تازه‌ترین تحلیل اکونومیست از وضعیت صندوق بین‌المللی پول:
ماموریتی بالاتر از خطر
صندوق بین‌المللی پول موظف به تزریق پول بیشتر شده است و اهداف جدیدی دارد، اما هنوز نیاز به اصلاحات احساس می‌شود بخصوص اگر قرار باشد این صندوق اعتماد اقتصادهای نوظهور را جلب کند. شادی آذری- در همین اواخر یعنی اکتبر گذشته صندوق بین‌المللی پول اهمیت خود را بتدریج از دست می‌داد. سال‌ها بود که اقتصادهای نوظهور کمتر و کمتر از این صندوق درخواست کمک مالی می‌کردند. آنها ذخایر عظیمی برای روز مبادای خود پیش‌بینی می‌کردند. حتی وقتی اقتصاد جهان دچار بحران شد تقاضایی بسیار ناچیز برای ۲۵۰میلیارد دلار بودجه صندوق مطرح شد. مذاکرات بین سران صندوق بیش از آنکه درباره نقش صندوق در مواجهه با بحران جهانی اقتصاد باشد، در این‌مورد بود که آیا خود صندوق دچار بحران شده است یا نه. کسری بودجه صندوق باعث شد که برخی از پرسنل آن به بازنشستگی پیش از موعد فکر کنند. اما اکنون دیگر صندوق بین‌المللی پول در حاشیه نیست. در مصاحبه مطبوعاتی که پس از اجلاس گروه بیست در لندن برپا شد، رییس صندوق بین‌المللی پول، استراوس کان، نمی‌توانست شعف خود را از این موضوع پنهان کند که در هر پاراگراف مهم مطرح شده در اجلاس گروه بیست از صندوق بین‌المللی پول یاد می‌شد.
رهبران بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان و اقتصادهای نوظهور در این اجلاس از صندوق بین‌المللی پول خواستند که منابع بیشتری در اختیار گذارد و نقش بیشتری نسبت به گذشته در اقتصاد جهان ایفا کند. از جمله این که منابع صندوق باید از ۵۰۰میلیارد دلار به ۷۵۰میلیارد دلار افزایش یابد و اجازه داشته باشد تا میزان ۲۵۰میلیارد دلار از حق برداشت این صندوق را برای اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه برداشت کند. اما واقعیت این است که صندوق بین‌المللی پول مشکلاتی هم دارد. زیرا کشورها تنها در زمانی به صندوق بین‌المللی پول مراجعه می‌کنند که در قعر مشکلات فرو رفته‌اند. به همین دلیل هم صندوق شرایطی را برای وام‌های خود وضع می‌کند. از بارزترین آنها می‌توان به شرط کاهش کسری بودجه، اغلب توسط کاهش هزینه دولت یا افزایش نرخ بهره اشاره کرد. این موضوع جذابیت استفاده از وام‌های صندوق بین‌المللی پول را برای کشورها از بین برده است. در چنین شرایطی است که اقتصادهای نوظهور از صندوق بین‌المللی پول می‌ترسند و کشورهای ثروتمند آن‌را تحقیر می‌کنند. کشورهای ثروتمند هرگز حاضر نمی‌شوند سیاست‌هایشان مورد انتقاد قرار گیرد یا به پیشنهادهای صندوق بین‌المللی پول تن در دهند.
اقتصادهای نوظهور هم به این صندوق اعتماد ندارند چون باور ندارند که حرف زیادی برای گفتن به آن داشته باشند. کشورهای ثروتمند که سهم عمده‌ای در آن دارند آن را جدی نمی‌گیرند و صندوق هم که به خوبی می‌داند سر کیسه پول‌ها به دست کیست به طرزی بسیار محافظه‌کارانه از گوشزد کردن اشتباهات کشورهای ثروتمند به آنها خودداری می‌کند. به نظر می‌رسد هنوز راه زیادی در پیش است تا صندوق بین‌المللی پول به موسسه‌ای بدل شود که هم مورد اعتماد اقتصادهای نوظهور باشد و هم مورد احترام کشورهای ثروتمند و از این طریق بتواند محلی برای مذاکره در مورد همکاری‌های موثر مالی چندجانبه باشد. بدون اصلاح بیشتر عملکرد و اداره آن، صندوق بین‌المللی پول به مرور شاهد آن خواهد بود که دوباره به همان حاشیه‌ای کشیده شود که پیش از بحران جهانی اقتصاد در آن بود. و به رغم بودجه بیشترش قادر نخواهد بود نقشی جدی در حل مشکلات اقتصاد جهانی بازی کند.
ارسال نظر