با کسب ۵۴ درصد از آرا
چاوز رییس‌جمهور ماند - ۱۸ مهر ۹۱
عکس: AFP چاوز رییس‌جمهور ماند
با وجود پیروزی چاوز، مخالفان بیشتر از هر زمان دیگری قدرت گرفته‌اند و جامعه دو قطبی شده‌است
احسان ابطحی
هوگو چاوز، رییس‌جمهوری ونزوئلا که از دشمنان دیرینه آمریکا به شمار می‌رود و با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کند، روز یکشنبه موفق شد بر دشوار‌ترین چالش انتخاباتی خود طی ۱۴ سال اخیر غلبه کند و با چهارمین پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، انقلاب سوسیالیستی خود را تحکیم بخشد.
به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، با وجود آنکه چاوز این‌بار با اختلاف بسیار کمتری نسبت به دوره‌های گذشته به پیروزی رسید اما این‌بار هم به آسانی برنده انتخابات شد. بنابر اعلام شورای ملی انتخابات ونزوئلا، با شمارش نزدیک به ۹۰ درصد آرا، چاوز موفق شد ۵۴ درصد کل آرا را به دست آورد اما رقیب او انریکه کاپریلس رادونسکی، تنها ۴۵ درصد آرا را به دست آورد. پس از اعلام این خبر هواداران چاوز دست به آتش‌بازی زدند به خیابان‌های کاراکاس، پایتخت ونزوئلا ریختند.
اندکی پیش از ساعت ۲۳:۳۰ دقیقه یکشنبه شب به وقت محلی، چاوز به بالکن قصر ریاستجمهوری در کاراکاس آمد و به ابراز احساسات هواداران پر‌شورش پاسخ داد. چاوز از این مکان اعلام کرد همه کسانی را که به او رای ندادند به رسمیت می‌شناسد و از روحیه دموکراتیک آنان ستایش می‌کند. او که پیشتر یک نظامی بوده‌است، انتخابات ریاستجمهوری روز یکشنبه را یک «نبرد بی‌نظیر» توصیف کرد.
با این وجود، پس از یک کارزار انتخاباتی بسیار مهیج و پر‌شور، چاوز که ونزوئلا را به کشوری دو قطبی تبدیل کرده‌است متوجه شد که کشوری متفاوت را رهبری می‌کند. او دریافت که علاوه بر بیماری که با آن دست به گریبان است از بعد سیاسی هم بسیار تضعیف شده‌است. چاوز با اپوزیسیونی مواجه بود که روز به روز قدرتمند‌تر می‌شد، اپوزیسیونی که با نزدیک‌تر شدن به زمان انتخابات احساس می‌کرد که بخت بیشتری برای پیروزی در انتخابات دارد و احتمال جا‌به‌جا شدن آرا وجود دارد.
چاوز پیشتر گفته‌بود که در دوره آینده ریاست‌جمهوری‌اش یعنی در شش سال آینده، نسخه مورد نظر خود برای ایجاد سوسیالیسم در ونزوئلا را قدرتمندانه‌تر پیش خواهد برد. با این همه او از ارائه جزئیات بیشتر در این زمینه خودداری کرد.
از سوی دیگر سلامت جسمانی هوگو چاوز هم محل تردید است. او طی ۱۵ ماه گذشته چندین بار به دلیل بیماری سرطان تحت درمان قرار گرفته اما هیچ‌گاه جزئیات بیماری خود را عمومی نکرده‌است. اگر او موفق شود بر بیماری خود غلبه کند و تا سال ۲۰۱۹ در قدرت بماند برای مدت دو دهه کامل در قدرت خواهد بود.
این در شرایطی است که همزمان با نزدیک شدن به پایان مبارزات انتخاباتی و با افزایش فشار‌ها از سوی کاپریلس، چاوز ناچار شد وعده دهد که دولتش را کا‌ر‌آمد تر و توجه بیشتری به کیفیت برنامه‌های دولت از جمله آموزش خواهد کرد. چاوز همچنین از طبقه متوسط و مخالفانش خواست تا به انقلاب او بپیوندند.
در طی یک سال گذشته اما چاوز بیشتر وقت خود را صرف خوار کردن و تحریک هواداران کاپریلس کرده‌بود. یکشنبه شب اما رییس‌جمهوری ونزوئلا متوجه شد کسانی را که او به عنوان بی‌خاصیت، یانکی‌های کوچک و فاشیست‌ها خطاب می‌کرد، حدود نیمی از شرکت‌کنندگان در انتخابات بوده‌اند.
با این همه و با قدرت گرفتن گروه‌های مخالف، تیغ برنده لفاظی‌ها چاوز علیه مخالفانش هم کند شد. در پایان مبارزات انتخاباتی، جوانان مخالف تی‌شرت‌هایی رنگی به تن کرده‌بودند که روی آن نوشته‌بود «ماجونشه» یا همان «بی‌خاصیت» که تکه کلام مورد علاقه هوگو چاوز است.
همزمان کاپریلس یکشنبه شب ضمن تبریک به چاوز گفت که امیدوار است رییس‌جمهوری نتیجه انتخابات ریاستجمهوری را به «وجود دو دیدگاه در کشور» تعبیر کند و رییس‌جمهوری باشد که مشکلات همه مردم ونزوئلا را حل و فصل می‌کند.
به نظر می‌رسد کاپریلس اکنون تمرکز خود را بر روی رقابت انتخاباتی فرمانداری‌ها در ماه دسامبر قرار داده است. او در جمع هوادارانش گفت:« شما باید احساس غرور کنید، احساس شکست نکنید.»
مایکل شیفتر، رییس موسسه گفت‌و‌گوی اینتر-آمریکن که یک موسسه تحقیقاتی در واشنگتن است، انتخابات ریاستجمهوری در ونزوئلا را «یک نقطه عطف اساسی» توصیف کرد. او گفت که چاوز « اکنون باید با جامعه‌ای مواجه شود که با جامعه‌ای که او در آخرین دوره ریاست‌جمهوری‌اش با آن مواجه بود بسیار متفاوت است، جامعه‌ای که بیدار شده، بسیار سازماندهی شده و بسیار مطمئن است.»
با این همه گروه‌های مخالف یک ائئلاف بسیار شکننده با تاریخچه‌ای سرشار از درگیری‌های درونی ویرانگر هستند، به خصوص پس از شکست در انتخابات. ماموریت بزرگ کاپریلس اکنون این است که ترکیب متکثر، شکننده و پیچیده مخالفان متشکل از چپ، راست و میانه را به نحوی حفظ کند که بتوانند از فرصت‌های جدیدی که در صحنه سیاسی جدید ونزوئلا ایجاد شده‌است، استفاده کنند.
السی فرناندز که یک معلم مدرسه است، در محله فقیر‌نشین کاتیا در کاراکاس زندگی می‌کند و به نفع کاپریلس رای داده‌است در همین‌زمینه می‌گوید:«گروه‌های مخالف قدرت بیشتری پیدا کرده و احساس می‌کنند که مورد حمایت بیشتری قرار گرفته‌اند.» او اضافه می‌کند:« موضوع این است که ما قصد نداریم دست بسته بمانیم.»
همچنین بنابر اعلام شورای مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری ونزوئلا ۸۰ درصد اعلام شده‌است که بالاترین سطح مشارکت در یک دهه گذشته به شمار می‌رود. مردم ساعت‌های متمادی در صفوف رای ایستادند اما روند رای‌گیری مسالمت‌آمیز و بدون خشونت برگزار شد.
عکس: AP
ارسال نظر