فصل فاجعه

زلزله، سونامی و سیل

رفیعه هراتی- زلزله قدرتمندی که سی‌ام سپتامبر ساحل غربی سوماترا را ویران کرد آنقدرها که زلزله‌شناسان نگران بودندعظیم نبود. اما این زلزله بسیار فجیع بود و چند روز پس از آن رخ داد که طبیعت به سراسر آسیا خسارت وارد کرده بود. سونامی‌ای که در سال ۲۰۰۴ در آسیا رخ داد گسلی را به وجود آورده که موجب وقوع زلزله به فواصل کم می‌شود. بنابراین زلزله کم قدرت‌تری که در صبح اول اکتبر سوماترا را لرزاند، تنها ۱۲ ساعت پس از زلزله اول به وقوع پیوست. متخصصان فکر می‌کنند بین این زلزله و زمین‌لرزه‌ای‌که ۲۹ سپتامبر هزاران مایل دورتر در اقیانوس آرام رخ داد، رابطه وجود دارد. این لرزش موجب به وجود آمدن سونامی شد و بیش از ۱۰۰ نفر را در ساموآ و امریکن ساموآ به کام مرگ فرو برد.اولین زمین‌لرزه سوماترا با بزرگی ۶/۷ ریشتر در شهر ساحلی پادانگ با یک میلیون نفر جمعیت رخ داد. در این زلزله هتل‌ها، مساجد و دیگر ساختمان‌ها ازجمله بیمارستان‌ها ویران شدند. مقامات می‌گویند با بیرون آوردن اجساد از زیر آوار مطمئنا شمار کشته‌شدگان در پادانگ افزایش خواهد یافت و احتمالا به هزاران نفر خواهد رسید.

درمورد خرابی به وجود آمده در مناطق این ساحل و دیگر نقاط جزیره اطلاعات کمی در دست است. مسدود شدن جاده‌ها و پل‌ها و قطع شدن خطوط تلفن و برق کمک‌رسانی را کند کرده است. دولت اندونزی با انجام پروازهای نظامی غذا و دارو به فرودگاه پادانگ ارسال کرده است. فرودگاه این شهر نیز آسیب دیده اما باز مانده است. تجهیزات آواربرداری نیز برای نجات کسانی که زیر ساختمان‌های ویران گرفتار شده‌اند و تمیز کردن ویرانی‌ها از مرکز شهر به پادانگ فرستاده شده است.

سرزمین اندونزی که متشکل از لایه‌های زمین‌ساختی ناپایدار است با مصیبت‌های لرزه‌ای بیگانه نیست. زمین‌لرزه و سونامی ویرانگر ۲۶دسامبر سال ۲۰۰۴ خط ساحلی آچه در شمال سوماترا را درهم کوبید. در ماه مه سال ۲۰۰۶ یک زلزله ۳/۶ ریشتری در منطقه پر جمعیت جاوا بیش از ۵۰۰۰ کشته و حدود ۵/۱میلیون بی‌خانمان برجای گذاشت. زمین‌لرزه‌های دیگری نیز در سوماترا رخ داده است ازجمله زلزله سال ۲۰۰۷ که موجب کشته شدن افراد بسیاری در پادانگ شد. این زلزله صدها مایل آن طرف‌تر در سنگاپور و کوآلالامپور احساس شد.

شهر کم ارتفاع پادانگ دربرابر سونامی آسیب‌پذیر است وساکنان این شهر آموزش دیده‌اند با به صدا درآمدن زنگ خطر از مسیر‌های تعیین شده به مکان‌های مرتفع‌تر بگریزند. در شامگاه ۳۰ سپتامبر بسیاری به دلیل ترس از این که سونامی در راه است سعی کردند به مناطق مرتفع پناه ببرند. این امر موجب آشفتگی بیشتر در جاده‌هایی شد که به دلیل بارش باران و وجود تکه سنگ‌ها مسدود شده بودند. زنگ خطر سونامی نواخته شد اما سپس این هشدار لغو شد. جنوب شرقی آسیا هم با توفان ویرانگر کتسانا دست و پنجه نرم می‌کند. این توفان در ۲۶سپتامبر مانیل را ویران کرد و بدترین سیل ۴۰ سال گذشته را به وجود آورد. نزدیک به ۳۰۰ تن کشته یا مفقود شدند و بیش از ۳۰۰،۰۰۰ نفر بی‌خانمان برجای ماند. در پادانگ نیز بسیاری از مردم خارج از خانه‌هایشان چادر زده‌اند و در انتظار پس‌لرزه‌ها به سر می‌برند. متاسفانه ترس آنها موجه است.