دنیای اقتصاد - طبق آخرین گزارش سازمان بین‌المللی شفافیت که در نیمه دوم ماه سپتامبر سال ۲۰۰۸ میلادی ارائه شده است، هر چه میزان فساد اقتصادی در کشوری بیشتری باشد، افراد ساکن در آن کشور با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند و فضای اقتصادی به گونه‌ای است که فاصله مردم با بیماری‌های مهلک یا حتی مرگ بسیار کم می‌شود. طبق گزارش سازمان بین‌المللی شفافیت

رابطه مستقیم فساد اقتصادی و فقر تایید شد

مونا مشهدی‌رجبی

سازمان بین‌المللی شفافیت در دوره‌های زمانی مشخص به بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف جهان و مقایسه آنها با یکدیگر می‌پردازد.

این مرکز در گزارش‌های پی در پی میزان فساد اقتصادی در کشورهای مختلف، میزان تبادل رشوه و میزان فساد در بخش‌های مختلف صنعتی و عمرانی را مورد ارزیابی و مقایسه قرار داده است.

طبق آخرین گزارش سازمان بین‌المللی شفافیت که در نیمه دوم ماه سپتامبر سال ۲۰۰۸ میلادی ارائه شده است کشورهای سومالی، میانمار و عراق بیشترین فساد اقتصادی را تجربه می‌کنند. این در حالیست که دانمارک، سوئد و نیوزیلند در راس فهرست فساد اقتصادی ارائه شده توسط این سازمان قرار دارند و کمترین میزان فساد اقتصادی را تجربه کردند.

به گزارش سازمان بین‌المللی شفافیت برای تعیین این شاخص فاکتورهای مختلف اقتصادی و اجتماعی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است و برایند این شاخص‌ها موجب ایجاد شاخص فساد شده است.

این شاخص فساد ارائه شده توسط سازمان بین‌المللی شفافیت عددی بین یک تا ده است.

کشورهایی که شاخص کمتری دارند سطح فساد اقتصادی در آنها بیشتر است و کشورهایی که میزان شاخص آنها به عدد ۱۰ نزدیک تر است کمترین میزان فساد اقتصادی را دارند.مطالعه نشان می‌دهد در سال گذشته میلادی میزان شاخص فساد در کشورهای اروپایی کاهش یافته است. به این معنا که وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی کشورهای اروپایی به دنبال مشکلات اقتصادی آمریکا سبب شد تا میزان فساد اقتصادی در این کشورها افزایش یابد.

هیوگت لیبلس رییس سازمان بین‌المللی شفافیت در مورد این گزارش می‌گوید: «فقر و فساد اقتصادی رابطه مستقیم و تنگاتنگی با یکدیگر دارند. هر چه سطح فقر در کشوری بیشتر باشد میزان فساد اقتصادی در آن کشور بیشتر است. در چنین کشورهایی شاخص فساد تا اندازه زیادی تفاوت بین مرگ و زندگی را نشان می‌دهد زیرا مردم فقیر این کشورها حتی توان تامین هزینه لازم برای پرداخت هزینه‌های بیمارستان با خرید و استفاده از آب سالم را ندارند.»

وی ادامه داد: «مطالعات سال‌های اخیر نشان داده است روند افزایش فساد در کشورهای مختلف جهان در سال‌های مختلف ادامه داشته است و نکته با اهمیتی این است که در کشورهای فقیر این سیر فزاینده با شدت بیشتری انجام شد. هر چه میزان فساد اقتصادی در کشوری بیشتری باشد افراد ساکن در آن کشور با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند و فضای اقتصادی به گونه‌ای است که فاصله مردم با بیماری‌های مهلک یا حتی مرگ بسیار کم می‌شود.»

بر طبق گزارش ارائه شده توسط این سازمان شاخص فساد اقتصادی در ایران معادل ۳/۲ است و این کشور در میان ۱۸۰ کشور مورد بررسی رتبه ۱۴۱ را به خود اختصاص داده است. طبق این گزارش شاخص فساد اقتصادی در کشورهای یمن، کامرون، ایران و فیلیپین با یکدیگر مساوی است و تمامی این کشورها در جایگاه ۱۴۱ جدول جای گرفته اند. شاخص فساد اقتصادی در کشورهای قزاقستان و تیمور لسته برابر با ۲/۲ است و این کشورها بعد از ایران قرار گرفته اند. جایگاه کشور سوریه در جدول بعد از تیمور لسته است و شاخص فساد اقتصادی در این کشور برابر با ۱/۲ اعلام شده است. همانطور که پیشتر گفته شد کمتر شدن شاخص و نزدیک‌تر شدن به عدد یک نشان‌دهنده بیشتر شدن میزان فساد در کشور است.

