیون نفر جمعیت دارد و دارنده دومین رشد اقتصادی در آسیا پس از چین است. اکنون با افزایش امیدواری‌ها یکبار دیگر ویتنامی- آمریکایی‌ها در حال بازگشت به سرزمین مادری خود برای سرمایه‌گذاری هستند. آنها تنها در یک اقدام، بیش از ۴۰۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری را در بخش مسکن در سایگون انجام داده‌اند که نزدیک به ۳۰هزار شغل جدید ایجاد کرده است. پایین بودن نرخ دستمزد که حتی از چین هم کمتر است باعث می‌شود تا رغبت بیشتری برای سرمایه‌گذاری ایجاد شود. بازگشت سرمایه‌گذاران مهاجر به ویتنام نه تنها برای آنها بلکه برای ویتنام نیز سودآور است، چرخه اقتصادی که مهاجران از سال ۱۹۷۵ تا امروز در کالیفرنیا و دیگر نقاط جهان به راه انداخته‌اند می‌تواند بهترین فرصت برای ویتنام باشد. چرخه‌ای که بسیاری از کشورها باید به سرعت ایجاد کنند، به وسیله این مهاجران طی سالیان دراز ایجاد، تکمیل و آزمایش شده است و اکنون حاضر و آماده در خدمت تجارت خارجی ویتنام قرار می‌گیرد. از طرف دیگر پیوستن به سازمان تجارت جهانی اکنون تعرفه‌ها و قوانین دست و پاگیر را از پیش روی علاقه‌مندان به کسب و کار در این کشور برداشته است و مهاجران آمریکایی- ویتنامی می‌توانند با امیدواری بیشتری سرمایه‌های خود را به ویتنام بیاورند.

تحلیلگران عقیده دارند که روابط تجاری آمریکا، ویتنام پس از شرکت جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا در اجلاس سران اوپک در هفته آینده میلادی، رو به بهتر شدن خواهد گذاشت چرا که در حاشیه این دیدار مذاکرات سیاسی بین بوش و مقامات هانوی برقرار خواهد شد که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد سرانجام این مذاکرات مثبت باشد. هم‌اکنون کنگره آمریکا سطح روابط سیاسی- اقتصادی دو کشور را نرمال اعلام کرده است، اما مهاجران آمریکایی- ویتنامی امیدوارند با افزایش سطح روابط دو کشور، راه برای تجارت دو جانبه آنها بازتر از گذشته شود و فرصت‌های بیشتری در اختیارشان قرار گیرد.

پیش‌بینی‌های دولت ویتنام نشان می‌دهد که این کشور بتواند در مدت ۵ سال بیش از ۵میلیارد دلار سرمایه مهاجران ویتنامی در دیگر نقاط جهان را جذب کند و این جدای از جذب سرمایه‌گذاری خارجی افراد غیر ویتنامی است. در حقیقت ویتنام داستان یک تغییر است. کشوری که تا ۱۰ سال پیش در فقر مطلق به سر می‌برد اکنون می‌رود تا در سال ۲۰۱۰ نام خود را از فهرست کشورهای فقیر جهان خارج کند.