گروه بین‌الملل- در قطعه زمینی خشک و لم‌یزرع در غرب هندوستان، یک گروه از کشاورزان بیانیه‌ای سیاسی، اقتصادی منتشر و طی آن اعلام کردند، حاضرند زمین‌های خود را بفروشند. رییس این دهکده که خانواده‌اش نسل اندر نسل کشاورز بوده‌اند، معتقد است، کشاورزی برای ما بس است. این کار دیگر ما و بچه‌هایمان را سیر نمی‌کند. بهتر است به شهرها برویم و به عنوان باربران چای کار کنیم، به هر حال بهتر از گرسنگی است که ما در روستاها دچار آن هستیم. هندوستان یک جامعه کشاورزی است، به طوری که هفتاددرصد مردم این کشور از طریق کار بر روی زمین امرار معاش می‌کنند. قیمت محصولات کشاورزی در سال‌های اخیر پیوسته تنزل یافته است و میلیون‌‌ها کشاورز هندی در سراسر مناطق روستایی این کشور افت قیمت محصولات خود را در بازارهای بین‌الملل نظاره‌گر بوده‌اند. حذف یارانه‌های اقتصادی به این معنا است که آنها در لابه‌لای واژه‌های اقتصادی مانند عرضه و تقاضا و نیز نوسانات اصلاحات اقتصادی گرفتار شده‌اند، اصطلاحات و واژه‌هایی که هرگز در مدرسه نخوانده‌اند و معنای آنها را نیز نمی‌فهمند. آنها فقط این را خوب می‌فهمند که در چرخه خشکسالی و قرض گرفتار شده‌‌اند و سال به سال اوضاع بدتر می‌شود.

انتظارات فزاینده

بسیاری از کشاورزان هندی، افسانه‌هایی از پیشرفت و رونق بمبئی را می‌شنوند و حداقل می‌توانند برخی از جنبه‌های این رونق را در تلویزیون‌هایی مشاهده کنند، آن هم به لطف افزایش درآمد برخی روستاییانی که به شهر برای کار رفته‌اند و در بازگشت برای خانواده خود تلویزیون به ارمغان آورده‌اند. از این صفحه جادویی تصاویری از هند پررونق و مجلل به درون خانه‌های کوچک و گلی در روستاها راه یافته است و باعث افزایش خشم، نارضایتی و برپایی تظاهرات در اعتراض به وضعیت کشاورزان شده است. منتقدان اصطلاحات جهانی‌سازی می‌گویند، نیروهای بازار آزاد مقصر اصلی رشد درآمد عده‌ای و نیز افزایش نابرابری در هند میان دارا و ندار شده است. جیدیپ یکی از روزنامه‌نگاران منتقد می‌گوید آیا این چیزی است که ما پیشرفت می‌نامیم. این غارت اکثریت توسط اقلیت است.

وی می‌گوید: شکی نیست که تولیدکنندگان نرم‌افزار پولی درمی‌آورند که پدران و پدربزرگ‌هایشان حتی تصور آن را نمی‌توانستند بکنند. اما آن نوع محرومیتی که در‌حال‌حاضر در آن بخش از هند که قبلا دارای رونق بوده وجود دارد، بسیار تکان دهنده است.

اما برخی تحلیلگران و اقتصاددانان معتقدند، جهانی شدن یک فرایند مفید است و نمی‌توان آن را مقصر بیماری‌ها و مشکلات هند دانست. در واقع به اعتقاد این عده، جهانی شدن مخرب و مولد بیماری اقتصادی نیست. حتی اگر هند اصلا گام در فرایند لیبرالیزه شدن نمی‌گذاشت، بیماری‌ها و مشکلات سرجای خود بود.

مشکل هند نه سیاست‌های جهانی شدن بلکه فقدان اصلاحات در بخش کشاورزی است. بنابراین نباید مشکلات واشتباهات دولت را به جهانی شدن نسبت داد. آسان‌ترین کار متهم کردن هر چیزی بدون حل مساله اصلی است.

اما در تظاهرات بزرگی که در مقابل پارلمان این کشور انجام شد، «جهانی شدن» مقصر اصلی قلمداد شد. دلیل اینکه انگشت اتهام به سوی «جهانی سازی» گرفته می‌شود، از بین رفتن ارزش‌ها و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی است، آن چیزی است که فروشنده‌ها و بقالان هندی، ورود فروشگاه‌های زنجیره‌ای مانند وال مارت می‌دانند که زندگی آنها را مورد تهدید قرار داده است و چیزی است که موجب افزایش آلودگی در سراسر کشور در اثر صنعتی شدن شده است.

اما اگر از زنانی که در شهر بمبئی زندگی و کار می‌کنند بپرسید که آیا زندگی او در اثر بازار آزاد تغییر کرده است یا خیر،‌ قطعا پاسخ یک آری پرطنین است. به اعتقاد برخی از زنان، آنها بیشتر از والدین‌شان پول درمی‌آورند و این برای زنان هندی به معنای برخورداری از مواهب جدید و عین آزادی است. کار و توانایی مالی جدید به آنها فرصت استقلال از والدین و همسر را می‌دهد. حتی به آنها امکان می‌دهد تا دیرتر ازدواج کنند و شاید اصلا ازدواج نکنند. فرصت‌هایی که اکنون برای زنان در شهرهای هند فراهم شده است، بسیار جذاب است.

اقتصاددانان معتقدند، در هند یک بخش در حال پیشرفت وجود دارد که آماده است تا از میوه‌ها و ثمرات جهانی شدن و آنچه که این پدیده می‌تواند بکند، بهره گیرند. آنها می‌توانند وارد بازارهای جهانی شوند.

حال به آنها این فرصت داده شده است که بخشی از «جهان جهانی شده» شوند. اما برای هند به عنوان اقتصادی در حال توسعه برقراری تعادل میان دارا وندارها نه تنها اولویت بلکه ضرورت است.

بی‌بی‌سی