شاخص فساد در کشور سومالی که آخرین کشور فهرست است معادل یک برآورد شده است. شاخص فساد در کشورهای میانمار و عراق برابر با ۳/۱ است و این دو کشور جایگاه قبلی سومالی را دارند. شاخص فساد در هائیتی ۴/۱، در افغانستان ۵/۱ و در سودان، چاد و گینه برابر با ۶/۱ است. شاخص فساد در کشورهای گینه اکوریتال و جمهوری دموکراتیک کنگو که هر دو جایگاه ۱۷۱ جدول را به خود اختصاص داده‌اند برابر با ۷/۱ است.

شاخص فساد اقتصادی در کشورهای دانمارک، سوید و نیوزیلند که هر سه رتبه اول را در جدول به خود اختصاص داده‌اند برابر با ۳/۹ برآورد شده است.

در این سال شاخص فساد اقتصادی در سنگاپور برابر با ۲/۹ و در فنلاند برابر با ۹ اعلام شده است. در این گزارش شاخص فساد در سوییس ۹ در ایسلند ۹/۸، در هلند ۹/۸ و در استرالیا و کانادا ۷/۸ اعلام شده است. در این سال کشور آلمان رتبه چهاردهم جدول را داشت و آمریکا که در سال‌های مختلف با مشکلات بسیار دست و پنجه نرم می‌کرد با کسب شاخص ۳/۷ رتبه هجدهم دنیا را به خود اختصاص داده بود. شاخص فساد در کشور ژاپن ۳/۷ در فرانسه ۹/۶ و در اسپانیا برابر با ۵/۶ بود.

در گزارش سال جاری سازمان شفافیت جهانی کشور قطر رتبه بیست و هشتم جهان را به خود اختصاص داد و میزان این شاخص برابر با ۵/۶ بود. در گزارش اخیر سازمان امارات با کسب رتبه سی و پنج جدول شاخص ۹/۵ را به خود اختصاص داد.

شاخص فساد اقتصادی در کشورهای عمان، بحرین و مالزی به ترتیب برابر با ۵/۵، ۴/۵ و ۱/۵ بوده است.

مطالعات نشان می‌دهد با وجود اینکه مالزی در سال‌های اخیر رشد اقتصادی زیادی را تجربه کرده است هنوز میزان سطح فساد اقتصادی در این کشور بسیار بالا است.

در گزارش سال جاری میلادی سازمان بین‌المللی شفافیت شاخص فساد در کشور اردن برابر با ۱/۵ و در کشور لاتویا برابر با ۵ اعلام شده است. کشور ترکیه در این فهرست جایگاه پنجاه و هشتم را دارد در سال جاری میلادی شاخص ۶/۴ را به خود اختصاص داد. شاخص فساد اقتصادی در کشور کویت برابر با ۳/۴ و در کشور رومانی برابر با ۸/۳ اعلام شد. بلغارستان در سال ۲۰۰۸ میلادی با کسب جایگاه هفتاد و دوم جدول شاخص ۶/۳ را به‌دست آورده است. چین هم در این فهرست جایگاه هفتادودوم را دارد.

در سال جاری شاخص فساد اقتصادی در کشور چین برابر با ۶/۳ بود. کشورهای برزیل، عربستان سعودی و تایلند با کسب جایگاه هشتاد در میان ۱۸۰ کشور مورد بررسی شاخص ۵/۳ را به خود اختصاص داده‌اند.

بر طبق این گزارش شاخص فساد اقتصادی در کشور هند برابر با ۴/۳ در مالی برابر با ۱/۳ و در لبنان برابر با ۳ بوده است. در این سال شاخص فساد در کشور مصر ۸/۲ بود که رتبه ۱۱۵ جدول را به خود اختصاص داد.

شاخص فساد در کشور پاکستان ۵/۲، در یمن ۳/۲، در روسیه ۱/۲، در اکوادور ۲ و در آذربایجان ۹/۱ بود. جایگاه کشور ونزوئلا در جدول یکصدو پنجاه و هشت است و شاخص فساد اقتصادی در این کشور برابر با ۹/۱ اعلام شده است.

کشورهای ازبکستان، ترکمنستان و زیمبابوه در این فهرست جایگاه یکصد و شصت و شش را به خود اختصاص داده‌اند. میزان شاخص در این کشورها برابر با ۸/۱ است.