اوپک ثلث توافقنامه قطر را اجرا کرد

گروه بین‌الملل - بازارهای نفت این روزها، دوران سرگیجه را می‌گذرانند، از یک سو عدم پایبندی برخی از اعضای اوپک به مصوبه قطر و از سوی دیگر گرمای بی‌موقع هوا در ایالات متحده، روزهای ارزانی نفت را در آستانه فصل سرد رقم زده است و در سوی دیگر میدان نگرانی واردکنندگان از سرمای شدید ناگهانی و جهش قیمت‌ها وجود دارد. اما در برابر همه این نگرانی‌ها واردکنندگان همچنان از افزایش تقاضای خود خودداری می‌کنند و مجموعه این شرایط روزهایی را رقم زده که تحلیل‌گران را بیش از همیشه نگران می‌کند.

در حالی که میزان تولید برخی از کشورهای اوپک کاهش یافته است، عراق که روزگاری نه چندان دور از اثرگذاران اوپک بود و اینک به دلیل بحران داخلی و سهمیه اوپک شمارش نمی‌شود، اعلام کرده است تا پایان سال ۲۰۰۶ تولید خود را به روزانه ۳میلیون بشکه خواهد رساند. این خبر اگر چه در نگاه نخست چندان اهمیت ندارد اما وقتی این نکته را در نظر داشته باشیم که بیشتر صادرات نفت عراق به ایالات متحده می‌رود، آن وقت به مساله‌ای معنی‌دار در بازار نفت تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر زمانی که افزایش تولید نفت عراق را در کنار کاهش نگرانی آمریکا از عرضه نفت قرار می‌دهیم به این نتیجه می‌رسیم که آمریکا از طریق افزایش تولید شرکت‌هایش همچون اکسون و هالیبرتون در عراق به شدت در حال جبران کاهش عرضه نفت از سوی اوپک است. عراق قصد دارد برای توسعه صنعت نفت خود ۲۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کند. این کشور پس از عربستان و ایران بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد. دیروز ادامه گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد که جریان هوای گرم، همچنان ایالات متحده‌ را احاطه کرده است و این مساله مانع از افزایش قیمت نفت شده است. دیروز در نیمروز معاملاتی نیویورک قیمت هر بشکه نفت خام وست‌تگزاس برای تحویل در ماه دسامبر به ۸۸/۵۷دلار رسید که نسبت به روز قبل از آن تغییر چندانی نداشت. در ساعاتی از معاملات این قیمت به ۹۳/۵۷دلار در هر بشکه نیز رسید اما نتوانست خود را به ۵۸دلار برساند. به غیر از گرمای هوا در آمریکا و کاهش تقاضا، همچنان اصلی‌ترین دلیل کاهش قیمت نفت مساله عدم‌اجرای مصوبه اوپک در قطر مبنی‌بر کاهش ۲/۱میلیون بشکه از سقف تولید است. سازمان بین‌المللی انرژی در گزارش جدید خود اعلام کرده است بی‌نظمی به وجود آمده در بین اعضای اوپک باعث شده تا این سازمان نتواند به توافق به عمل آمده عمل کند و به جای ۲/۱میلیون بشکه عملا تنها ۴۰۰هزار بشکه از سقف تولید کاسته شده است. قیمت سبد نفتی اوپک اکنون در سطح ۲۵/۵۴دلار در هر بشکه مانده است که اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند سقوط به ۵۰دلار دور از دسترس نیست.

تاکنون عربستان، ایران، کویت، امارات و ونزوئلا رسما میزان کاهش تولید خود را اعلام کرده‌اند اما بقیه اعضا آماری در این خصوص ارائه نکرده‌اند که این مساله ممکن است ناشی از عدم‌کاهش تولید به وسیله آنها باشد. اکنون گزارش‌های سازمان بین‌المللی انرژی که در اختیار بلومبرگ قرار گرفته است نشان می‌دهد اوپک طی ماه سپتامبر ۶/۲۹میلیون بشکه نفت را در بازارهای جهانی پمپ می‌کرد که اکنون روزگار برگشته و اوپک در تلاش است دست‌کم میزان تولید را به ۲۷میلیون بشکه برساند. اما این موضوع نیازمند عزم تمامی اعضای اوپک است. عزمی که هنوز وجود ندارد.

