اروپا در اندیشه فتح اقتصادی آفریقا

گروه بین‌الملل- سران اتحادیه اروپا و آفریقا در حالی دیروز اجلاس مشترک خود را در لیسبون آغاز کردند که این اجلاس به شدت زیر سایه تحریم انگلستان قرار گرفته است.

این اجلاس آخرین بار در هفت سال پیش برگزار شد و از آن زمان تاکنون تحت تاثیر اختلاف‌های بین آفریقا و اروپا برگزار نشد. دو کشور بریتانیا و جمهوری چک این اجلاس را تحریم کرده و سران آن به لیسبون نیامده‌اند. رابرت موگابه جنجالی‌ترین چهره اجلاس لیسبون

حضور رابرت موگابه رییس‌جمهوری زیمبابوه در این اجلاس دلیل عدم حضور این دو کشور است. گوردون براون نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرده است که رابرت موگابه دیکتاتوری سرسخت است که حقوق بشر را در زیمبابوه زیر پا گذاشته و اقتصاد را نابود کرده است. زیمبابوه هم اکنون از تورم ۶هزار درصدی رنج می‌برد و بریتانیا سیاست‌های دولت موگابه را عامل این وضعیت می‌داند. با این حال پرتغال که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد و میزبان اجلاس مشترک اروپا و آفریقا است عنوان کرده که اختلاف بریتانیا و زیمبابوه مساله چندان قابل اهمیتی نیست و نباید روی نتایج این اجلاس اثر بگذارد.

از سوی دیگر سران اتحادیه اروپا نگران آن هستند اندک اندک دامنه این اختلاف‌ها توسعه پیدا کند و بر روابط اروپا و آفریقا تاثیر منفی بگذارد. آن هم در شرایطی که اتحادیه اروپا می‌خواهد روابط تجاری خود را با آفریقا به میزان چشم‌گیری افزایش دهد.

طی دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی اروپایی‌ها یکه‌تاز بازارهای آفریقا بودند، اما اکنون سهم اندکی از بازارهای آفریقا در دست اروپا است. به اعتقاد تحلیل‌گران چینی‌ها تهدید جدی برای حضور شرکت‌های اروپایی در آفریقا به حساب می‌آیند. اجلاس لیسبون با هدف احیای دوباره روابط تجاری بین آفریقا و اروپا تشکیل شده است.

نخست‌وزیر پرتغال در آغاز این اجلاس گفت: اروپا و آفریقا اکنون با پشت سرگذاشتن عصر استعمار به روابط اقتصادی محکم فکر می‌کنند. اتحادیه اروپا تمام کشورهای عضو را به داشتن روابط اقتصادی و تجاری با فقیرترین مردم جهان فراخوانده است.

تحلیل‌گران اقتصادی عقیده دارند که اروپا باید یک دوره ۵ یا ۱۰ ساله انتقالی را در روابط خود و آفریقا سپری کند. هم اکنون چین بسیار جلوتر از آفریقا است. چینی‌ها پارسال با دعوت از سران ۵۰ کشور آفریقایی زمینه خوبی را برای همکاری گسترده در آفریقا فراهم کردند. اتحادیه اروپا در تلاش است تا کشورهای آفریقایی بیشتری را به عضویت در سازمان تجارت جهانی تشویق و زمینه ورود آنها به WTO را فراهم کند. چرا که تحت مقررات سازمان تجارت جهانی آسان‌تر می‌تواند به بازارهای اغلب بکر آفریقا دسترسی پیدا کند. رقابت با چین بر سر میادین نفت و انرژی و دیگر مواد اولیه آفریقا هدف دیگری است که اتحادیه اروپا از برگزاری اجلاس لیسبون پیگیری می‌کند.

به عقیده تحلیل‌گران اروپا برای برقراری ارتباط گسترده اقتصادی با کشورهایی که سابق بر این مستعمره آن بوده‌اند باید در رفتار خود تجدیدنظر کرده و عادات گذشته را کنار بگذارد.

اگر چه اکثر کشورهای آفریقایی را کشورهای فقیر تشکیل می‌دهند اما در این میان هستند دولت‌هایی همچون آفریقای جنوبی و نیجریه که می‌توانند اروپا را در راهیابی مجدد به آفریقا یاری کنند. در صورتی که اروپا نخواهد منافع آفریقا را در نظر بگیرد عرصه را به رقبای سرسختی همچون چین و هند واگذار خواهد کرد.