اپک به دنبال تشکیل بزرگترین منطقه آزاد
دنیای اقتصاد - کشورهای عضو سازمان اپک در پایان اجلاس دو روزه خود با انتشار بیانیه‌ای از طرح خود برای تاسیس «منطقه آزاد تجاری آسیا - اقیانوسیه» پرده برداشتند. هدف اصلی از اجرای این طرح براساس بیانیه منتشر شده آزادسازی و تسهیل سرمایه‌گذاری و تجارت بین اعضا خواهد بود که با توجه به عضویت قدرتمندترین اقتصادهای جهان شامل آمریکا، چین و ژاپن در آن می‌تواند به شکل‌گیری بزرگترین ائتلاف اقتصادی جهان منجر شود. این طرح در حالی اعلام شده است که دو عضو اصلی اپک؛ یعنی چین و آمریکا درگیر بزرگترین چالش اقتصادی عصر حاضر هستند. در اجلاس «اپک» توافق شد
تشکیل منطقه آزاد تجاری آسیا- پاسیفیک
شادی آذری
دیروز، یکشنبه، در آخرین روز اجلاس همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسیفیک (اپک)، رهبران بزرگترین اقتصادهای جهان توافق کردند در راستای تشکیل یک منطقه آزاد تجاری که همه کشورهای حاشیه اقیانوس آرام را در برگیرد، گام بردارند.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که احیای اقتصادی جهان هنوز شکننده است و این رهبران اعلام کرده‌اند که تشکیل این منطقه آزاد تجاری محوری خواهد بود برای ایجاد ثبات در رشد اقتصادی جهان. در روز پایانی اجلاس اپک همه ۲۱ کشور عضو اپک از اقتصاد ضعیف برونئی گرفته تا موتور محرکه اقتصاد جهان، یعنی اقتصاد چین، خواستار اجتناب از ایجاد موانع بیشتر تجاری و حذف آن دسته از موانعی شدند که هنگام بروز بحران اقتصادی جهان وضع شدند.
اپک یک گروه اقتصادی از کشورهای حاشیه اقیانوس آرام است که به منظور بهبود مناسبات اقتصادی و سیاسی با یکدیگر دیدار می‌نمایند. این گروه کمیته‌های اجرایی زیادی در زمینه طیف وسیعی از مسائل، از ارتباطات تا شیلات را در بر می‌گیرد. سران کشورهای عضو اپک (به استثنای چین تایپه)، طی یک همایش سالانه تحت عنوان «اجلاس سران اقتصادی اپک» با یکدیگر ملاقات می‌کنند که مکان برگزاری آن درمیان اعضای اقتصادی اپک به‌صورت گردشی تعیین می‌شود. اپک به خاطر این سنت خود مشهور است که رهبران حاضر در آن مطابق با رسوم ملی کشور میزبان خود لباس می‌پوشند. در ژانویه ۱۹۸۹، بای هاوک، نخست‌وزیری استرالیا خواستار همکاری موثرتر اقتصادی در منطقه آسیا پاسیفیک شد. این امر موجب برگزاری اولین اجلاس اپک در کانبرای، استرالیا به ریاست وزیر خارجه آن کشور، گرت ایوانز در ماه نوامبر شد. اولین اجلاس سران اپک در سال ۱۹۹۳ زمانی برگزار شد که بیل کلینتون، رییس جمهوری وقت آمریکا، این اجلاس را وسیله‌ای حساس برای بازگردان مذاکرات دور اروگوئه به مسیر اصلی خود می‌دید، به همین منظور سران اقتصادی کشورهای عضو آن را به بلیک آیلند، واشنگتن دعوت نمود. اسامی ۲۱عضو فعلی اپک بدین شرح است:استرالیا، برونئی، کانادا، اندونزی، ژاپن، کره، مالزی، نیوزیلند، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، آمریکا، تایوان، هنگ کنگ، چین، مکزیک، گینه نو، شیلی، پرو، روسیه و ویتنام.