تازه‌ترین نتایج نظرسنجی خبرگزاری بلومبرگ نشان می‌دهد، افزایش ذخایر انرژی آمریکا و احتمال کاهش بیشتر تولید اوپک، قیمت جهانی نفت را طی هفته آینده میلادی به حدود ۵۹‌دلار در هر بشکه خواهد رساند.

۱۵ نفر از ۳۷ کارشناس ارشد انرژی معادل ۴۱‌درصد که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، بر این باورند که قیمت نفت طی هفته آینده تغییر چندانی نخواهد داشت. ۱۴ نفر نیز پیش‌بینی کردند قیمت نفت در این مدت افزایش و هشت نفر نیز اعلام کردند قیمت نفت کاهش خواهد یافت. هفته پیش نیز ۵۷‌درصد کارشناسان انرژی پیش‌بینی کردند قیمت نفت افزایش خواهد یافت.

کیلی کوپر، رییس موسسه تحقیقات انرژی آی ای اف هوستون در این باره گفت: افزایش ذخایر انرژی آمریکا و کاهش تولید نفت اوپک دو مساله‌ای هستند که تقریبا اثرات همدیگر را در بازار انرژی خنثی خواهند کرد. به نظر من قیمت نفت طی هفته آینده حدود ۶۰‌دلار خواهد بود.

شیخ علی الجراح الصباح، وزیر نفت کویت نیز گفت: اوپک کلیه تحولات بازار نفت را زیر نظر دارد. قیمت نفت هم اکنون در سطح منطقی قرار دارد و نیازی به کاهش بیشتر تولید نفت اوپک نیست.

لوییس گیوستی، کارشناس ارشد مرکز مطالعات جهانی انرژی نیز گفت: بازار نفت هم‌اکنون به شدت نگران تصمیم‌های احتمالی اوپک در آینده است. گرچه اوپک در اجلاس گذشته خود با کاهش ۲/۱‌میلیون بشکه از تولید خود موافقت کرده است ولی به نظر می‌رسد تنها نیمی از این رقم تحقق یافته است.

از طرف دیگر روسیه در ادامه تلاش برای صادرات نفت بیشتر اعلام کرد که تعرفه صادرات نفت را کاهش خواهد داد.

وزارت انرژی روسیه اعلام کرد، میزان تعرفه صادرات نفت خام این کشور از ابتدای ماه دسامبر بیش از ۲۴‌درصد کاهش خواهد یافت و به کمتر از ۷/۱۸۰‌دلار در هر تن خواهد رسید. کاهش قیمت جهانی نفت مهم‌ترین علت تصمیم دولت روسیه برای کاهش تعرفه صادرات نفت بوده است.

مسکو پیش از این از احتمال کاهش ۵۰‌دلاری تعرفه صادرات نفت این کشور خبر داده بود. روسیه پیش از این هر سه ماه یک بار با تجدید نظر در تعرفه صادرات نفت، این رقم را بیش از پیش افزایش می‌داد.

کارشناسان وزارت انرژی روسیه بر این باورند که از این پس شاهد ثبت رکوردهای بی‌سابقه برای قیمت نفت نخواهیم بود و تعرفه صادرات نفت این کشور بیش از پیش کاهش خواهد یافت. تعرفه صادرات نفت روسیه هم اکنون بیش از ۶/۲۳۷‌دلار به ازای هر تن است. صاحب‌نظران اقتصادی روسیه معتقدند، افزایش تعرفه صادرات نفت خام، مهم‌ترین عامل کاهش انگیزه شرکت‌های نفتی این کشور برای افزایش صادرات طی سال‌های پیش بوده است.