اقتصاد جهان در وضعیت هشدار
صندوق بین‌المللی پول دیروز با انتشار گزارش مهمی خبر داد که رشد اقتصادی جهان در سرازیری افتاده است.

در تازه‌ترین گزارش صندوق بین‌المللی پول اعلام شد
کاهش نگران‌کننده رشد اقتصادی جهان
رهام وزیری
صندوق بین‌المللی پول با یک هفته تاخیر تازه‌ترین پیش‌بینی خود را از چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان ارائه کرد.
به گزارش پایگاه اینترنتی این سازمان این تاخیر به دلیل ریزش جهانی بازارهای مالی در هفته‌ای که قرار بود گزارش صندوق بین‌المللی پول منتشر شود، اتفاق افتاده است.
صندوق بین‌المللی پول در اولین گزارش خود در سال 2008 سخنان ناامیدکننده‌ای را برای فعالان اقتصادی جهان ارائه کرده است. اوج این موارد می‌تواند کاهش 8/0درصدی چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان در سال 2008 باشد. نظر صندوق بین‌المللی پول به عنوان یکی از دو مرجع رسمی تخمین رشد اقتصادی جهان این است که در سال 2008 میلادی میانگین رشد اقتصادی جهان از 1/4درصد فراتر نخواهد رفت.

پیش از این و در گزارش ماه اکتبر سال گذشته صندوق بین‌المللی پول میانگین رشد ۹/۴درصدی را برای سال ۲۰۰۸ پیش‌بینی کرده بود. به گزارش صندوق بین‌المللی پول اصلی‌ترین دلیل این کاهش چشمگیر رشد اقتصادی جهان، کاهش رشد اقتصادی ایالات متحده است. به عقیده اقتصاددانان این موسسه، رشد اقتصادی آمریکا امسال به نسبت سال قبل نزدیک به یک‌درصد کاهش پیدا خواهد کرد. رشد ۱/۴درصدی اقتصاد جهان در امسال نشان می‌دهد که اقتصاد دنیا نسبت به سال ۲۰۰۷ کاهش رشد ۹/۰درصدی خواهد داشت. بنابر برآوردهای اولیه صندوق بین‌المللی پول اقتصاد جهان در سال ۲۰۰۷ به میزان ۵درصد رشد داشته است. هنوز میزان دقیق رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۰۷ اعلام نشده است.
صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود آورده است که اقتصاد جهان همچنان رو به کندی رشد حرکت خواهد کرد و این مساله بیش از دیگر کشورهای جهان، کشورهای صنعتی را درگیر می‌کند. به نوشته این گزارش کشورهای صنعتی باید در انتظار روزهای سختی باشند. ایالات متحده در نوک این پیکان تهدید قرار دارد. این صندوق پیش‌بینی کرده است که رشد اقتصادی ایالات متحده در سه ماه آخر سال 2008 میلادی به زیر یک‌درصد تنزل کند. این گزارش که پس از چند مرحله بازنگری به دلیل بحران بازارهای مالی و اعتباری در اروپا و آمریکا ارائه شده است، تنها به کاهش سرعت رشد اقتصادی اشاره کرده و نامی از رکود اقتصادی نبرده است. این کاهش رشد اقتصادی در کشورهای ثروتمند بسیار سریع‌تر خواهد بود.
به گزارش صندوق بین‌المللی پول سرعت رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه کاهش اندکی خواهد داشت. اما در اقتصادهای نوظهور به دلیل ارتباط بیشتر آنها با بازارهای مصرف در کشورهای توسعه‌یافته شاهد کاهش‌های بزرگی در سرعت رشد اقتصادی آنها خواهیم بود. به عنوان مثال پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۰۸ با ۴/۱درصد کاهش به ۱۰درصد برسد. اما صندوق بین‌المللی پول این مساله را به دلیل بالا بودن رشد اقتصادی در اقتصادهای نوظهور چندان قابل اهمیت نمی‌داند. در مورد کشورهای آفریقایی وضعیت اندکی متفاوت است و خطراتی که بقیه کشورها را تهدید می‌کند در آنجا وجود ندارد. بازارهای آفریقایی به دلیل ارتباط محدود با اقتصاد جهانی همان‌گونه که کمتر از منافع این ارتباط اقتصادی بهره می‌برند، از معایب آن نیز بر حذر هستند. از طرف دیگر عمده کالاهای صادراتی کشورهای آفریقایی را کالاهایی همچون الماس، طلا، نقره، سنگ‌های قیمتی، نفت و دستباف‌های گران تشکیل می‌دهد که این مساله موجب بالا ماندن رشد اقتصادی در کشورهای آفریقایی به دلیل حفظ توان صادراتی می‌شود.
صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود در مورد وضعیت بازارهای مالی در کشورهای توسعه‌یافته هشدار می‌دهد و وضعیت آن را نگران‌کننده دانسته است.
به گفته این سازمان ادامه بحران در بازارهای مالی می‌تواند به وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصاد جهان منجر شده و سرعت رشد اقتصادی را حتی به کمتر از پیش‌بینی‌های این سازمان برساند.
این موارد در حالی عنوان شده است که صندوق بین‌المللی پول چندی قبل در مورد رکود اقتصاد جهانی هشدار داده بود.
دومنیک استراوس کان، رییس صندوق بین‌المللی پول نیز در اولین سخنرانی خود در سال ۲۰۰۸ که در فرانسه انجام شد وضعیت اقتصادی ایالات متحده را نگران‌کننده خواند و خواستار جلوگیری از ورود اقتصاد ایالات متحده به رکود اقتصادی شد. به گفته استراوس کان رکود اقتصادی آمریکا تبعات منفی زیادی برای اقتصاد جهان خواهد داشت و کشورهای توسعه‌یافته اولین قربانیان آن هستند.
به گفته رییس صندوق بین‌المللی پول، کشورهای در حال توسعه رشد اقتصادی مناسبی دارند و به تحرک اقتصاد جهانی کمک می‌کنند، ولی ممکن است به خاطر وضع آمریکا، رشد اقتصادی آنها نیز کند شود.
استراوس کان همچنین با موثر ندانستن برنامه پیشنهادی جورج بوش برای ایجاد تحرک در اقتصاد آمریکا گفت: بازارهای بورس به طرح پیشنهادی بوش واکنش مثبتی نشان ندادند.
او در ادامه گفت: واکنش بازارها به طرح بوش تا حدودی قابل پیش‌بینی بود، ولی او می‌خواست این راه حل را امتحان کند.