در بیانیه پایانی اجلاس اپک امسال که در یوکوهامای ژاپن برگزار شد، آمده است: «ما بر عزم قوی خود بر دستیابی به تجارت آزاد و باز و سرمایه‌گذاری در منطقه تاکید می‌کنیم.» در این بیانیه همچنین آمده است: «ما باید گام‌هایی را در راستای ایجاد نهادی با هدف رشد اقتصادی قدرتمندتر، باثبات‌تر و متوازن‌تر در آینده برداریم.» نمایش اتحادی که طی روزهای شنبه و یکشنبه از کشورهای عضو اپک در یوکوهامای ژاپن شاهد بودیم درست در مقابل آن چیزی بود که از اجلاس گروه بیست در سئول، پایتخت کره جنوبی، به نمایش گذارده شد. تحلیلگران بر این باورند که آنچه باعث این اتحاد شده است نگرانی از ضعف احیای اقتصادی است که لزوم تجارت آزادتر را بیش از پیش مطرح ساخته است.رییس‌جمهوری چین، هوجینتائو در سخنرانی از پیش تنظیم شده خود خطاب به سایر رهبران عضو اپک گفت: «احیای اقتصادی قدرتمند نیست و عدم توازن تجاری موجب بروز نگرانی‌های بزرگی شده است.» وی افزود: «وضعیت اشتغال در کشورهای توسعه یافته تیره و تار است و بازارهای نوظهور با فشارهای تورمی و حباب قیمت دارایی‌ها روبه‌رو هستند.»بر اساس بیانیه این اجلاس، رهبران اپک توافق کردند «گام‌هایی جدی را در جهت تحقق منطقه آزاد تجاری آسیا-پاسیفیک بردارند.» و نخست‌وزیر ژاپن، نائوتوکان حداکثر زمان تحقق این هدف را سال ۲۰۲۰ تعیین کرد.چنین منطقه عظیم آزاد تجاری، که در آن تعرفه واردات همه نوع کالا از قطعات خودرو گرفته تا مواد غذایی حذف خواهد شد، همه ۲۱ کشور عضو اپک را در بر خواهد گرفت. جالب اینکه این ۲۱ کشور بیش از نیمی از تولیدات اقتصادی جهان را به خود اختصاص می‌دهند و دو پنجم کل تجارت جهان توسط این کشورها شکل می‌گیرد. علاوه بر این بزرگترین اقتصادهای جهان که به ترتیب آمریکا، چین و ژاپن هستند، از اعضای این گروه هستند. در بیانیه دیروز اپک آمده است که این هدف باید همه گروه‌بندی‌های منطقه‌ای را دربرگیرد. در این بیانیه اشاره شده است که از جمله این گروه‌ها، گروه همکاری بین کشورهای دوسوی اقیانوس آرام (TPP) است، که توافقی است مورد حمایت آمریکا برای تجارت آزاد بین ۹عضو اپک که اعضای آن در حال مذاکره بر سر آن هستند. اقتصادهای کوچکی چون شیلی، نیوزیلند، برونئی و سنگاپور اعضای فعلی این گروه را تشکیل می‌دهند. آمریکا، استرالیا، مالزی، ویتنام و پرو نیز در حال مذاکره برای پیوستن به گروه همکاری بین کشورهای دوسوی اقیانوس آرام هستند. گروه دیگر گروه آسه‌آن+۳ است که ۱۰ عضو انجمن ملل آسیای جنوب شرقی را به علاوه ژاپن، چین و کره جنوبی شامل می‌شود. در این بیانیه تاکید شده است که نباید کشورهایی غیر از این اعضا که در اپک قدرت مذاکره ندارند در این منطقه آزاد تجاری وارد شوند. حذف تعرفه‌ها و موانع تجاری می‌تواند از طریق افزایش و تسهیل دسترسی شرکت‌ها به سایر بازارها، هم برای فروش محصولات و هم برای سرمایه‌گذاری، موجب رونق اقتصادی شود. تجارت و سرمایه‌گذاری بیشتر نیز به نوبه خود موجب اشتغالزایی خواهد شد. اما فشارهای رقابتی همچنان به شکل تهدید باقی خواهند ماند.اجلاس همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در حالی به پایان رسید که اعضای آپک، به خصوص چین و آمریکا بر سر مسائلی مانند عدم موازنه تجاری و ارزش پول خود اختلاف عمده دارند.
آمریکا خواستار افزایش صادرات خود به منطقه شرق آسیاست و بر این باور است که ارزش کم یوآن، پول چین، به صادراتش لطمه می زند.
چین این موضوع را رد می‌کند. اجلاس بعدی اپک در هونولولوی هاوایی، زادگاه اوباما، در سال ۲۰۱۲ برگزار خواهد شد.
برخی از سران کشورهای عضو اپک-عکس‌ها:GETTY IMAGES
ارسال نظر