تعطیلات در خاورمیانه

گروه بین‌الملل- جورج بوش، رییس‌جمهوری ایالات متحده تعطیلات سال نو خود را در خاورمیانه می‌گذراند. سخنگوی کاخ‌سفید اعلام کرد: جورج بوش برای سفری دوره‌ای طی روزهای ۸ تا ۱۶ژانویه راهی خاورمیانه می‌شود. نکته اصلی این سفر دوره‌ای ورود جورج بوش به سرزمین‌های اشغالی و دیدارش از نوار غزه و کرانه باختری رود اردن است. علاوه بر سرزمین‌های اشغالی، جورج بوش از عربستان، کویت، قطر و مصر نیز دیدار کرده و با سران آنها در مورد موضوعات مورد علاقه به ویژه بحران صلح در خاورمیانه گفت‌و‌گو خواهد کرد.

کاخ‌سفید این سفر را در راستای ادامه تلاش‌های بوش برای برقراری صلح در خاورمیانه ذکر کرده است و عنوان کرده که بوش قصد دارد در این سفر به مردم سرزمین‌های اشغالی تضمین‌هایی مبنی بر برقراری صلح بدهد. با این وجود سفر بوش به خاورمیانه را می‌توان در راستای شکست مذاکرات صلح در آناپولیس نیز تحلیل کرد. به نظر می‌رسد عدم حصول به یک توافقنامه روشن در مورد صلح موجب شده تا جورج بوش با تونی‌بلر دوست شخصی خود همراه شود تا از نزدیک با بازیگران سیاسی خارومیانه گفت‌و‌گو کند. بوش در حالی در آناپولیس وعده برقراری صلح پایدار را در پایان سال ۲۰۰۸ به مردم این مناطق داد که به نظر می‌رسد هیچ یک از ملزومات دست‌یابی به این صلح در حال حاضر وجود ندارد.

شهرک‌سازی اسرائیل در اراضی اشغالی به‌خصوص بخش‌هایی که در سال ۱۹۶۷ به اشغال درآمدند عامل اصلی تحقق صلح هستند. شهرک‌سازی‌ها پس از کنفرانس آناپولیس حتی بوش و رایس را نیز به تعجب واداشت. از سوی دیگر کشورهای عربی هیچ کدام از طرح‌های صلح ارائه شده تاکنون، استقبال نکرده‌اند. جورج بوش در دیدارش از عربستان و مصر به عنوان دو بازیگر در مناقشه اعراب و اسرائیل سعی خواهد کرد تا موافقت اولیه آنها را برای شناسایی اسرائیل به دست آورد. به عقیده اکثر کارشناسان آمریکایی صلح در خاورمیانه از پل آشتی اعراب و اسراییل می‌گذرد. با این وجود احتمال اینکه اعراب در این سفر جواب مثبتی به جورج بورش بدهند بسیار اندک است. سعود الفیصل، وزیر خارجه مقتدر عربستان پس از کنفرانس صلح آناپولیس هر گونه احتمال ارتباط عربستان و اسراییل را با وضعیت کنونی غیر قابل تصور دانست.

در این میان تنها نقطه امید جورج بوش اتحادیه عرب است. عمرو موسی، دبیر کل اتحادیه عرب تنها فرد در جهان عرب است که پیش از کنفرانس آناپولیس به طور ضمنی از شناسایی اسراییل سخن به میان آورد. اگر چه او به طور روشن در این باره سخن نگفت اما نشان داد که نسبت به دیگر سران عرب آمادگی بیشتری برای گفت‌وگو در مورد شناسایی اسراییل دارد.

با این وجود اکثر تحلیل‌گران عقیده دارند که جورج بوش چالش‌هایی را پیش رو دارد که موضوع بازگشت آوارگان فلسطینی، محاصره اقتصادی غزه از سوی اسراییل، اختلافات داخلی گروه‌های فلسطینی و بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷از مهمترین آنها است. در برابر این مشکلات وزارت خارجه ایالات متحده رفتاری دوگانه را در پیش گرفته است که بیشتر به تفرقه‌افکنی بین گروه‌های فلسطینی و قدرت‌گیری رژیم صهیونیستی منجر خواهد شد.

وضعیتی که خاورمیانه را روز به روز از صلح دورتر می‌کند، حمایت مالی واشنگتن از یک گروه فلسطینی و تحریم‌ مالی گروه دیگر رفتاری نیست که کاخ سفید را به صلح برساند. کاخ سفید همواره اعلام می کند که از تشکیل یک کشور فلسطینی یکپارچه حمایت می کند در حالی که سیاست‌های دوگانه آن روز به روز به تفرقه بین گروه‌های فلسطینی دامن می‌زند.