دولت هلند سقوط کرد

یان‌پیر بالکننده نخست وزیر هلند، عکس:AFP

گروه بین‌الملل‌- ‌دولت هلند به دنبال عدم توافق احزاب شریک در دولت در مورد تمدید حضور نیروهای هلندی در افغانستان فرو‌پاشید تا وضعیت ۱۶۰۰ سرباز این کشور مستقر در افغانستان در هاله‌ای از ابهام قرار بگیرد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتد‌پرس، نخست‌وزیر یان پیر بالکننده، از حزب دموکرات مسیحی اعلام کرد که دومین حزب بزرگ پارلمان، یعنی حزب کارگر قصد دارد تا از دولت کناره‌گیری کند. موضوعی که به گفته بسیاری از کارشناسان امور سیاسی نشانه‌ای از زوال اعتماد در میان احزابی است که در طول دوران حکومتشان، ائئلافی دشوار با یکدیگر داشتند.

بالکننده که پس از ۱۶ ساعت مذاکره کابینه در شهر لاهه که تا حوالی سحرگاه دیروز ادامه داشت در جمع خبرنگاران حاضر شده بود زمانی را برای برگزاری انتخابات آینده اعلام نکرد. خروج حزب کارگر از کابینه، دولت بالکننده را تبدیل به اکثریتی نا‌کارآمد خواهد کرد و کارشناسان سیاسی بر این باورند که برگزاری انتخابات زودهنگام اجتناب نا‌پذیر خواهد بود. حزب کارگر خواستار آن شده بود که دولت هلند به چارچوب زمانی مشخصی برای خروج از افغانستان پایبند باشد.

بالکننده گفت که دولت راست میانه دموکرات مسیحی او با ائتلاف با حزب کوچک اتحاد مسیحی در قدرت باقی خواهد ماند. با این حال او توضیح بیشتری در مورد برنامه‌هایش نداد.

ائتلاف حاکم بر هلند برای یک دوره چهار‌ساله انتخاب شده بود و روز دوشنبه‌-‌فردا‌- این ائتلاف وارد سومین سال خود خواهد شد.

بالکننده گفت: «‌وقتی ائتلافی وجود نداشته باشد، همکاری با یکدیگر دشوار خواهد بود. هیچ راهی برای ادامه مسیر این کابینه وجود نداشت.»

سربازان هلندی از سال ۲۰۰۶ میلادی به استان اروزگان واقع در جنوب افغانستان اعزام شده‌اند و قرار بود دو سال در این منطقه باقی بمانند اما ماموریت آن‌‌ها تا ماه اوت آینده تمدید شده‌است.

حزب کارگر خواستار آن شده بود که نیروهای ارتش هلند در افغانستان مطابق برنامه از پیش تعیین شده از این کشور خارج شوند، اما اتحاد دموکرات مسیحی بالکننده قصد داشت تا حضور نیروهای نظامی هلند را در استان نا‌آرام اروزگان که تاکنون ۲۱ سرباز هلندی در آن‌جا کشته شده‌اند را تمدید کند.

ووتر بوس، رهبر حزب کارگر هلند در همین رابطه به خبرنگاران گفت: «برنامه سربازان ما هنگامی که آنان را به افغانستان اعزام می‌کردیم، مشخص بود. او ادامه داد: «‌شرکای ما در دولت به برنامه پایبند نبودند و به دلیل مخالفت آنها، ما تصمیم گرفتیم تا از دولت استعفا دهیم.»

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی‌-‌ناتو‌- اخیرا با ارسال نامه‌ای از دولت هلند پرسیده بود که آیا قصد دارد تا نیروهای خود را در افغانستان برای مدت بیشتری در این کشور نگه دارد یا نه؟ این نامه‌ها معمولا زمانی از سوی ناتو ارسال می‌شوند که نشانه شفافی از وجود توافق وجود داشته باشد.

جک دو ویرایس، معاون وزیر دفاع هلند در این رابطه گفت: «‌آینده ماموریت سربازان ما در افغانستان در دستان کابینه جدید خواهد بود.»

اختلاف و دو دستگی میان احزاب شریک در کابینه پس از هفته‌ها تنش میان بالکننده و بوس؛ وزیر اقتصاد هلند در مورد مسائلی از جمله افغانستان و حمایت سیاسی دولت آمستردام از جنگ عراق ایجاد شد.

آندره رووئت، رهبر حزب سوم دولت ائتلافی هلند هم درباره سقوط دولت این کشور گفت: «‌این پایان کابینه است.» او اضافه کرد که ملکه بئاتریکس، رییس تشریفاتی دولت هلند، که قرار است روز شنبه به طور رسمی استعفای حزب کارگر را بپذیرد، از وزرای دیگر خواهد خواست تا خود را برای انتخابات آماده کنند.

ائتلاف احزاب دموکرات مسیحی و کارگر از همان ابتدا هم ائتلافی آرام و بی دردسر نبود. بالکننده و بوس در جریان رقابت‌های انتخاباتی سال ۲۰۰۶ میلادی انتقاداتی بسیار خشن و غیر‌معمول را علیه یکدیگر بیان کرده بودند.

اختلاف و ناسازگاری میان این دو رهبر کابینه پس از نشست روز پنجشنبه پارلمان که این دو نفر باردیگر بر سر موضوع افغانستان با یکدیگر درگیر شدند، بروز کرد.

نتایج نظر‌سنجی از افکار عمومی هلند نشان می‌دهد که جنگ افغانستان به شدت در میان مردم نا‌محبوب است. به نظر می‌رسد حزب کارگر هلند که موقعیتش نزد افکار عمومی به شدت افت کرده است، قصد دارد تا در آستانه انتخابات محلی که قرار است ماه آینده برگزار شود، موضعی اتخاذ کند که به بازیابی دوباره جایگاهش منجر شود.

رابرت کوئندرس، وزیر توسعه کمک‌های خارجی در دولت هلند و عضو حزب کارگر این کشور گفت که حزب متبوعش به وعده گذشته این کشور در این مورد که این آخرین افزایش دوره ماموریت سربازان هلندی در افغانستان خواهد بود وفا‌دار مانده است.

او اضافه کرد: «‌ما به تصمیم دو سال پیش کابینه پایبندیم.»

برگزاری انتخابات در ماه‌های آینده می‌تواند به افزایش قدرت گریت وایلدرز، سیاست‌مدار پوپولیست و افراط‌گرای ضد مهاجرت به هلند منجر شود، فردی که در نظر‌سنجی‌های اخیر به رقیبی جدی برای بالکننده تبدیل شده‌است.

بالکننده از سال ۲۰۰۲ میلادی نخست‌وزیر هلند است، اما پیش‌تر دوبار به دلیل اختلاف‌های سیاسی در این کشور استعفا داده‌است.